Làm gì để giảm tỷ lệ học sinh bỏ học?

5 năm gần đây (2011-2016) thì tỷ lệ học sinh (HS) cấp THPT bỏ học trên toàn tỉnh đã giảm theo từng năm học. Làm gì để giảm tỷ lệ HS bỏ học là bài toán đối với các nhà quản lý giáo dục, lãnh đạo các trường THPT.

Huyện Võ Nhai là địa phương có tỷ lệ HS nghỉ học cao nhất toàn tỉnh, trung bình hàng năm số HS nghỉ học chiếm khoảng 4%, tương đương với 2 lớp học. Cá biệt như ở 2 Trường THPT Trần Phú, Hoàng Quốc Việt, hàng năm tỷ lệ HS nghỉ học dao động từ 4-5% tổng số HS. Trường THPT Yên Ninh (Phú Lương) tỷ lệ HS bỏ học trung bình 6%, có năm như năm học 2014-2015, tỷ lệ này lên tới 9,79%. Làm việc với các nhà trường chúng tôi nhận thấy, các em bỏ học nguyên nhân chính là do học lực yếu và kinh tế gia đình khó khăn. Nguyên nhân nữa là do một số phụ huynh cũng không quan tâm đến việc học tập của con em mình, phó mặc cho nhà trường và thầy cô.

Về vấn đề này, thầy giáo Lê Hải Thanh, Hiệu trưởng Trường THPT Hoàng Quốc Việt cho biết: Trong những năm học vừa qua, HS của Trường nghỉ học nhiều, nguyên nhân do hoàn cảnh gia đình khó khăn, do học yếu, trong đó có cả những trường hợp bỏ học để kết hôn. Ngay năm học 2015-2016, Nhà trường có 1 HS bỏ học lập gia đình, một số HS khác có biểu hiện yêu đương nên gia đình xin cho con nghỉ học 1 năm để quản lý. Nhà trường đã vận động được 2 HS định bỏ học để kết hôn quay trở lại học tập. Tuy nhiên, vẫn chưa chấm dứt hẳn được tình trạng HS bỏ học để kết hôn. Đây cũng là tập tục lạc hậu của một số gia đình đồng bào dân tộc ít người mà thời gian tới Nhà trường sẽ tiếp tục tập trung tuyên truyền vận động để chống cưới tảo hôn.

Còn thầy giáo Chu Quang Tuấn, Hiệu trưởng Trường THPT Võ Nhai thì cho rằng: HS yếu kém không phải hoàn toàn là ở HS, mà một phần do giáo viên. Một số giáo viên chưa nắm chắc những yêu cầu kiến thức của từng bài giảng, chưa chú ý đúng mức tới HS yếu, kém; chưa theo dõi sát sao và có biện pháp xử lý kịp thời các biểu hiện sa sút của HS… Về giải pháp để giảm tỷ lệ HS bỏ học của Nhà trường, thầy Chu Quang Tuấn cho biết, thời gian qua, Trường THPT Võ Nhai đã quan tâm hơn đến việc giáo dục ý thức học tập cho HS. Để thực hiện tốt giải pháp này thì phụ thuộc rất lớn vào đội ngũ giáo viên chủ nhiệm. Giáo viên chủ nhiệm phải luôn gần gũi với HS, phải tìm hiểu, quan tâm hơn đối tượng HS yếu kém để kịp thời giáo dục, uốn nắn. Nhà trường cũng yêu cầu giáo viên tổ chức các nhóm học tập có đủ HS khá, giỏi, yếu kém, phụ đạo cho HS yếu kém. Huy động mọi nguồn lực để hỗ trợ HS có hoàn cảnh khó khăn. Nhờ đó, Trường THPT Võ Nhai đã giảm số HS bỏ học, đặc biệt là những HS có học lực yếu kém, gia đình khó khăn từ năm 2011 đến năm 2016 xuống còn dưới 1%.

Còn đối với Trường THPT Yên Ninh (Phú Lương), theo cô giáo Trương Kim Chiến, Hiệu trưởng Nhà trường thì thời gian tới Ban Giám hiệu Nhà trường sẽ tiếp tục chỉ đạo đội ngũ thầy cô giáo nắm bắt tình hình học tập, tâm tư, diễn biến tư tưởng của HS nhằm có biện pháp phát hiện, ngăn chặn kịp thời khi có hiện tượng HS sa đà ham chơi hoặc có những biểu hiện bất thường về gia đình. Đồng thời phối hợp chặt chẽ với ban đại diện cha mẹ HS, chính quyền xã Yên Ninh, Yên Trạch (nơi tập trung HS nghỉ học cao), các tổ chức đoàn thể để tuyên truyền, vận động HS, các bậc phụ huynh hiểu rõ tầm quan trọng của việc học, từ đó thay đổi nhận thức phối hợp với nhà trường để giáo dục con em mình tốt hơn.

Để khắc phục tình trạng này thì cần phải có sự phối hợp giữa cấp ủy, chính quyền, các tổ chức đoàn thể địa phương, các bậc phụ huynh trong việc đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các gia đình, HS về việc học tập. Bên cạnh đó, các nhà trường cần nêu cao tinh thần, trách nhiệm của cán bộ quản lý, đội ngũ giáo viên trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy, quan tâm hơn nữa đến HS, nhất là HS có hoàn cảnh khó khăn, học lực yếu. Phối hợp với chính quyền các đoàn thể để quản lý, giáo dục, không để HS đang học tại trường tổ chức cưới khi chưa đủ tuổi. Đặc biệt là làm tốt công tác phân luồng HS cuối cấp THCS để các em hiểu rõ năng lực, điều kiện của bản thân để lựa chọn hướng đi sau tốt nghiệp. Với những em học lực yếu có thể khuyến khích các em tham gia chương trình vừa học vừa làm…