Ngay khi kết thúc kỳ thi THPT quốc gia năm 2017, các địa phương đã tiến hành công tác chấm thi. Tại các hội đồng chấm thi, bên cạnh sự tham gia của giáo viên, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD và ĐT) cử các cán bộ, giảng viên trường đại học làm công tác thanh tra, giám sát, bảo đảm việc chấm thi đúng quy chế, tiến độ.
Theo Bộ GD và ĐT, công tác chấm thi THPT quốc gia năm 2017 có một số điểm mới, ngoài bài thi Ngữ văn chấm tự luận, các bài thi trắc nghiệm: Toán, Ngoại ngữ, Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội được chấm trên máy. Ghi nhận tại một số địa phương cho thấy, ngay sau khi kết thúc kỳ thi, một số tỉnh, thành phố như: Hà Nội, Hưng Yên, Hải Phòng, Quảng Ninh, Lai Châu, Đà Nẵng… đã tiến hành công tác chấm thi.
Trao đổi ý kiến với chúng tôi, Giám đốc Sở GD và ĐT Quảng Ninh Vũ Liên Oanh cho biết, công tác chấm thi được triển khai từ ngày 27-6, dự kiến chấm xong và công bố kết quả cho thí sinh vào ngày 4-7. Các tổ chấm bài thi trắc nghiệm, tự luận được thực hiện đúng tiến độ và quy trình; có sự tham gia của thanh tra, đoàn kiểm tra lưu động của Bộ GD và ĐT. Mặc dù chưa có thống kê tổng thể, nhưng nhìn chung bài thi tự luận Ngữ văn phổ điểm tập trung từ 4 đến 6 điểm.
Mặc dù là tỉnh miền núi, nhưng công tác chấm thi của Lai Châu diễn ra khá suôn sẻ, không có sự cố bất thường. Theo Phó Giám đốc Sở GD và ĐT Hoàng Đức Minh, sau khi tiến hành rọc phách (ngày 26-6), ngày 28-6, tiến hành chấm thi. Bài thi tự luận có 26 cán bộ, giáo viên tham gia chấm, dự kiến ngày 4-7 sẽ hoàn thành.
Bài thi trắc nghiệm có mười người thực hiện chấm trên máy, dự kiến ngày 3-7 sẽ xong. Với bài thi trắc nghiệm, tổ chấm hoàn thành việc quét bài thi, chưa phát hiện sai sót. Sau khi quét xong, các bài trắc nghiệm tiếp tục được dò lại lần cuối để kiểm tra các lỗi; nếu bảo đảm yêu cầu, các bài thi sẽ được ghi vào đĩa CD gửi về Bộ GD và ĐT, bắt đầu tiến hành chấm thi trắc nghiệm.
Trong khi đó, tại TP Đà Nẵng, Giám đốc Sở GD và ĐT Nguyễn Đình Vĩnh đánh giá, quá trình chấm thi diễn ra an toàn, nghiêm túc, đúng quy định; dự kiến, ngày 1-7, sẽ chấm xong bài thi tự luận Ngữ văn. Đối với bài thi trắc nghiệm, Sở GD và ĐT TP Đà Nẵng đã hoàn thành việc quét bài thi trắc nghiệm, gửi đĩa CD dữ liệu lần thứ hai về Bộ GD và ĐT. Một số giáo viên dạy các môn chuyên Khoa học tự nhiên tại Đà Nẵng cho rằng, qua đáp án, đề thi mà Bộ GD và ĐT công bố, nhìn chung đề thi dễ hơn các năm trước, cho nên dự kiến phổ điểm các môn thi thành phần: Vật lý, Hóa học, Sinh học sẽ đạt cao.
Trong khi đó, tại hội đồng chấm thi Sở GD và ĐT Hưng Yên, cô giáo Lê Thị Vân Hường, tổ trưởng tổ chấm thi số 3, bài thi Ngữ văn cho biết, điểm chấm môn Ngữ văn cao nhất ở tổ là 8,75 điểm, thấp nhất là điểm liệt (từ điểm 1 trở xuống) do thí sinh không làm được bài. Đối với chấm tự luận, cán bộ chấm thẩm tra đều chấm cùng với cán bộ chấm thi; chưa có phản hồi nào về lần chấm thứ nhất vì đáp án hướng dẫn chấm của Bộ GD và ĐT đưa ra rất rõ ràng cho nên các cán bộ chấm thi không phải tranh luận gì.
Trong khi tại tổ chấm thi số 4, bài thi Ngữ văn, cô giáo Lưu Thị Tuyết Minh, tổ trưởng cho rằng, điểm cao nhất trong mấy ngày qua là 8,75, chưa có điểm liệt; phổ điểm bình quân từ 4 đến 6 điểm. Theo cô giáo Nguyễn Thị Lệ Xuân, tổ trưởng tổ chấm thi trắc nghiệm, sau khi quét xong dữ liệu, tổ chấm thi trắc nghiệm đang dò kiểm dữ liệu.
Qua quá trình rà soát, phát hiện một số thí sinh ghi sai số báo danh. Đáng chú ý, cán bộ chấm thi đã phát hiện hai lỗi thí sinh mắc phải là trùng số báo danh và ghi sai mã đề. Sau khi phát hiện, tổ chấm thi trắc nghiệm tiến hành xử lý theo đúng quy trình chấm, có biên bản ghi chép và giám sát của cán bộ thanh tra, đại diện cơ quan công an.
Đánh giá về công tác chấm thi THPT quốc gia năm 2017, Giám đốc Sở GD và ĐT Hưng Yên Nguyễn Văn Phê cho rằng, nhờ việc đổi mới với phần lớn các bài thi theo hình thức trắc nghiệm, cho nên công tác chấm thi diễn ra thuận lợi. Sở đã huy động 80 cán bộ, giáo viên chấm bài thi tự luận; 11 cán bộ, giáo viên chấm bài thi trắc nghiệm. Các bài thi tự luận được chấm hai vòng độc lập và chấm kiểm tra 5% số bài thi ngẫu nhiên. Sở GD và ĐT Hưng Yên bảo đảm việc công bố kết quả thi đúng quy định (ngày 7-7) hoặc sớm hơn nếu được Bộ GD và ĐT cho phép.
Để việc chấm thi bảo đảm đúng quy trình, tiến độ, nhất là chấm thi trắc nghiệm, Phó Cục trưởng Quản lý chất lượng (Bộ GD và ĐT) Trần Văn Nghĩa lưu ý, khi dò kiểm, cán bộ chấm thi phải kiểm tra kỹ các lỗi về ghi sai mã đề thi, số báo danh của thí sinh. Nếu không dò kiểm kỹ các lỗi này để điều chỉnh thì phần mềm chấm thi sẽ bắt được, không tính điểm. Ngoài ra, bài thi trắc nghiệm có thể xảy ra một số lỗi như tô mờ hoặc tô đúp đáp án (tô hai đáp án trong một câu). Với các lỗi này, bài thi của thí sinh phải được rút ra để kiểm tra, xử lý lại.
Theo nguyên tắc dò kiểm, trong bài thi trắc nghiệm, cứ hai trống (tức là hai câu không có đáp án) và một đúp phải dò kiểm. Mặt khác, với những đáp án trống (có thể do tô mờ), nhiều khi máy tính không phát hiện được cho nên cần sự kiểm dò kỹ lưỡng của cán bộ chấm thi. Đáng chú ý, những câu thí sinh tô đúp với mục đích “ăn gian” sẽ bị 0 điểm. Trong trường hợp thí sinh đã tẩy một đáp án nhưng vì tẩy chưa hết thì phải chấm điểm cho thí sinh. Tất cả những việc này đều phải có giám sát và có biên bản. Sau khi kết thúc dò kiểm, các hội đồng chấm thi phải gửi kết quả về Bộ GD và ĐT để lưu dữ liệu, sau đó mới tiến hành chấm bài thi trắc nghiệm.
Thứ trưởng GD và ĐT Bùi Văn Ga, Trưởng ban Chỉ đạo kỳ thi THPT quốc gia năm 2017, cho biết: Điểm mới năm nay tại tất cả hội đồng thi, Bộ đã cử thanh tra chấm thi về giám sát. Các địa phương đã chuẩn bị chu đáo trong công tác chấm thi, cả trắc nghiệm và tự luận. Công tác chấm thi tại một số địa phương nghiêm túc, từng khâu chấm được các giáo viên thực hiện thuần thục. Vì vậy, các địa phương cần chấm thi đúng tiến độ đề ra, nhưng phải bảo đảm đúng quy trình, không để xảy ra sai sót; địa phương nào chấm thi xong trước có thể công bố kết quả cho thí sinh…