Mái ấm của học sinh dân tộc thiểu số

Mùa xuân năm 1957, Khu ủy và Ủy ban Hành chính Khu tự trị Việt Bắc quyết định thành lập Trường Thiếu nhi Vùng cao Khu tự trị Việt Bắc, nhằm giúp đỡ con em các dân tộc thiểu số ở vùng cao được cắp sách tới trường. Tuy ban đầu chỉ có trên 30 học sinh và 10 thầy cô giáo, với ngôi trường bằng tranh tre nứa lá, nhưng mái trường đơn sơ ấy là chồi non để phát triển thành Trường Phổ thông Vùng cao Việt Bắc ngày nay.

Từ tháng 9-1959, cùng với sự phát triển của Trường Thiếu nhi Vùng cao, ở Việt Bắc còn có Trường Bổ túc văn hóa công nông được thành lập theo Quyết định của Khu ủy và Ủy ban Hành chính Khu tự trị Việt Bắc. Nhận thấy hai trường đều có chung mục tiêu đào tạo, Khu ủy và Ủy ban Hành chính Khu tự trị Việt Bắc đã quyết định sáp nhập hai trường thành một trường mang tên "Trường Bổ túc công nông và Phổ thông Vùng cao Việt Bắc".

Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước toàn thắng, Khu tự trị Việt Bắc giải thể, Bộ Giáo dục - Đào tạo ra quyết định tiếp nhận nhà trường và đổi tên Trường thành Trường Phổ thông Vùng cao Việt Bắc, mở ra bước ngoặt mới cho sự phát triển của Nhà trường. Qua từng thời kỳ, từng bước đi lên vững chắc, mục tiêu đào tạo của Nhà trường ngày càng mở rộng và phát triển đa dạng với hai hệ đào tạo: Phổ thông Dân tộc nội trú và Dự bị Đại học Dân tộc. 

  Nhà trường được đầu tư xây dựng ngày càng khang trang.
 

Nhà trường có hệ thống thư viện hiện đại, là nguồn học liệu phong phú góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.

Trong những năm qua, Trường Phổ thông Vùng cao Việt Bắc luôn là đơn vị đi tiên phong trong việc khẳng định: học sinh dân tộc thiểu số cũng có khả năng nhận thức và phát triển tài năng như các dân tộc khác. Nhà trường luôn giáo dục cho học sinh quan điểm: Bình đẳng về trí tuệ để bình đẳng giữa các dân tộc. Quan điểm đúng đắn đó đã được chứng minh bằng những thành tích nổi bật: Tỷ lệ tốt nghiệp THPT, đỗ đại học, tỷ lệ học sinh giỏi các cấp hàng năm của Nhà trường luôn đứng trong tốp đầu của tỉnh. Đến nay, 320 em học sinh dân tộc thiểu số của Trường đã đạt học sinh giỏi Quốc gia, trong đó có nhiều em đạt giải Nhất, Nhì, có em thuộc các dân tộc rất ít người như: Lự, Bố y. Từ năm 2011, Nhà trường tham dự Trại hè Hùng Vương thuộc khối các trường Chuyên khu vực trung du, miền núi phía Bắc và khối Chuyên Duyên hải Đồng bằng Bắc bộ đã giành được hàng trăm Huy chương.

Với những thành tích đó, Trường Phổ thông Vùng cao Việt Bắc xứng đáng là cánh chim đầu đàn trong hệ thống các trường dân tộc nội trú toàn quốc như nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương đã khẳng định. 60 năm qua, Nhà trường vinh dự được Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng nhiều Bằng khen, được nhận Cờ thi đua của Chính phủ, Bộ Giáo dục - Đào tạo. Nhà trường đã vinh dự được Nhà nước tặng thưởng: Huân chương Lao động hạng Ba năm 1983 và năm 2002; Huân chương Lao động hạng Nhì năm 1989; Huân chương Lao động hạng Nhất năm 1997; Huân chương Độc lập hạng Nhì năm 2012. Đảng bộ nhà trường liên tục được công nhận là đảng bộ trong sạch vững mạnh tiêu biểu. 2 đồng chí được tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, 2 đồng chí được tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú.

Đặc biệt, năm 2015 nhà trường vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng Danh hiệu Tập thể Anh hùng Lao động. Truyền thống đại đoàn kết và phát huy giá trị bản sắc văn hóa các dân tộc như sợi dây kết nối bền chặt giữa lịch sử với hiện tại và tương lai, đã tạo nên tình cảm đặc biệt qua các thế hệ giáo viên, học sinh dưới ngôi trường có tên gọi trìu mến “Mái ấm Vùng cao Việt Bắc”. Những thành tích mà nhà trường đã đạt được rất đáng tự hào, ghi dấu ấn một chặng đường phát triển rực rỡ trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo, tạo động lực tinh thần to lớn để tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh toàn trường tiếp tục nỗ lực trên hành trình đi tới tương lai.