Nơi ươm mầm tài năng đất Thép

Nói đến lịch sử đất và người Thái Nguyên, không thể không nói đến Gang thép Thái Nguyên - chiếc nôi của ngành công nghiệp luyện kim. Trong dòng chảy lịch sử phát triển của vùng Gang thép Thái Nguyên ấy, có một mái trường một thời là chiếc nôi tạo nguồn nhân lực làm ra gang ra thép cho đất nước và nay là nơi ươm mầm tài năng trẻ trong thời kỳ hội nhập Quốc tế. Đó là mái trường THPT vinh dự mang tên thầy giáo Chu Văn An.

Từ mái trường của những người thợ Gang thép ngày ấy

Ra đời năm 1972, với nhiệm vụ chính trị hết sức quan trọng là bồi dưỡng văn hóa cho đội ngũ công nhân Khu công nghiệp Gang thép Thái Nguyên, nhằm đáp ứng yêu cầu tiếp nhận và làm chủ khoa học, kỹ thuật phục vụ khu công nghiệp luyện kim đầu tiên của đất nước. Ngày 20-11-1972 , Trường Bổ túc Văn hóa Cấp 3 Tại chức Gang Thép được thành lập (tiền thân của Trường THPT Chu Văn An ngày nay) với nhiệm vụ giảng dạy bổ túc văn hóa cấp 3 cho cán bộ, công nhân; dạy ngoại ngữ cho đội ngũ kỹ sư; đào tạo phiên dịch tiếng Đức, tiếng Pháp. Ra đời trong những năm kháng chiến chống Đế quốc Mỹ xâm lược, cán bộ giáo viên Nhà trường vừa đào hầm trú ẩn, vừa đốt đèn dạy văn hóa. Trong gian khó, thầy và trò Nhà trường đã quyết tâm xây dựng một môi trường học tập năng động, duy trì trường, lớp ổn định, đáp ứng nhu cầu học tập của công nhân và người dân trong vùng. Đã có những thời điểm tránh bom B52, Trường sơ tán về xã Vô Tranh (Phú Lương), cán bộ, giáo viên Nhà trường chung tay bắc cầu sắt vượt sông, dựng lán để duy trì lớp học. Những năm tháng ấy, các thế hệ học viên, học sinh đã tích cực học tập và lao động sản xuất để vừa phục vụ nhà máy, vừa chăm lo tự xây dựng ngôi trường của mình.

Đến mô hình trường học trong lòng xí nghiệp

Hòa bình lập lại, đến năm 1984, hình thức đào tạo bổ túc văn hóa được thay thế bằng hình thức dạy và học phổ thông trung học chính quy, nhằm đáp ứng nhu cầu nâng cao trình độ và chuẩn hóa chất lượng, quy mô đào tạo, nhất là cho thế hệ thanh thiếu niên và con, em cán bộ, công nhân Gang thép Thái Nguyên. Trường chính thức được đổi tên thành Trường PTTH Kỹ thuật Công nghiệp Gang thép với nhiệm vụ đào tạo học sinh khi thi tốt nghiệp có trình độ văn hóa cấp III, vừa đào tạo học sinh có trình độ nghề nghiệp gắn với những ngành nghề của Công ty Gang thép Thái Nguyên.

Bắt đầu từ thời điểm này, Nhà trường tập trung đầu tư phát triển mở rộng quy mô dạy học và nâng cao chất lượng. Với tâm huyết của tập thể sư phạm và sự đầu tư về mọi mặt của Công ty Gang thép Thái Nguyên, trong thời gian này, Nhà trường đã nâng cấp cơ sở vật chất đảm bảo chất lượng dạy và học với ba khu nhà cao tầng khang trang, một khu hiệu bộ 2 tầng, nhà đa năng, các phòng học chuyên môn, phòng thí nghiệm, thư viện… theo các tiêu chuẩn THPT Quốc gia. Đặc biệt, từ năm 1984, đến năm 2000, Nhà trường đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được ngành Giáo dục giao cho là một trong 15 trường trong toàn quốc thực hiện chương trình thí điểm phân ban tiêu biểu. Cũng chính từ thành công mô hình đào tạo “trường học trong xí nghiệp”, vừa học, vừa làm, lớp lớp học trò tốt nghiếp từ mái trường này, đã đến với các trường đại học, trường cao đẳng và trường dạy nghề để trở lại phục vụ quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Gang thép Thái Nguyên, đồng thời tạo dựng nên thương hiệu giáo dục chất lượng cao trong hệ thống giáo dục bậc THPT của tỉnh.

Đơn vị dẫn đầu khối các trường THPT không chuyên

Năm 2000, do sắp xếp tổ chức sản xuất của Công ty Gang thép Thái Nguyên, Trường PTTH Kỹ thuật Công nghiệp Gang Thép chuyển từ quản lý của Công ty Gang thép Thái Nguyên về Sở Giáo dục và Đào tạo. Trường chính thức được đổi tên thành Trường THPT Chu Văn An. Với phương châm: Chăm lo, phát hiện và bồi dưỡng tài năng bắt đầu từ phát huy tối đa năng lực, sở trường người học, từ đó lựa chọn thế mạnh để rèn luyện và đầu tư phát triển, Nhà trường tiếp tục khẳng định chất lượng dạy và học của mình với xã hội nên đã được tặng thưởng 3 Huân chương Lao động hạng Ba, hạng Nhì và hạng Nhất. Nhà trường đã vinh dự đón nhận Huân chương Độc lập hạng Ba vào năm 2011.

Nhìn lại thành tích 5 năm gần đây có thể thấy những thành tựu nổi bật mà Trường đã đạt được, khẳng định chất lượng và thương hiệu, xứng với tên nhà giáo Chu Văn An: Năm học 2012-2013 Trường đạt 13 giải Quốc gia và Khu vực. Năm học 2013- 2014, Trường đạt 364 giải trong các cuộc thi Học sinh giỏi cấp tỉnh, 15 giải Quốc gia cuộc thi Violympic và thi IOE, Huy chương Vàng cuộc thi Võ thuật cấp Quốc gia. Năm học 2014-2015 và các năm tiếp theo, Trường luôn là đơn vị dẫn đầu khối THPT không chuyên của tỉnh với nhiều giải thưởng cao qua các kỳ thi quốc gia, kỳ thi toàn tỉnh. Đặc biệt năm học 2016-2017, Trường đạt 735 giải học sinh giỏi cấp tỉnh, 52 giải Học sinh giỏi cấp Quốc gia và khu vực; 14 giáo viên đạt giải trong cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn cấp tỉnh, 1 giáo viên đạt giải Ba cấp Quốc gia; giải Nhì toàn đoàn cuộc thi Giai điệu tuổi hồng cấp tỉnh; giải Nhất toàn đoàn cuộc thi học sinh sử dụng thiết bị thí nghiệm giỏi, giải Ba toàn đoàn Hội thi Quốc phòng - An ninh cấp tỉnh…

Kết quả đó đã góp phần vào việc Nhà trường tiếp tục được công nhận đạt kiểm định chất lượng giáo dục cấp độ Ba, được công nhận là trường THPT đạt chuẩn quốc gia lần thứ 3 giai đoạn 2017-2021. Nhà trường được UBND tỉnh tặng Cờ thi đua xuất sắc năm học 2013-2014, 2016-2017; được Thủ tướng Chính phủ tặng Cờ thi đua xuất sắc năm 2014, 2016. Với quyết tâm nâng cao chất lượng giáo dục và hội nhập Quốc tế, thành tựu 45 năm xây dựng và phát triển sẽ là nền tảng, tạo đà vững chắc để Nhà trường tiếp tục phát triển trên chặng đường mới.