Bỏ cộng điểm thi nghề, chất lượng đầu vào lớp 10 sẽ tốt hơn?

Theo dự thảo sửa đổi, bổ sung quy chế tuyển sinh THCS và THPT mà Bộ GD-ĐT mới công bố đã bỏ đi khoản 3 Điều 7 của Thông tư 11/2014/TT-BGDĐT ban hành ngày 18/4 năm 2014 về quy chế tuyển sinh THCS và THPT: Đối tượng được cộng điểm khuyến khích. Sở GD-ĐT quy định đối tượng và điểm cộng thêm cho từng loại đối tượng được hưởng chế độ khuyến khích. Như vậy, điểm thi nghề phổ thông sẽ không được cộng.  

Đồng ý với chủ trương của Bộ GD-ĐT, nhiều thầy cô giáo, lãnh đạo các địa phương đều cho Mục đích ban đầu của học nghề ở phổ thông là để phân luồng và hướng nghiệp nhưng trên thực tế, học sinh tham gia học nghề chỉ để cộng điểm khuyến khích tuyển sinh vào lớp 10. Bỏ cộng điểm khuyến khích cũng là cách để các trường phổ thông đánh giá đúng năng lực đầu vào của học sinh trong tuyển sinh đầu cấp.

Trả lại đúng bản chất của việc học nghề phổ thông

Chia sẻ về dự thảo của Bộ GD-ĐT về bỏ việc cộng điểm nghề trong tuyển sinh vào lớp 10 THPT, ông Cao Thanh Bảo - Hiệu trưởng trường THPT Huỳnh Thúc Kháng (TP Vinh, tỉnh Nghệ An) cho rằng, đây là điều nên làm.

“Trước hết, qua thực tế nhiều năm trực tiếp làm công tác tuyển sinh tôi thấy rằng, các em học sinh khi đăng ký vào trường hầu hết đều được cộng 1,5 điểm nghề, tương đương với xếp loại giỏi thi nghề. Như vậy, nói rằng được cộng điểm để tăng cơ hội trúng tuyển là không có, vì em nào cũng được cộng số điểm ngang nhau. Ví dụ điểm chuẩn vào lớp 10 hàng năm của trường THPT Huỳnh Thúc Kháng nằm mức 36 điểm, nếu không có điểm nghề thì nó sẽ thấp xuống 1,5 điểm là 34,5 điểm”, thầy Bảo cho biết.

Mặt khác, cũng theo thầy Bảo, việc cộng điểm nghề lại gây ra hệ quả là học sinh lớp 9 học nghề chỉ để có điểm là chính, chứ không phải vì mục tiêu học để biết một nghề nào đó. Dẫn đến việc học nghề chỉ mang tính hình thức. Chưa kể việc thi để đạt nghề loại khá, giỏi khá dễ dàng, dễ khiến học sinh chủ quan, có suy nghĩ không đúng về tính nghiêm túc, nghiêm khắc của các cuộc thi.

Thống nhất là nên bỏ việc cộng điểm nghề vào xét tuyển lớp 10. Tuy nhiên, thầy Bảo cho rằng, quy định này cần phải có kế hoạch, định hướng áp dụng vào thời điểm bắt đầu năm học mới để các nhà trường và phụ huynh, học sinh có sự chuẩn bị.

Hiện nay, nhiều trường THCS trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã hoàn thành việc dạy nghề cho học sinh lớp 9. Bởi vậy, một số phụ huynh học sinh mong muốn quy định bỏ cộng điểm nghề trong tuyển sinh lớp 10 THPT sẽ được áp dụng từ năm học sau.

Một phụ huynh tại TP Vinh chia sẻ: “Con tôi đang học lớp 9 tại trường THCS Đặng Thai Mai, đã học nghề xong rồi dù cháu có nguyện vọng thi vào THPT. Các bạn cùng lớp cháu hầu hết đều tham gia học nghề. Vì vậy, nếu áp dụng bỏ cộng điểm vào lớp 10 ngay tới đây thì lãng phí và phần nào thiệt thòi cho các cháu”.

Góp phần phân luồng học sinh THCS tốt hơn

Thầy Đào Đức Tuấn, Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Bình Định đồng tình với quy định bỏ cộng điểm khuyến khích cho thí sinh khi tuyển sinh vào lớp 10, vì như vậy sẽ tạo được động lực học tập cho các em học sinh. Không còn điểm cộng thi nghề, các em sẽ nỗ lực trong học tập hơn, tránh tình trạng ỷ lại vào điểm khuyến khích, qua đó chất lượng kỳ thi và chất lượng đầu vào của học sinh lớp 10 cũng sẽ tốt hơn.

Mặt khác, bỏ điểm cộng thi nghề cũng góp phần phân luồng ngay từ bậc THCS được tốt hơn. Chẳng hạn, học sinh A lẽ ra không đỗ vào lớp 10, nhưng vì có điểm cộng thi nghề nên em đã trúng tuyển. Đặt giả thiết, nếu học sinh A không có điểm cộng, thì có thể em đó sẽ chuyển sang học nghề để phù hợp với năng lực và sở trường hơn mà vẫn có thể học bổ túc văn hóa.

Tuy nhiên, vì có điểm cộng nghề nên học sinh A vẫn lên lớp 10, nhưng kết quả học tập sẽ không cao. Cuối cùng sau 3 năm học THPT, em đó vẫn phải đi học ở một trường nghề. Như vậy là rất lãng phí. Vì thế, thầy Đức Tuấn đồng tình với dự thảo quy định bỏ cộng điểm khuyến khích cho thí sinh khi tuyển sinh vào lớp 10 như Bộ GD-ĐT vừa công bố.

Bỏ điểm nghề không có nghĩa là bỏ dạy nghề cho học sinh

Việc bỏ cộng điểm khuyến khích thi nghề phổ thông trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 là hợp lý nhằm tạo sự công bằng cho học sinh trong học tập cũng như thi cử. Theo đó, chất lượng học sinh vào lớp 10 sẽ thực chất hơn.

Thầy Lê Tuấn Tứ, Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Khánh Hòa nêu ý kiến, giả sử Trường THPT A lấy điểm đầu vào là 14 điểm 2 môn. Nếu như trước kia học sinh làm bài thi không đạt được số điểm trên nhưng nhờ có điểm cộng thi nghề nên đã được 14 điểm và trúng tuyển vào lớp 10. Tuy nhiên, nếu bỏ điểm cộng này thì bắt buộc học sinh phải thi và đạt được 14 điểm mới đỗ vào lớp 10. Rõ ràng, nếu xét 2 trường hợp nêu trên thì chất lượng đại trà đầu vào lớp 10 ở trường hợp thứ 2 sẽ tốt hơn.

Hơn nữa, cũng phải nhìn thẳng vào sự thật đó là, việc dạy nghề cho học sinh ở bậc THCS còn nhiều hạn chế, nhiều nơi còn hình thức nên không tạo được động lực cho học sinh trong học tập cũng như định hướng nghề nghiệp. Mặt khác, nhiều học sinh chọn thi nghề là vì điểm cộng chứ không phải vì định hướng nghề nghiệp. Vô hình chung việc thi nghề đã trở thành "phao cứu cánh" cho nhiều học sinh vào lớp 10, điều này khiến cho việc thi nghề không còn ý nghĩa như mục tiêu ban đầu.

Cũng cần phải hiểu tường minh rằng, bỏ cộng điểm khuyến khích thi nghề không có nghĩa là chúng ta bỏ dạy nghề cho học sinh. Có nhiều cách dạy, cách học khác nhau, các trường có thể tổ chức sao cho phù hợp với điều kiện thực tiễn và đảm bảo chất lượng cao nhất.

Ở một khía cạnh khác, tôi cho rằng, cộng điểm thi nghề bằng với số điểm cộng học sinh cấp tỉnh là chưa phù hợp và cân xứng. Không có lý gì mà một em học sinh cấp tỉnh được cộng 2 điểm mà em thi nghề cũng được cộng 2 điểm vào tuyển sinh lớp 10. Hai kỳ thi hoàn toàn khác nhau và chất lượng cũng hoàn toàn khác nhau. Do đó, việc bỏ cộng điểm khuyến khích thi nghề phổ thông trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 nhằm giảm bớt sự chồng chéo giữa các điểm cộng ưu tiên cho học sinh./.