Đào tạo gắn với nhu cầu xã hội trở thành trọng tâm mục tiêu đổi mới của Trường Đại học Khoa học (Đại học Thái Nguyên). Sẽ là lãng phí nếu vào đại học để có một tấm bằng mà không thỏa mãn được các yêu cầu: Học để làm gì và học xong sẽ làm được những gì?
Đổi mới không có nghĩa là bỏ đi những giá trị cốt lõi của kiến thức khoa học, nhưng học phải đồng nghĩa với thực hành phù hợp quy luật vận động và phát triển của xã hội trong bối cảnh hội nhập quốc tế. PGS.TS Nguyễn Văn Đăng, Phó Hiệu trưởng Nhà trường cho biết: Để tạo niềm tin với xã hội về môi trường, chất lương đào tạo của Đại học Khoa học, Nhà trường đặt ra yêu cầu với các bộ môn, các ngành đào tạo phải trả lời được với xã hội hai vấn đề cơ bản là: Công bố công khai năng lực, chất lượng đội ngũ, cơ sở vật chất và người học làm được gì sau khi tốt nghiệp? Những năm gần đây, Nhà trường đã tổ chức lấy ý kiến rộng rãi của các doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức (nhà tuyển dụng) trực tiếp tham gia vào quá trình đào tạo, khung nội dung chương trình của từng ngành. Đặc biệt, ngay từ năm học 2017-2018, Trường đã giao cho các doanh nghiệp, cơ quan và tổ chức trực tiếp đánh giá chất lượng sinh viên trong quá trình thực tế và thực tập, đảm bảo tính khách quan và là điểm điều kiện trong đánh giá chất lượng sinh viên tốt nghiệp”.
Với 22 ngành đào tạo, và với nguồn lực 6 giáo sư, phó giáo sư, 64 tiến sĩ được đào tạo trong nước và quốc tế, có nhiều công trình nghiên cứu khoa học được công bố trên các tạp chí khoa học quốc tế, chắc chắn sẽ là một môi trường học tập và nghiên cứu tốt cho sinh viên. Song, tại diễn đàn “Đào tạo - kết nối cung cầu” đầu năm 2018, với sự tham gia của gần 20 nhà tuyển dụng nhân lực trình độ cử nhân, nhiều vấn đề thời sự được các doanh nghiệp, nhà tuyển dụng đặt ra mà sinh viên cần phải trang bị đủ trước khi liên hệ tìm việc: Đó là kỹ năng mềm, kỹ năng phân tích, xử lý các vấn đề thực tế cuộc sống thuộc lĩnh vực, ngành đào tạo, cuối cùng là phải sử dụng được tiếng Anh theo chuẩn đầu ra.
Đại diện Công ty TNHH Âu Lạc Quảng Ninh (Khu du lịch và giải trí quốc tế Tuần Châu, hạ Long) cho biết: Nhu cầu tuyển dụng của đơn vị mỗi năm từ 50-100 người ở nhiều vị trí khác nhau. Với sinh viên ngành Văn - Xã hội, Du lịch sẽ có nhiều lựa chọn phù hợp. Song thực tế sinh viên còn chưa sẵn sàng tâm thế cho một môi trường làm việc độc lập, năng động và sáng tạo. Khi các thực tập sinh liên hệ thực tập, các em mới chỉ biết giao việc gì làm đấy. Khẩu hiệu “Khách hàng là người trả lương cho chúng ta” hình như các bạn trẻ chưa thực sự thấu hiểu đủ ý nghĩa, nên cách tiếp cận với công việc còn rất rụt rè.
Chia sẻ với nhà tuyển dụng, PGS.TS Nguyễn Văn Đăng, Phó Hiệu trưởng Nhà trường thẳng thắn: “Thực tế những năm vừa qua, sinh viên của Trường chủ yếu là con em đồng bào các dân tộc miền núi, vùng cao, nên phong cách giao tiếp rụt rè, ngại đưa ra những ý tưởng và chính kiến. Sự thiếu chủ động và không đặt mình vào lợi ích của nhà tuyển dụng dễ làm cho các bạn mất đi cơ hội việc làm. Cũng có một bộ phận sinh viên chỉ cần có tấm bằng đại học để về quê phó thác cho gia đình lo việc làm. Khi nhà tuyển dụng đặt vấn đề: Cử nhân Đại học Khoa học làm được những gì? Một số sinh viên thẳng thắn trả lời: Trường đào tạo gì chắc chắn sinh viên sẽ làm được đấy. Nhưng làm như thế nào thì lại do yêu cầu từng đơn vị tuyển dụng. Tuổi trẻ có sức khỏe, ý chí, kiến thức, chỉ thiếu kinh nghiệm. Trước những vấn đề sinh viên đặt ra, Nhà trường và một số doanh nghiệp đã đưa ra những phương pháp hợp tác đào tạo phù hợp, đó là, ngay sau năm thứ hai, hoặc năm thứ ba, sinh viên có thể chủ động đi thực tế, thực tập tại các đơn vị có chuyên ngành mà trường đào tạo.
Đối với lĩnh vực Báo chí - Truyền thông, Luật, Công tác xã hội, Khoa học môi trường, Công nghệ sinh học…được các nhà tuyển dụng đặt hàng mỗi ngành từ 10-20 nhân sự hàng năm. Đây chính là cơ hội làm việc tốt với các tân cử nhân, song yêu cầu của các nhà tuyển dụng đặt ra là sự trung thực, tính sáng tạo và phải là người tham mưu, tư vấn cho đơn vị tuyển dụng về nhiệm vụ được phân công những kế hoạch dài hơi, chứ không thuần túy là người lao động làm công ăn lương theo ngày. Bà Đỗ Quế Huệ, Giám đốc Khách sạn Đông Á 1 (T.P Thái Nguyên) cho rằng: “Doanh nghiệp luôn hợp tác nhận sinh viên thực tập mỗi năm từ 20-50 người và sẵn sàng tuyển dụng những người có năng lực làm việc tốt".
Có thể nói, khi khoa học, công nghệ và tự động hóa phát triển thay thế những lao động theo thói quen, thao tác thủ công, cơ hội việc làm với đội ngũ tri thức trẻ sẽ ngày càng tăng lên. Và như vậy giá trị của mỗi cử nhân trên thi trường lao động việc làm sẽ tăng lên. Song muốn thành công rất cần sự chăm chỉ, bền bỉ, học hỏi, nghiên cứu, hy sinh đối với việc mình đang học và đang làm.