Dân số tăng nên những năm học gần đây, học sinh các cấp học tăng lên, nhưng chưa năm nào số trẻ vào lớp 1 tăng đột biến như năm học 2018 - 2019. Đây chính là sức ép đối với các trường tiểu học khi cơ sở vật chất không đáp ứng đủ.
Theo số liệu của Sở Giáo dục và Đào tạo, năm học 2018-2019, toàn tỉnh có 27.721 học sinh vào lớp 1 với 904 lớp, tăng 4.843 em và 118 lớp so với năm học trước. Một số địa phương có số lượng học sinh tăng mạnh là huyện Phú Bình (1.105 học sinh), thị xã Phổ Yên (890 học sinh), T.P Thái Nguyên (gần 900 học sinh)… quá tải học sinh vào lớp 1 dẫn đến tình trạng thiếu phòng học ở nhiều trường tiểu học địa bàn trên toàn tỉnh.
Tại huyện Phú Bình, dự kiến sẽ tăng 35 lớp, cùng với phòng học thiếu từ năm học trước thì dự kiến năm học này sẽ thiếu gần 50 phòng học, 18/21 trường không đủ phòng học cho học sinh. Các trường thiếu phòng học nhiều như Trường Tiểu học Úc Kỳ thiếu 6-7 phòng; Trường Tiểu học Thượng Đình thiếu 5 phòng… Tại Trường Tiểu học Bảo Lý, xã Bảo Lý, năm học sắp tới này số học sinh đầu vào là 185 em, tương đương 6 lớp, tăng 3 lớp học so với năm trước. Bà Nguyễn Thị Hải Bích, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Bảo Lý cho biết: Hiện nay, cơ sở vật chất của trường chưa đáp ứng đủ cho số học sinh đầu vào. Bên cạnh đó vẫn còn thiếu các phòng học môn chuyên như Anh văn, Tin học, Âm nhạc, Mỹ thuật. Nhà trường phải tận dụng một số phòng chức năng bố trí làm lớp học, đồng thời dồn trung bình 40 học sinh/lớp đối với học sinh khối 3 và 5. Trong những ngày này, để chuẩn bị cho năm học mới, chúng tôi đã huy động các cô giáo cùng thu dọn thư viện, sắp xếp bàn ghế tại các phòng cho học sinh.
Trên địa bàn tỉnh một số trường đã được xây thêm phòng học mới, cải tạo, nâng cấp phòng học cũ... nhưng số lượng phòng học không nhiều và không theo kịp số lượng học sinh tăng đột biến trong năm học tới này. Đặc biệt, những trường điểm luôn phải chịu sức ép rất lớn về số lượng học sinh muốn nhập học cao hơn nhiều so với chỉ tiêu được giao. Nằm ở trung tâm T.P Thái Nguyên, dân cư đông đúc cùng dân số cơ học tăng, Trường Tiểu học Nguyễn Huệ cũng đang trong tình trạng quá tải. Năm 2018-2019, số học sinh vào lớp 1 là 280 em, tương đương 6 lớp. Hiện tại, trường mới đáp ứng đủ số phòng học cho một nửa học sinh lớp 1. Bà Hà Phong Lan, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Huệ cho biết: Để học sinh có đủ phòng học, trước mắt Nhà trường sẽ sử dụng phòng giáo dục nghệ thuật, phòng hội đồng để làm phòng học tạm thời. Phòng họp của các thầy, cô giáo sẽ chuyển về văn phòng đội, thư viện trường.
Hoåc sinh vào lớp một tăng đột biến đã tạo áp lực cho nhiều trường tiểu học trên địa bàn tỉnh. Để khắc phục tình trạng này, theo đại diện lãnh đạo Sở Giáo dục và đào tạo, trước mắt các nhà trường nên bố trí, tận dụng phòng học hợp lý, sắp xếp chỗ ngồi đảm bảo cho học sinh. Về lâu dài là tiếp tục xây dựng hệ thống trường lớp, mở rộng diện tích, xây dựng bổ sung thêm phòng học; đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục. Các trường nên xây dựng kế hoạch tuyển sinh sát thực tế, hạn chế việc học trái tuyến, làm tốt công tác phổ cập để có số liệu chính xác về dân số độ tuổi tiểu học để làm căn cứ xây dựng kế hoạch cho các năm học tiếp theo…