Sau kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay, thời điểm thí sinh điều chỉnh nguyện vọng đăng ký xét tuyển vào các trường đại học đã chuẩn bị kết thúc (ngày 29-9). Đây là thời điểm quyết định lựa chọn trường và cơ hội trúng tuyển với mỗi thí sinh. Với kết quả phổ điểm thi tốt nghiệp cao hơn năm 2019, không ít thí sinh có tâm lý chủ quan, dẫn đến rất có thể bị loại khi điều chỉnh nguyện vọng vào các ngành có đông ứng viên và tự đánh mất cơ hội học những ngành nhu cầu xã hội cần.
Theo thống kê của Bộ Giáo dục - Đào tạo (GD-ĐT), chỉ tiêu xét tuyển đại học bằng học bạ năm 2020 tăng cao hơn từ 10-20% so với năm 2019, hầu hết các trường đại học đều dành 40-60% chỉ tiêu xét tuyển băng học bạ. Chính vì vậy, chỉ tiêu còn lại sẽ là cuộc đấu về điểm thi khi, do đó thí sinh hết sức thận trọng để tính toán khi điều chỉnh nguyện vọng.
Đến thời điểm này, nhiều trường đã công bố điểm sàn xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2020 và điểm sàn nhìn chung cao hơn năm 2019 ít nhất 1 điểm. Các trường cũng công bố danh sách thí sinh trúng tuyển theo phương thức tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển theo quy định của Bộ GD-ĐT, xét tuyển bằng điểm học bạ THPT. Do đó, nếu không có sự tính toán kỹ để điều chỉnh nguyện vọng thì sẽ rất dễ rơi vào tình cảnh điểm cao vẫn trượt đại học.
Theo thống kê phổ điểm của thí sinh cả nước đủ cơ hội và đăng ký nguyện vọng xét tuyển lần đầu khối ngành chăm sóc sức khỏe, có trên 30.000 thí sinh có điểm đạt trên 25. Trong đó gần 15.000 thí sinh đăng ký xét tuyển vào các trường đại học Y-Dược. Riêng Trường Đại học Y - Dược Thái Nguyên đã có trên 500 hồ sơ có đăng ký ban đầu đạt phổ điểm trên 24 điểm (gồm 3 môn Toán, Hóa, Sinh), trong khi chỉ tiêu tuyển sinh là 450. Sau khi công bố điểm tốt nghiệp THPT, chắc chắn sẽ có những thay đổi nguyện vọng và nguyện vọng xét tuyển sẽ tăng lên trên con số 500, mức độ cạnh tranh sẽ cao hơn phổ điểm bình quân 24. Bên cạnh đó, không ít thí sinh sẽ chuyển nguyện vọng từ các trường top trên xuống (Đại học Y Hà Nội) làm tăng thêm mức dộ cạnh tranh khối các trường Y-Dược các tỉnh.
Theo TS. Nguyễn Quang Đông (Trường Đại học Y-Dược Thái Nguyên): “Năm 2019, điểm trúng tuyển của Trường là 22 với ngành Y đa khoa, nhưng với phổ điểm cao như năm 2020 này, có thể sẽ cao hơn từ 2-3 điểm. Vì vậy, thí sinh thi đạt mức điểm trúng tuyển năm trước, hoặc cao hơn không nhiều thì khó có thể dựa vào đó làm căn cứ xét tuyển cho năm nay”.
Đối với Trường Đại học Kỹ thuật Công Nghiệp (Đại học Thái Nguyên), Trường đã công bố ngưỡng điểm sàn nhận hồ sơ xét tuyển. So với năm 2019, một số ngành học đã tăng hơn 1 điểm. Qua phân tích phổ điểm mà bộ GD-ĐT và Sở GD-ĐT các tỉnh công bố, TS Nguyễn Tiến Dũng (Phòng Công tác sinh viên) nhận định: Điểm trúng tuyển năm 2020 của Trường sẽ tăng từ 1-2,5 điểm so với năm trước. Vì tổng chỉ tiêu tuyển sinh là 2.000, thì 50% đã tuyển theo học bạ, số còn lại tuyển bằng điểm thi xét theo tổ hợp các môn. Nhưng nêu thí sinh điểm cao hơn điểm trúng tuyển năm trước từ 2-3 điểm thì chắc chắn có cơ hội trúng tuyển, những vì thấy điểm cao chuyển nguyện vọng đến các ngành, các trường top đầu, sẽ rất rủi ro. Bởi theo quy luật "nước lên thì thuyển lên". Chính vì vậy thí sinh cần lựa chọn kỹ và có một giải pháp an toàn cho mình.
Dựa trên kết quả điểm tốt nghiệp THPT công bố năm 2019 và năm 2020 của Bộ GD-ĐT, PGS-TS Trịnh Thanh Hải (Trường Đại học Khoa học - Đại học Thái Nguyên) phân tích: So sánh điểm từng môn giữa năm 2019 và 2020 sẽ thấy điểm thi năm nay cao hơn năm ngoái. Trong đó, tăng ít nhất là môn tiếng Anh, điểm trung bình cao hơn 0,22 điểm; chênh lệch nhiều nhất là môn Hóa với 1,36 điểm. Kết hợp hai yếu tố này, dự đoán điểm chuẩn cho phương thức xét tuyển bằng điểm thi chắc chắn sẽ tăng. Điểm số tăng ở từng tổ hợp có thể theo hướng sau: Điểm thi mỗi môn tăng hơn năm 2019 khoảng 1 điểm nên tổ hợp A00 sẽ tăng hơn 3,0 điểm; tổ hợp A01 tăng hơn 2,5 điểm; B00 tăng hơn 3,0 điểm; D01 tăng hơn 2,5 điểm; C01 tăng gần 3,0 điểm.
Xét một cách tổng thể theo kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2020, điều dễ nhận thấy là điểm chuẩn trúng tuyển vào các trường đại học năm nay sẽ cao. Điều quan trọng là thí sinh phải lựa chọn ngành mình yêu thích và phù hợp năng lực (mức điểm) khi thực hiện điều chỉnh nguyện vọng.