Lạm phát gia tăng khiến tiền lương thực tế giảm đáng kể

Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) ngày 30-11 công bố báo cáo về tiền lương toàn cầu, cho thấy cuộc khủng hoảng lạm phát nghiêm trọng kết hợp với sự suy giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu - một phần do xung đột ở Ukraine và cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu - đang khiến tiền lương thực tế hằng tháng ở nhiều quốc gia sụt giảm nghiêm trọng.

Mua sắm tại một khu chợ tại Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 12/1/2021. (Ảnh: Reuters)

Báo cáo về Tiền lương Toàn cầu 2022-2023 chỉ ra rằng tác động của lạm phát và dịch COVID-19 đối với tiền lương và sức mua, ước tính rằng tiền lương hằng tháng trên toàn cầu theo giá trị thực đã giảm xuống mức âm 0,9% trong nửa đầu năm 2022 - lần đầu tiên trong thế kỷ này bị giảm xuống mức âm. Cuộc khủng hoảng đang làm giảm sức mua của tầng lớp trung lưu và đặc biệt ảnh hưởng nặng nề đến các hộ gia đình có thu nhập thấp.

Cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt xuất phát từ việc người lao động và gia đình họ bị mất lương đáng kể trong cuộc khủng hoảng COVID-19, cuộc khủng hoảng ở nhiều quốc gia có tác động lớn nhất đến các nhóm thu nhập thấp. Lạm phát gia tăng có tác động lớn hơn đến chi phí sinh hoạt đối với những người phải dành phần lớn thu nhập khả dụng của mình cho các hàng hóa và dịch vụ thiết yếu, những mặt hàng này thường bị tăng giá nhiều hơn so với các mặt hàng không thiết yếu.

Báo cáo cho biết lạm phát cũng ảnh hưởng đến sức mua của mức lương tối thiểu. Các ước tính cho thấy rằng bất chấp những điều chỉnh danh nghĩa đang diễn ra, lạm phát giá tăng nhanh đang nhanh chóng làm xói mòn giá trị thực của tiền lương tối thiểu ở nhiều quốc gia có sẵn dữ liệu.

Tổng Giám đốc ILO, ông Gilbert F. Houngbo, cho biết: "Nhiều cuộc khủng hoảng toàn cầu mà chúng ta đang phải đối mặt đã dẫn đến sự sụt giảm tiền lương thực tế. Nó đã đặt hàng chục triệu người lao động vào tình thế khó khăn khi họ phải đối mặt với những bất ổn ngày càng tăng. Bất bình đẳng thu nhập và nghèo đói sẽ tăng lên nếu sức mua của những người được trả lương thấp nhất không được duy trì. Ngoài ra, quá trình phục hồi rất cần thiết sau đại dịch có thể gặp rủi ro. Điều này có thể thúc đẩy thêm tình trạng bất ổn xã hội trên khắp thế giới và làm suy yếu mục tiêu đạt được sự thịnh vượng và hòa bình cho tất cả mọi người".

Phân tích cho thấy nhu cầu cấp thiết là áp dụng các biện pháp chính sách được thiết kế tốt để giúp duy trì sức mua và mức sống của những người làm công ăn lương và gia đình họ. Việc điều chỉnh phù hợp mức lương tối thiểu có thể là một công cụ hiệu quả, với điều kiện là 90% các quốc gia thành viên của ILO đã áp dụng hệ thống lương tối thiểu. Đối thoại xã hội ba bên mạnh mẽ và thương lượng tập thể cũng có thể giúp đạt được sự điều chỉnh tiền lương phù hợp trong thời kỳ khủng hoảng.