Tái chế rác hữu cơ thành phân bón

Hằng Nga 13:56, 19/01/2025

Thay vì sử dụng phân bón hóa học, hiện nay nhiều gia đình đã tận dụng rác thải sinh hoạt ủ thành phân hữu cơ để bón cho cây xanh và các loại rau màu. Điều này không chỉ góp phần giảm lượng rác thải mà còn cải thiện môi trường sống.

Luống rau xanh tốt của gia đình bà Dương Thị Mận, ở phường Túc Duyên, TP. Thái Nguyên được tưới từ phân bón hữu cơ được ủ từ rác thải sinh hoạt.
Luống rau xanh tốt của gia đình bà Dương Thị Mận, ở phường Túc Duyên, TP. Thái Nguyên được tưới từ phân bón hữu cơ được ủ từ rác thải sinh hoạt.

Đây cũng là cách làm mà nhiều địa phương đang vận động để nhiều gia đình áp dụng nhằm thực hiện hiệu quả Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 trong đó có quy định từ ngày 1/1/2025, việc phân loại rác sinh hoạt tại nguồn sẽ được thực hiện đồng bộ trên cả nước.

Nhiều năm qua, bà Dương Thị Mận, ở tổ 6, phường Túc Duyên (TP. Thái Nguyên) tận dụng những “rác thải” trong quá trình sinh hoạt để ủ làm phân cho các loại cây trồng tại nhà. Rác thải nhà bếp như các loại vỏ củ quả, cuống, lá rau già hay các loại thịt thừa, xương gà, xương lợn hoàn toàn có thể được dùng ủ phân thay thế các loại phân bón hóa học trên thị trường.

Trao đổi cùng chúng tôi, bà Mận cho biết: Tôi đã tận dụng các vật chứa sẵn có như: thùng nhựa, thùng gỗ, thùng xốp…. và các vật liệu này cần có nắp đậy kín. Tận dụng nguồn rác thải hữu cơ trong sinh hoạt hàng ngày tôi mua bổ sung chế phẩm EM Plus Trichoderma SFARM 200g, Mật rỉ đường SFARM pha theo hướng dẫn. Đậy chặt kín khí thùng ủ sau 10 ngày có thể lấy nước ủ rỉ rác hữu cơ, pha với nước sạch tưới cho cây trồng.

Từ khi chuyển sang sử dụng phân bón hữu cơ theo cách này tôi quan sát thấy cây trồng phát triển tốt, sau khi thu hoạch rau màu đất cuốc lên rất tơi xốp. Đặc biệt, mỗi ngày gia đình giảm được khoảng 2-3 kg rác thải sinh hoạt ra môi trường. - bà Dương Thị Mận

Đúng như khẳng định của bà Mận, thực tế tại nhiều địa phương trong tỉnh chúng tôi nhận thấy các cấp hội đoàn thể, đặc biệt là Hội Liên hiệp Phụ nữ của nhiều xã đã tổ chức rất nhiều lớp tập huấn, vận động hội viên tích cực thu gom, phân loại rác thải tại hộ gia đình.

Tiêu biểu phải kể đến huyện Phú Bình, thực hiện phong trào thi đua xây dựng huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, các cấp Hội Phụ nữ trong huyện đã vận động hội viên tích cực phân loại rác thải tại nguồn. Năm 2024, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Dương Thành đã tổ chức 11 buổi tập huấn hướng dẫn việc phân loại rác tại nguồn và xử lý rác hữu cơ bằng chế phẩm sinh học IMO cho hơn 600 cán bộ, hội viên, phụ nữ, thành viên các tổ giúp việc xây dựng nông thôn mới xã, các đồng chí bí thư chi bộ, trưởng xóm, trưởng ban công tác mặt trận các xóm trên địa bàn xã.

Cán bộ Hội LHPN hướng dẫn các hộ dân xử lý rác hữu cơ bằng chế phẩm sinh học IMO ở xã Dương Thành, Phú Bình.
Cán bộ Hội Liên hiệp Phụ nữ hướng dẫn các hộ dân xử lý rác hữu cơ bằng chế phẩm sinh học IMO ở xã Dương Thành, Phú Bình.

Sau khi triển khai chung ở trụ sở xóm, cán bộ Hội đến hướng dẫn trực tiếp tại các hộ gia đình. Mỗi xóm sẽ trực tiếp hướng dẫn từ 5 đến 7 hộ gia đình để làm điểm. Với cách làm trên, cán bộ, hội viên, phụ nữ và thành viên nắm chắc kiến thức, biết cách tận dụng những rác thải hàng ngày để ứng dụng vào trong chăn nuôi, trồng trọt, ứng dụng vi sinh IMO vào chăm sóc cây trong vườn nhà, các tuyến đường hoa phụ nữ. Việc sử dụng men vi sinh IMO là một giải pháp khá hiệu quả và tiềm năng, vừa mang lại hiệu quả kinh tế đồng thời bảo vệ môi trường.

Chị Vũ Thị Nhung, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Dương Thành (Phú Bình): Trong những năm gần đây, chúng tôi tập trung chú trọng xây dựng mô hình Ngôi nhà 3 sạch nông thôn mới, hướng dẫn bà con nhân dân, cán bộ hội viên chỉnh trang khuôn viên nhà cửa, xử lý rác thải tại nguồn theo nguyên tắc 3 có: Có thùng rác vô cơ, có thùng rác hữu cơ và có túi đựng rác tiết kiệm.

Không riêng xã Dương Thành, tại xã Bảo Lý, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã tích cực vận động hội viên xây dựng các tuyến đường hoa, định kỳ các ngày nghỉ cuối tuần tổ chức dọn vệ sinh môi trường. Đặc biệt, các gia đình hội viên tiên phong trong việc hạn chế sử dụng túi ni lông, tận dụng “rác thải” trong sinh hoạt để tạo ra sản phẩm hữu ích cho cây trồng.

Trao đổi cùng chúng tôi cô Dương Thị Luyện ở xóm Đình Thượng, xã Bảo Lý cho biết: Làm nông nghiệp mà tận dụng chính các sản phẩm từ phế phẩm bón cho cây trồng chị lợi đủ đường. Thuận lợi là gia đình tôi có diện tích đất vườn đồi rộng nên các phế phẩm từ sinh hoạt tôi đều đào hố chôn lấp chất thải hữu để tạo thành phân bón cho cây trồng.

Hiện nay, khối lượng rác thải sinh hoạt ở các địa phương ngày càng gia tăng. Để thực hiện hiệu quả chủ trương phân loại rác thải tại nguồn, các địa phương đã khuyến khích các hộ gia đình ở nông thôn tận dụng tối đa chất thải thực phẩm để làm phân bón hữu cơ, làm thức ăn chăn nuôi. Với cách làm trên, theo thống kê của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phú Bình, nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, các hộ dân đã chủ động phân loại rác thải theo các nhóm chất thải hữu cơ, chất thải tái chế và chất thải sinh hoạt khác.

Nhóm chất thải thực phẩm (hữu cơ) chiếm khoảng 40% các hộ thu gom làm thức ăn chăn nuôi hoặc ủ làm phân. Hiện nay, tổng khối lượng chất thải rắn sinh hoạt và chất thải rắn không nguy hại được thu gom, xử lý theo quy định của huyện Phú Bình khoảng 76,1 tấn/ngày, đạt tỷ lệ 95,12%.

Chủ trương phân loại rác thải tại nguồn được các hộ dân đồng tình hưởng ứng. Tuy nhiên, hiện trên địa bàn tỉnh chưa có nhà máy xử lý rác thải nào có công nghệ để có thể tận dụng những sản phẩm từ rác thải để tái sử dụng. Vì thế, để triển khai đồng bộ từ gốc là các hộ gia đình tự phân loại rác tại nguồn, đến phần ngọn là xử lý rác thải tỉnh cần có những cơ chế khuyến khích để doanh nghiệp đầu tư xây dựng các nhà máy xử lý rác thải công nghệ cao.


Từ khóa:

tái chế

rác hữu cơ

phân bón