Hiện nay, chuyện lương, thưởng cho người lao động dịp Tết Nguyên đán ở khối các doanh nghiệp (DN) là chủ đề nóng được dư luận quan tâm. Đó cũng là bởi không giống như mọi năm, hoạt động sản xuất, kinh doanh của các DN trong năm 2012 vướng phải rất nhiều khó khăn, trở ngại.
Công ty CP Đầu tư và Thương mại TNG là DN có số lượng lao động lớn nhất tỉnh hiện nay với gần 8.000 công nhân làm việc tại 4 nhà máy may công nghiệp trên địa bàn. Trò chuyện với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Thời, Chủ tịch HĐQT Công ty thẳng thắn: Đúng là trước đây có lúc, có bộ phận trong Công ty còn chưa hài lòng về vấn đề lương thấp, trả không đều, nhưng mấy năm gần đây tình trạng này không còn xảy ra nữa. Năm 2012, Công ty không để thiếu lương bất cứ công nhân nào cũng như không chậm lương tháng nào. Hơn nữa, không có cá nhân nào mất việc làm. Mỗi tháng, Công ty phải dành khoảng 30 tỷ đồng để trả lương (thu nhập bình quân của người lao động là 3,3 triệu đồng/người/tháng) và trên 4 tỷ đồng chi trả bảo hiểm xã hội cho công nhân. Ông Nguyễn Văn Thời cũng chia sẻ: Năm 2012, DN có nhiều khó khăn nên quỹ thưởng Tết bị sụt giảm nhiều, người lao động chỉ được hưởng thêm tháng lương thứ 13 chứ không như những năm trước được thưởng sang cả tháng thứ 14, 15. Những người mới vào chưa có đóng góp gì cũng được Công ty thưởng Tết 500 nghìn đồng/người.
Khi trò chuyện với chúng tôi, đa số công nhân đang làm việc cho Công ty này đều cho rằng đã tạm ổn với thu nhập hiện tại cũng như những đãi ngộ mà DN thực hiện thời gian gần đây. Chị Nguyễn Thị Huyền, công nhân thuộc xưởng may của Công ty tại T.P Thái Nguyên nói: Tôi đang được hưởng lương trên 3 triệu đồng/tháng, nên Tết này sẽ có thêm một khoản tiền tương ứng, tạm đủ lo chi tiêu cho gia đình. Chúng tôi thấy năm nay Công ty gặp khó khăn nên bản thân mỗi người đều biết để chia sẻ cùng DN.
Trong khi đó, với gần 6.000 lao động, bài toán về bố trí tiền lương hàng tháng cho công nhân đã là cả một vấn đề với Công ty CP Gang thép Thái Nguyên. Nếu ở thời điểm trước đây, khi hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN ổn định và phát triển thì việc chi trả khoảng 40 tỷ đồng tiền lương/tháng khá nhẹ gánh, nhưng trong giai đoạn khó khăn hiện nay thì quả là không đơn giản. Công ty đã phải cắt giảm quỹ lương 15% trong 3 quý đầu năm 2012 và tiếp tục cắt giảm 20% trong quý IV vừa qua. Điều đáng nói là dù khó khăn nhưng Công ty đã không để chậm bất cứ tháng lương nào của công nhân. Khi trao đổi về tiền thưởng Tết âm lịch năm nay, ông Đỗ Trung Kiên, Phó Tổng giám đốc Công ty cho biết: Chúng tôi đã có chủ trương cân đối, bố trí mấy chục tỷ đồng để trả thêm một tháng lương cơ bản cho mỗi cán bộ, công nhân, người lao động trong toàn đơn vị (thưởng Tết năm 2011 là 2 tháng lương cơ bản). Theo ông Kiên thì người lao động trong Công ty còn được nhận phần thưởng Tết từ các đơn vị trực tiếp quản lý (là thành viên của Công ty), trên cơ sở quỹ lương hiện có.
Tại hầu hết các đơn vị thành viên, đơn vị có phần góp vốn của Công ty CP Gang thép Thái Nguyên, Tết năm nay, ngoài tiếp nhận tiền thưởng từ Công ty, các đơn vị còn tự lo một phần cho công nhân của mình. Ông Nguyễn Minh Hạnh, Giám đốc Nhà máy Luyện thép Lưu Xá cho hay: Lương bình quân của 760 lao động trong đơn vị đang ở mức 5,9 triệu đồng/người/tháng (tổng thu nhập khoảng 6,3 triệu đồng). Chúng tôi đang cân đối nguồn tiền, phấn đấu thưởng thêm cho công nhân với mức không dưới 500 nghìn đồng/người trong dịp Tết này. Còn với Nhà máy Cán thép Lưu Xá, mức lương bình quân của trên 470 lao động là khoảng 5 triệu đồng/người/tháng. Nếu Tết năm ngoái đơn vị thưởng 2 tháng lương cơ bản thì Tết năm nay do khó khăn nên chỉ thưởng 1 tháng. Đối với Công ty CP Vận tải Gang thép, thưởng Tết năm nay chỉ khoảng 1,5 triệu đồng/người. Chủ tịch HĐQT Công ty, ông Phạm Văn Thành chia sẻ: Thunhập bình quân người lao động của đơn vị chỉ được 2,8 triệu đồng/người/tháng. Năm vừa qua, do dịch vụ vận tải gặp rất nhiều khó khăn nên mất một số tháng Công ty phải dùng vốn điều lệ để bù vào quỹ lương trả cho người lao động. Tuy vậy, dù khó mấy đơn vị cũng vẫn thưởng Tết cho anh em... Được biết, tiền lương cũng như tiền bảo hiểm của 130 lao động trong Công ty đều được chi trả đúng hẹn.
Đối với HTX Công nghiệp và Vận tải Chiến Công và các đơn vị thành viên, mặc dù chưa chính thức công bố mức tiền thưởng Tết là bao nhiêu, nhưng theo ông Đinh Huy Chiến, Chủ nhiệm HTX thì chắc chắn đơn vị sẽ thưởng trước khi công nhân về nghỉ Tết. Được biết, dù đang chịu tác động từ những khó khăn của nền kinh tế, nhưng HTX cũng sẽ phấn đấu chi trả toàn bộ tiền lương còn nợ cho trên 1.400 cán bộ, công nhân viên trước Tết Nguyên đán Quý Tỵ. Trước đó, tiền bảo hiểm xã hội của người lao động cũng đã được HTX thanh toán đầy đủ. Anh Lê Đình Mạnh, công nhân nổ mìn tại Mỏ sắt Ngàn Me (đơn vị thuộc HTX) tâm sự: Tôi rất mừng bởi năm nay HTX vẫn thưởng Tết như mọi năm. Với những khó khăn trong năm vừa qua, việc chúng tôi được nhận đủ lương đã là tốt lắm rồi.
Như vậy, qua tìm hiểu cụ thể tại một vài đơn vị có số lượng công nhân lên tới cả nghìn người mới thấy hết được sự nỗ lực lo toan để đảm bảo lương, thưởng cũng như thu nhập cho người lao động của các chủ DN, nhất là trong dịp Tết cổ truyền này. Sự quan tâm động viên, chia sẻ kịp thời của DN sẽ giúp người lao động vơi bớt khó khăn, có tâm lý thoải mái, vui tươi cùng gia đình đón xuân mới sau một năm lao động tích cực. Hơn nữa, cũng nhờ đó mà người lao động sẽ yên tâm gắn bó lâu bền với DN.