Nhìn từ 4 nhân tố quan trọng

07:43, 30/07/2014

Theo phân tích chuyên môn, trong 10 chỉ số thành phần cấu thành chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), có 4 chỉ số quan trọng, chiếm tới 70% tổng điểm, gồm: Hỗ trợ doanh nghiệp (DN), đào tạo lao động, tính minh bạch và chi phí không chính thức. Nếu địa phương nào mà các chỉ số thành phần này có số điểm vượt trội thì sẽ giúp chỉ số PCI của địa phương đó nâng hạng.

Phân tích từng chỉ số sẽ cho chúng ta thấy sự quan trọng của nó như thế nào đối với chỉ số PCI của từng địa phương. Theo góc nhìn của các DN thì tỉnh có PCI cao là tỉnh có chỉ số "hỗ trợ DN" tốt, nghĩa là dịch vụ hỗ trợ DN phát triển theo hướng chất lượng cao. Cụ thể là các dịch vụ: Xúc tiến thương mại, tư vấn pháp luật, công nghệ thông tin truyền thông, tìm kiếm thị trường, đối tác kinh doanh... được cung cấp bởi dịch vụ công. Năm 2013, đáng quan tâm là chỉ số này của tỉnh ta lại tăng tới 1,04 điểm so với năm trước đó. Tại một diễn đàn bàn về cải thiện chỉ số PCI của tỉnh năm 2014, ông Đặng Xuân Trường, Giám đốc Sở Kế hoạch - Đầu tư, Thường trực Ban Chỉ đạo PCI tỉnh khẳng định: Về hỗ trợ DN, thời gian qua tỉnh đã làm rất tốt từ việc ban hành các cơ chế, chính sách ưu đãi riêng cho các DN khi đầu tư vào Thái Nguyên đến chỉ đạo bộ phận một cửa, một cửa liên thông tổ chức các phiên họp để thẩm định, giải quyết những khó khăn, vướng mắc cho các DN, dự án đầu tư. Ngoài ra, tỉnh còn đẩy mạnh việc rà soát, đôn đốc, kiểm tra và động viên các nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án; tư vấn cho các DN về chính sách đầu tư, giới thiệu địa điểm đầu tư, triển khai các thủ tục liên quan nhanh nhất... Về chỉ số này, các DN đề nghị tỉnh tiếp tục ban hành những chính sách riêng để khuyến khích các loại hình dịch vụ hỗ trợ DN trên địa bàn phát triển.

 

"Đào tạo lao động" là chỉ số thể hiện chính sách, dịch vụ cung ứng và đào tạo lao động của địa phương đối với DN. Với chỉ số này, tỉnh ta có nhiều lợi thế bởi là trung tâm đào tạo lớn thứ 3 của cả nước và phần nào những lợi thế đó thời gian qua đã được phát huy. Cụ thể, năm 2013, chỉ số này đã dành được 5,95 điểm, cao hơn 0,47 điểm so với năm trước. Tuy nhiên, thực tế chất lượng nguồn lao động của chúng ta vẫn còn tương đối thấp, chưa đáp ứng được đầy đủ yêu cầu của DN. Dù nguồn lao động tại chỗ dồi dào nhưng phần lớn là đào tạo phổ thông hoặc chưa qua đào tạo. Vấn đề đặt ra ở đây là việc khớp nối cung - cầu lao động chưa rõ ràng, nên nhiều khi xảy ra tình trạng thiếu lao động chất lượng cao và thừa lao động chuyên môn thấp.

 

Tính minh bạch là xu thế tất yếu đòi hỏi của mỗi nền kinh tế trong quá trình phát triển. DN rất quan tâm đến tính minh bạch trong môi trường kinh doanh và công khai hóa thông tin liên quan đến kinh doanh. Năm vừa qua, chỉ số "tính minh bạch" của tỉnh đã tăng 0,16 điểm so với năm trước. Một số DN cho rằng, thời gian qua các thông tin về kinh doanh, các chính sách liên quan đến thị trường, DN đã được tỉnh chuyển tải qua nhiều kênh khác nhau. Trong đó, kênh đối thoại trực tiếp giữa chính quyền và DN được đánh giá cao nhất. Đã có 70% ý kiến của DN được phản hồi, trong đó có 36% số ý kiến được các cơ quan Nhà nước tiếp thu. Tiếp đó là qua kênh thối thoại trong các hội, hiệp hội DN với 50% ý kiến phản hồi và 40% ý kiến được tiếp thu. Tuy vậy, theo một số DN, tính minh bạch còn phải được thể hiện phong phú, đầy đủ hơn qua trang thông tin chính thống của UBND tỉnh và qua từng chính sách, văn bản cụ thể của địa phương.

 

Năm 2013, trong 4 chỉ số thành phần quan trọng, tỉnh ta có một chỉ số là "chi phí không chính thức" bị giảm điểm so với năm trước. Nếu năm 2012, điểm của chỉ số này là 7,24 thì năm 2013, số điểm đã tụt xuống còn 6,13, giảm 1,11 điểm. Điều đó có những tác động rất rõ rệt đến tổng điểm PCI của tỉnh. Và thực tế đã kéo vị trí xếp hạng PCI của tỉnh ta tụt 8 bậc so với năm trước, tức là đang ở vị trí từ 17 tụt xuống vị trí 25. Theo các chuyên gia thì tỉnh có chỉ số PCI cao là tỉnh được DN đánh giá ít có các loại chi phí không chính thức hoặc chi phí ở mức có thể chấp nhận được. Để cải thiện vấn đề này, cần phải tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện những quy định hiện hành mà cán bộ, công chức có thể lợi dụng, gây khó khăn, trục lợi từ DN. Trách nhiệm chính thuộc về các sở, ngành dưới sự giám sát chặt chẽ của UBND tỉnh.

 

Theo ông Nguyễn Văn Thời, Chủ tịch Hiệp Hội DN tỉnh, để cải thiện và nâng hạng PCI của tỉnh năm 2014, ngoài duy trì tốt các chỉ số khác (như: gia nhập thị trường, tiếp cận đất đai, thiết chế pháp lý, chi phí thời gian, tính năng động, cạnh tranh bình đẳng), thì 4 nhân tố quan trọng nêu trên phải được đặc biệt lưu tâm. Lưu tâm ở đây không phải chỉ là sự quan tâm chung chung mà phải có chương trình, kế hoạch triển khai cụ thể, mang tính dài hơi...