Ngày 4-3, Đảng ủy, HĐND, UBND xã Minh Đức (Phổ Yên) đã tổ chức khai hội đền thờ Đỗ Cận tại xóm Thống Thượng. Đông đảo nhân dân địa phương và du khách đã đến dâng hương.
Đỗ Cận tên thật là Đỗ Viễn, sinh năm 1434, trong một gia đình có truyền thống hiếu học tại làng Thống Thượng, phủ Phú Bình, xứ Thái Nguyên nay là xóm Thống Thượng, xã Minh Đức. Ngay từ nhỏ, ông đã tỏ rõ là người thông minh, ham học. Đến khoa thi Mậu Tuất, niên hiệu Hồng Đức thứ 9 (1478), triều vua Lê Thánh Tông, ông đỗ Đệ tam giáp đồng tiến sĩ, được nhà vua ngự phê đổi tên thành Đỗ Cận. Ông đã làm đến chức Thượng thư bộ hình (1 trong 6 quan đầu triều thời bấy giờ). Ông từng được vua Lê Thánh Tông giao làm Phó sứ sang cống tuế nhà Minh. Trong thời gian làm quan, ông có nhiều công lao với đất nước. Ở quê nhà, ông vận động nhân dân trong vùng cải tạo, khai khẩn đất đai, làm thủy lợi, tăng gia sản xuất nên đời sống nhân dân ngày một ấm no, khấm khá. Để tưởng nhớ công lao của ông, nhân dân địa phương đã lập Đền thờ ông. Ngày 10 - 3 - 2014, đền thờ Đỗ Cận được công nhân Di tích lịch sử cấp Quốc gia.
Nhân dân địa phương thường mở hội và làm lễ dâng hương vào ngày Rằm tháng Giêng hàng năm. Ngoài ý nghĩa thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, cầu cho quốc thái, dân an, người người hạnh phúc, đây còn là dịp để các thế hệ sau, phát huy tinh thần hiếu học theo gương của danh nhân Tiến sĩ Đỗ Cận. Nhân dịp này, Hội đồng họ Đỗ tỉnh Thái Nguyên đã quyên góp 10 triệu đồng góp phần cùng chính quyền địa phương gìn giữ và tôn tạo di tích.
* Cùng ngày, UBND xã Khe Mo đã tổ chức Khai mạc Lễ hội Đền Long Giàn năm 2015, đông đảo nhân dân đã đến tham dự Lễ hội.
Lễ hội Đền Long Giàn được tổ chức trong 2 ngày 14, 15 tháng Giêng (âm lịch) hằng năm. Sau phần Khai mạc, các đại biểu cùng nhân dân và du khách thập phương đã làm lễ dâng hương và cầu cho một năm mới nhiều may mắn, hạnh phúc, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Tiếp đến là phần Hội với các trò chơi dân gian và các môn thi đấu thể thao như kéo co, đẩy gậy, bắn nỏ, tung còn...
Được biết, đền Long Giàn tại xóm Long Giàn, xã Khe Mo có truyền thống lịch sử lâu đời, là nơi sinh hoạt tín ngưỡng của bà con nhân dân và du khách thập phương. Đền Long Giàn thờ Mẫu, đền còn là nơi duy nhất trên địa bàn tỉnh thờ Hai Bà Trưng - hai vị anh hùng của dân tộc đã dựng cờ khởi nghĩa đánh đuổi quân xâm lược phương Bắc. Đền được xây dựng từ rất lâu đời, sau nhiều lần được trùng tu, tôn tạo, đến nay đền có cơ sở vật chất khang trang trên vùng đất rộng hơn 1.000m2. Với nhiều giá trị lịch sử và văn hóa, năm 2008, Đền Long Giàn xã Khe Mo được Ủy ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên cấp bằng công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.
