Bảo đảm nguồn nước tưới phục vụ sản xuất

Cùng thời điểm này những năm trước, mực nước ở 3 hồ chứa lớn trên địa bàn huyện Đồng Hỷ (gồm các hồ Cặp Kè, Hố Chuối, Đồng Cẩu) chỉ bảo đảm khoảng 70-80% khối lượng thiết kế. Nhưng năm nay, mực nước ở các hồ này đều đạt từ 95 đến 100% trữ lượng; tại nhiều hồ chứa khác của tỉnh, khối lượng nước cũng đều đạt từ 95-100%, bảo đảm nguồn nước tưới phục vụ sản xuất vụ đông xuân năm 2015-2016.

Theo thống kê của Chi cục Thủy lợi và Phòng chống lụt bão tỉnh, hiện nay, trong số 37 hồ chứa lớn và khá lớn trên địa bàn tỉnh thì có gần 20 hồ trữ lượng nước đạt trên 90%, còn lại đạt khoảng 60-70%. Ngoài 2 hồ Núi Cốc và Gò Miếu vẫn đang điều tiết nước phục vụ sản xuất vụ đông của bà con nông dân, các hồ còn lại đã được đóng tràn xả nước để dự trữ nguồn nước tưới cho vụ xuân năm 2016.

Ông Nguyễn Thành Nam, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi và Phòng chống lụt bão cho biết: Vừa qua, tại nhiều địa phương trong tỉnh đã có các đợt mưa khá to nên lượng nước ở các hồ chứa đều dâng cao hơn so với những năm trước. Thêm vào đó, việc điều tiết nước ở các hồ chứa này luôn được các đơn vị quản lý quan tâm, không để xảy ra thất thoát gây lãng phí. Đến thời điểm này, nước phục vụ sản xuất vụ đông cơ bản đạt yêu cầu đề ra. Tuy nhiên, theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn Trung ương, trong vụ đông xuân năm 2015-2016, tác động của hiện tượng El Nino được dự báo là đạt mức cao nhất trong lịch sử nên nguy cơ thiếu nguồn nước tưới phục vụ sản xuất nông  nghiệp trên địa bàn tỉnh ta cũng như các tỉnh, thành phố trong cả nước là rất cao. Bởi vậy, ngay từ đầu vụ đông, chúng tôi đã xây dựng phương án chống hạn cho cây trồng vụ đông xuân. Đến thời điểm này, tại nhiều hồ chứa nước của tỉnh, như: Hồ Núi Cốc, Cây Si (T.P Thái Nguyên), Bảo Linh, Làng Gầy, Bản Piềng, Nà Tấc (Định Hóa), Quán Chẽ, Lòng Thuyền (Võ Nhai), Ghềnh Chè (T.P Sông Công), Gò Miếu, Phú Xuyên (Đại Từ)… khối lượng nước đều đạt từ 95-100% theo thiết kế, bảo đảm nguồn nước tưới phục vụ sản xuất.

Được biết, để đối phó với tình trạng hạn hán có thể xảy ra trong vụ xuân năm 2016, hiện nay, UBND các huyện, thành phố, thị xã trong tỉnh đã tiến hành rà soát, đánh giá khả năng tác động của hạn hán đối với sản xuất nông nghiệp của địa phương cũng như ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân; xây dựng kế hoạch ứng phó cụ thể để triển khai thực hiện nhằm giảm thiểu tối đa thiệt hại, ổn định sản xuất, thu nhập và đời sông của bà con. Bà Lê Thúy Nguyên, Trưởng phòng Nông nghiệp - PTNT huyện Phú Lương cho biết: Cũng như các địa phương khác trong tỉnh, chúng tôi đang kiểm tra, tổng hợp cụ thể về nguồn nước trên địa bàn để xây dựng kế hoạch sử dụng hợp lý, ưu tiên nguồn nước phục vụ sinh hoạt, nước uống cho gia súc và nước tưới cho cây trồng lâu năm có giá trị kinh tế cao khi hạn hán xảy ra. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc thực hiện nhiều biện pháp tăng cường tích trữ nước trong các hồ chứa trên cơ sở theo dõi chặt chẽ diễn biến khí tượng thủy văn và bảo đảm an toàn cho công trình…

Cùng với đó, các địa phương cũng đã xây dựng kế hoạch cụ thể về điều tiết, sử dụng tiết kiệm các nguồn nước để phục vụ sản xuất nông nghiệp; xác định cụ thể vùng bảo đảm tưới, vùng có nguy cơ bị hạn hán, thiếu nước để bố trí cơ cấu cây trồng, mùa vụ hợp lý. Trước nguy cơ hạn hán có thể xảy ra trong vụ xuân 2016, các cấp, ngành của tỉnh cũng đang thực hiện các giải pháp nhằm sử dụng nguồn nước tiết kiệm và có phương án điều chỉnh việc cấp nước phù hợp khi nguồn nước bị thiếu hụt; chủ động sử dụng kinh phí từ ngân sách địa phương và huy động các nguồn hợp pháp khác để thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán trong vụ xuân tới…

Trước những tác động của hiện tượng El Nino và dự báo vụ đông xuân năm 2015-2016 có thời tiết ấm, ông Hoàng Văn Dũng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp - PTNT lưu ý: Các địa phương nên gieo cấy những giống lúa ngắn ngày, có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt; chuyển đổi diện tích thiếu nước trong điều kiện sản xuất vụ đông xuân cho phù hợp với thời tiết ấm. Đồng thời tiếp tục chuyển đổi những diện tích cấy lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây ngắn ngày mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn, tránh những loại cây trồng quá phụ thuộc vào nước trời…

Vụ xuân năm 2016, toàn tỉnh có kế hoạch gieo cấy trên 29.000ha lúa. Để ứng phó với diễn biến phức tạp của thời tiết, nhất là nguy cơ cao xảy ra hạn hán trên diện rộng, các huyện, thành, thị trong tỉnh đều xây dựng phương án chống hạn, trong đó ưu tiên chuyển đổi những diện tích cấy lúa không chủ động được nguồn nước tưới sang trồng các loại cây màu phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương.