Những năm gần đây, huyện Phú Lương chịu nhiều thiệt hại do ảnh hưởng của mưa bão. Chỉ tính từ đầu năm đến nay, toàn huyện đã thiệt hại trên 1 tỷ đồng do mưa đá, giông lốc. Để chủ động ứng phó với thiên tai, Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai - Tìm kiếm cứu nạn (PCTT-TKCN) huyện đã xây dựng các phương án nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại về người và tài sản.
Xã Động Đạt có địa hình đồi núi dốc, nhiều nhánh sông suối nên khi có mưa bão nước dồn về đây nhanh và nhiều, dễ xảy ra tình trạng ngập úng. Do đó, vào mùa mưa bão mỗi năm, công tác phòng chống lụt bão luôn được địa phương đặc biệt quan tâm. Ông Dương Thanh Đao, Phó Chủ tịch UBND, Phó Ban Chỉ huy PCTT-TKCN xã cho biết: Thời tiết năm nay dự báo sẽ có nhiều diễn biến phức tạp, hiện tượng mưa đá, gió lốc có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Vì vậy, để ứng phó với các tình huống có thể xảy ra, địa phương đã xây dựng các phương án ngay từ đầu mùa mưa, trước nhất là khoanh vùng các khu vực trọng điểm có thể bị ảnh hưởng của bão (như: sạt lở đất, vỡ đập; ngập úng, lốc xoáy, lũ quét…), phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên Ban Chỉ huy PCTT-TKCN xã; xây dựng một số tình huống giả định và phương án xử lý trước, trong và sau mùa mưa nếu bị ảnh hưởng của bão lũ. Ngoài ra, do trên địa bàn có nhiều hồ, đập (4 hồ, 4 đập lớn) nên việc đảm bảo an toàn hồ được địa phương quan tâm. Trong công tác này, chúng tôi đã đi kiểm tra tại các hồ về hệ thống van xả nước, thân đập, ống dẫn…, đồng thời chỉ đạo các tổ thủy nông kịp thời nắm bắt diễn biến của thời tiết để tích, xả nước hợp lý, tránh tình trạng nước trữ lớn dẫn đến việc vỡ bờ, gây ngập úng cục bộ.
Phú Lương là huyện miền núi, nằm trong khu vực dễ bị ảnh hưởng của hoàn lưu bão, gió lốc, gió xoáy, lũ quét và sạt lở đất. Năm 2014, do ảnh hưởng của hoàn lưu cơn bão số 3, toàn huyện đã bị thiệt hại trên 100 tỷ đồng. Từ đầu năm đến nay, huyện đã chịu ảnh hưởng của nhiều trận mưa bão, lốc xoáy, gây thiệt hại nhiều tài sản và hoa màu của người dân. Gần đây nhất là trận mưa đá, giông lốc xảy ra hồi tháng 4 vừa qua, đã gây thiệt hại trên 1 tỷ đồng. Để hạn chế thấp nhất những thiệt hại về người và tài sản trong mùa mưa bão năm nay, huyện Phú Lương đã xây dựng kế hoạch triển khai tới 16 xã, thị trấn; các cơ quan, phòng, ban, đơn vị nhằm chủ động xây dựng các phương án phòng, chống mưa bão, lốc xoáy, mưa đá, sạt lở đất có thể xảy ra.
Về công tác chuẩn bị cơ sở vật chất, huyện đã trang bị đầy đủ phương tiện cứu hộ, sẵn sàng phục vụ ứng cứu khi lụt bão xảy ra. Ông Nguyễn Huy Ngọc, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự, Phó Trưởng Ban PCTT-TKCN huyện cho biết: Trước mùa mưa, các phương tiện ứng cứu khi xảy ra mưa bão (xuồng máy, nhà bạt, phao cứu sinh, dây thừng, bạt dứa…) đã được trang bị đầy đủ. Về nhân lực, chúng tôi đã xây dựng kế hoạch phân công nhiệm vụ rõ ràng, nếu có mưa bão, cử cán bộ trực 24/24 tại Ban để tiếp nhận các nguồn thông tin, để kịp thời báo cáo, xử lý. Ngoài ra, ở các địa phương, chúng tôi đã xây dựng một trung đội cơ động (với 32 đồng chí/trung đội/xã) là lực lượng dân quân tự vệ, chủ động ứng phó khi có lệnh, đảm bảo phương châm 4 tại chỗ (Chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ).
Bên cạnh công tác đảm bảo cơ sở vật chất ứng cứu kịp thời khi có mưa bão, huyện Phú Lương còn tăng cường kiểm tra các hồ đập, kênh mương, các công trình thủy lợi trọng yếu, có thể đóng kín ngăn lũ và chủ động mở nhanh nhất để thoát úng khi nước dâng cao. Đồng thời ưu tiên nguồn kinh phí sửa chữa nâng cấp các hồ đập, công trình thủy lợi trọng yếu đảm bảo đáp ứng cho công tác phòng chống lụt bão trên địa bàn. Ông Trần Đình Bẩy, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện cho biết: Rút kinh nghiệm từ các mùa mưa bão trước, năm nay, huyện Phú Lương đặc biệt chú trọng đến công tác phòng chống ngập úng, sạt lở đất và đảm bảo an toàn các hồ đập. Trong công tác phòng, chống ngập úng, huyện đã chỉ đạo các địa phương hướng dẫn người dân khơi thông cống rãnh xung quanh khu vực sinh sống; nạo vét kênh mương nội đồng đảm bảo tiêu úng tốt khi mưa lớn kéo dài. Thực hiện công văn của huyện, các xã, thị trấn trên địa bà đã rà soát các hộ dân nằm trong khu vực dễ sạt lở, phía sau nhà có đồi, ta luy dương cao, khuyến cáo người dân chủ động san gạt đảm bảo an toàn trong mùa mưa; chằng chống nhà cửa khi có gió lốc... Ngoài ra, huyện đã tiến hành kiểm tra và sửa chữa kịp thời những hồ, đập xung yếu, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn trong mùa mưa bão.
Dù đã triển khai nhiều giải pháp, song theo cơ quan thường trực PCTT-TKCN huyện Phú Lương, việc nâng cao ý thức, chủ động phòng chống lụt bão của người dân là yếu tố quan trọng để hạn chế thấp nhất những thiệt hại do mưa bão gây ra.