Với mục tiêu đề ra là sáp nhập các xóm nhưng vẫn đảm bảo ổn định chính trị, không làm ảnh hưởng đến tư tưởng của đội ngũ những người hoạt động không chuyên trách và sinh hoạt của nhân dân, đến nay, xã Định Biên (Định Hóa) đã chuẩn bị tốt các điều kiện để hoàn thành kế hoạt đề ra.
Định Biên đang có hơn 750 hộ dân, trên 2.900 nhân khẩu sinh sống tại 13 xóm. Theo đánh giá của chính quyền địa phương, hiện nay, hoạt động của các xóm này đang gặp nhiều khó khăn, như: Quy mô số hộ dân trong một xóm ít nhưng số lượng xóm lại nhiều, khiến cho công tác quản lý của xã không thuận lợi. Hơn nữa, số hộ dân ở các xóm ít cũng gây hạn chế khi tham gia một số hoạt động, phong trào thi đua ở xã. Chị Ma Thị Tuyền, xóm Khau Lầu cho hay: Đơn cử như khi làm đường giao thông, nếu số hộ dân ít, đoạn đường cần cứng hóa lại dài thì số tiền huy động đối ứng của chúng tôi bắt buộc phải đóng cao hơn. Trong khi thu nhập của người dân thấp, chủ yếu phụ thuộc vào sản xuất lúa, trồng chè, đời sống còn nhiều khó khăn.
Với quy mô nhiều xóm, nhưng mỗi xóm lại có quá ít số hộ dân, việc thu hút người dân tham gia sinh hoạt, các hoạt động của xóm cũng không thuận lợi.
Trước những khó khăn trên, xã Định Biên đã xây dựng kế hoạch thực hiện sắp xếp, sáp nhập các xóm chưa đảm bảo về quy mô số hộ để sáp nhập thành xóm mới nhằm tinh gọn bộ máy, giảm số người hoạt động không chuyên trách ở xóm; phát huy hoạt động của tổ chức tự quản tại cộng đồng dân cư và nâng cao hiệu quả đầu tư cơ sở hạ tầng cấp xóm. Chị Hoàng Thị Quyên, Chủ tịch UBND xã Định Biên nói: Để việc sáp nhập được thuận lợi, nhận được sự đồng tình của đông đảo cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, ngay từ giữa năm 2019, chúng tôi đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, từ đó giúp mọi người hiểu được đây là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước ta. Đầu tháng 8 vừa qua, các xóm cũng đã tiến hành họp dân, thông tin về việc sắp xếp lại xóm mới và được bà con ủng hộ.
Theo Đề án Sáp nhập các xóm, xã Định Biên sẽ giảm 4 xóm so với hiện tại. Cụ thể, xã sẽ sáp nhập xóm Khâu Lầu (47 hộ) dân với xóm Pác Máng (29 hộ) thành xóm mới có tên Khâu Lầu; xóm Khau Diều (47 hộ) với xóm Thâm Tắng (29 hộ) thành xóm mới Khau Diều; xóm Làng Quặng A (51 hộ) với Làng Quặng B (69 hộ) thành xóm Làng Quặng; xóm Đồng Đau (59 hộ) với Nà Dọ (42 hộ) thành xóm Đồng Đau.
Dự kiến, việc sáp nhập được thực hiện trong năm 2020. Sau khi có quyết định sáp nhập, thành lập xóm mới của cấp có thẩm quyền, địa phương sẽ kiện toàn, sắp xếp lại tổ chức của chi bộ, các chi hội, trường xóm và những người hoạt động không chuyên trách. Về tổ chức chính trị, mỗi xóm sẽ duy trì 5 tổ chức chính trị và 1 chi bộ đảng. Về cán bộ bán chuyên trách, 9 xóm sẽ có 65 người (giảm 26 người so với trước khi sáp nhập).
Khi chúng tôi bày tỏ những thắc mắc về việc sử dụng cơ sở vật chất ở các xóm sáp nhập như thế nào, chị Quyên nói: Cùng với kiện toàn tổ chức bộ máy và con người, để việc sáp nhập các xóm được thuận lợi, địa phương cũng đã có các “bài toán” về việc sử dụng cơ sở vật chất. Trước mắt, các xóm vẫn sử dụng các nhà văn hóa hiện có để làm nơi sinh hoạt vui chơi, hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao. Về lâu dài, chúng tôi sẽ căn cứ vào tình hình kinh tế, xã hội của địa phương, sự đầu tư của các tổ chức, cá nhân, đóng góp của nhân dân… để lựa chọn xây dựng nhà văn hóa của những xóm mới sáp nhập ở vị trí phù hợp…
Từ thực tế có thể khẳng định, xã Định Biên đã hội tụ đủ các điều kiện để tiến hành sáp nhập các xóm theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Tuy nhiên, địa phương đang rất băn khoăn sau khi sáp nhập, số cán bộ bán chuyên trách dự kiến giảm rất nhiều, từ 91 người xuống còn 65 người; số hộ trong một xóm, thấp nhất là 76 hộ/xóm, cao nhất là 120 hộ/xóm (trong khi Bộ Nội vụ quy định, xóm mới sáp nhập phải đủ 250 hộ trở lên)… Do đó, địa phương rất mong các cấp, ngành chức năng của huyện, tỉnh xem xét đến tính đặc thù của địa phương, từ đó, tạo điều kiện cho xã hoàn thành việc sáp nhập các xóm theo đúng kế hoạch, đề án đã xây dựng.