Trách nhiệm, kỷ cương, chất lượng, vì công lý

Thực hiện nghị quyết của Đảng, Quốc hội về tư pháp và cải cách tư pháp với tư tưởng nhất quán “Phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư” và phương châm hành động xuyên suốt “Trách nhiệm, kỷ cương, chất lượng, vì công lý”, những năm qua, Tòa án  nhân dân (TAND) hai cấp của tỉnh Thái Nguyên luôn chú trọng nâng cao tinh thần trách nhiệm, tích cực đổi mới nhằm hoàn thành tốt chỉ tiêu nghiệp vụ trên tất cả các mặt công tác. Từ đó, góp phần quan trọng vào việc xây dựng, bảo vệ nền pháp chế xã hội chủ nghĩa; thực hiện nhiệm vụ chính trị và giữ gìn an ninh trật tự của địa phương.

Là một trong những đơn vị thành lập sớm, ngày 26/9/1945, Toà án Quân sự Thái Nguyên ra đời, đảm nhiệm việc xét xử trên địa bàn tỉnh và 10 tỉnh miền núi phía Bắc. Tháng 6-1946, Toà án đệ nhị cấp Thái Nguyên được thành lập. Ở các huyện, thành, thị, Toà án sơ cấp có thẩm quyền phạt vi cảnh và hoà giải các tranh chấp dân sự, hôn nhân và gia đình, cấp tỉnh xét xử toàn bộ các vụ án hình sự. Đến nay, đội ngũ cán bộ, công chức của Ngành TAND tỉnh Thái Nguyên đã có sự trưởng thành, lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng; có trình độ, năng lực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. 

Xác định nâng cao chất lượng xét xử là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của toàn Ngành, thời gian qua, TAND hai cấp của tỉnh đã tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành; cán bộ, công chức, thẩm phán, thư ký nêu cao tinh thần trách nhiệm trong thực thi công vụ, nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Đặc biệt, chú trọng công tác tổ chức, từng bước nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa, chất lượng xét xử cho Hội thẩm nhân dân, phối hợp chặt chẽ với cơ quan tiến hành tố tụng bảo đảm việc khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. 

Khi xét xử, thực hiện đúng chính sách hình sự là nghiêm trị những đối tượng chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để phạm tội, phạm tội với tính chất côn đồ; khoan hồng với những người thành khẩn khai báo, biết ăn năn, hối cải, có khắc phục hậu quả. Áp dụng hình phạt nghiêm minh, tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội, đúng quy định của pháp luật, đáp ứng được yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm. 

Một buổi xét xử án dân sự tại Tòa án Nhân dân tỉnh.

Với các mảng nghiệp vụ khác, TAND hai cấp của tỉnh đều nghiêm túc tuân thủ quy định của pháp luật và tham mưu với cấp có thẩm quyền về hoàn thiện hành lang pháp lý đối với những vấn đề, nội dung mới phát sinh trong đời sống xã hội. Chính nhờ vậy nên chất lượng giải quyết, xét xử của tỉnh đã tăng lên qua từng năm. 

Kết quả 11 tháng của năm 2021 (tính từ tháng 10-2020), TAND hai cấp trong tỉnh thụ lý 5.946 vụ, việc; đã giải quyết được 4.871 vụ, việc (đạt tỷ lệ chung 82%); ra quyết định thi hành án đối với 2.475 bị án; tổ chức được 111 phiên tòa rút kinh nghiệm theo tinh thần cải cách tư pháp và 83 phiên tòa lưu động. Cơ bản các vụ án đưa ra xét xử đều trong thời hạn luật định; tỷ lệ án bị hủy, bị sửa, nhất là xuất phát từ nguyên nhân chủ quan của thẩm phán luôn ở mức thấp hơn so với tỷ lệ nghị quyết của Quốc hội đề ra. Việc bảo đảm tranh tụng tại phiên tòa ngày càng được tăng cường, tạo điều kiện cho các bên thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ theo luật định.

Công tác đổi mới tổ chức phiên tòa theo tinh thần cải cách tư pháp được quan tâm theo hướng bảo đảm tốt nguyên tắc tranh tụng; các bên đương sự thực hiện đúng và đầy đủ quyền và nghĩa vụ tố tụng của họ; quá trình xét xử, hội đồng xét xử luôn bảo đảm độc lập và chỉ tuân theo pháp luật. 

Bên cạnh đó, vấn đề chấp hành nội quy, quy chế, kỷ cương, kỷ luật của cán bộ, công chức cũng được Ngành Tòa án đặc biệt quan tâm. Đặc biệt chú trọng đến các yêu cầu, nội dung, giải pháp về công tác cán bộ; triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 05 về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; quy định của Ban Bí thư về trách nhiệm nêu gương của cán bộ,  đảng viên; tiếp tục quán triệt thực hiện “Bộ quy tắc đạo đức và ứng xử của thẩm phán”; tăng cường kỷ luật, kỷ cương công vụ; quy định về xử lý trách nhiệm người giữ chức danh tư pháp trong TAND đến toàn thể cán bộ, công chức và người lao động. Từ đó, nêu cao tinh thần trách nhiệm của người cán bộ Tòa án; không để xảy ra hiện ượng lợi dụng chức năng, nhiệm vụ để gây nhũng nhiễu, phiền hà, trục lợi khi xử lý, giải quyết công việc. 

Một nội dung TAND hai cấp tỉnh Thái Nguyên đã, đang tập trung thực hiện là cải cách hành chính, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn. Theo đó, tháng 3-2021, TAND tỉnh đã phối hợp với Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh thống nhất, ban hành kế hoạch và quy chế phối hợp tổ chức phiên tòa “số hóa” hồ sơ vụ án và công bố tài liệu, chứng cứ bằng dữ liệu điện tử tại phiên tòa; đến nay đã đạt những kết quả bước đầu. 

Cùng với đó, nghiêm túc thực  hiện đăng tải các bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật lên trang Công bố bản án của TAND Tối cao nhằm bảo đảm tính công khai, phục vụ các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp tra cứu khi có nhu cầu… Thực tiễn cho thấy, thông qua việc triển khai nghiêm túc, có hiệu quả các nhiệm vụ được giao, TAND hai cấp của tỉnh Thái Nguyên đã và đang hoàn thành sứ mệnh chính trị được Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó, góp phần quan trọng vào việc giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; tạo môi trường ổn định, thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.