Giải ngân vốn đầu tư công được huyện Đồng Hỷ xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội trong năm 2022. Tuy nhiên, đến thời điểm này, tiến độ giải ngân vốn trên địa bàn huyện còn chậm so với kế hoạch. Tại cuộc họp kiểm điểm tiến độ một số chỉ tiêu, nhiệm vụ đạt ở mức thấp 6 tháng đầu năm, chính quyền huyện Đồng Hỷ đã yêu cầu các cơ quan chức năng, đơn vị tiếp tục đề cao trách nhiệm, quyết tâm cao nhất đẩy nhanh tiến độ giải ngân, tránh cản trở dòng vốn làm chậm tiến độ các công trình, dự án trọng điểm dẫn đến lãng phí nguồn lực đầu tư.
Năm 2022, huyện Đồng Hỷ được phân bổ 80,7 tỷ đồng vốn đầu tư công. Song tính đến ngày 30-6, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của địa phương mới đạt 43,4%. Ngoài nguồn vốn ngân sách tỉnh phân cấp có tỷ lệ giải ngân đạt 91,3%, cơ bản các nguồn vốn còn lại giải ngân đạt dưới 50%. Trong đó có những nguồn vốn giải ngân thấp như: Vốn từ nguồn thu sử dụng đất (thu tiền cấp quyền sử dụng đất và đấu giá đất để lấy vốn đầu tư) chỉ đạt 15,2%; vốn từ nguồn vượt thu, tiết kiệm chi ngân sách huyện đạt 11,5%.
Tại buổi làm việc với đại diện các cơ quan, đơn vị liên quan, nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ giải ngân thấp được đưa ra là do chậm ở nhiều khâu, trong đó có việc thu tiền cấp quyền sử dụng đất. 6 tháng đầu năm 2022, ngân sách huyện mới thu tiền cấp quyền sử dụng đất được 5,7 tỷ đồng, trong khi kế hoạch được giao là 100 tỷ đồng. Ông Phạm Ngọc Châu, Chi cục phó Chi cục Thuế huyện Đồng Hỷ, lý giải: Đối với dự án sử dụng nguồn thu sử dụng đất là nguồn phát sinh thực tế trong năm, cơ quan chức năng chỉ phân bổ chi tiết và giải ngân sau khi thu, nộp vào ngân sách. Hiện, nguồn thu này đang gặp khó khăn do đó nhiều dự án đầu tư không có vốn để triển khai.
Nói rõ hơn về vấn đề này, ông Hoàng Mạnh Hùng, Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Đồng Hỷ, cho biết: Sở dĩ nguồn thu tiền sử dụng đất năm 2022 chưa đảm bảo theo tiến độ là do việc thực hiện các thủ tục về đầu tư khu dân cư, khu đô thị phải theo lộ trình quy định nên mất rất nhiều thời gian, thông thường mất khoảng 6-8 tháng cho các bước: Tiến hành lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức đấu thầu, bồi thường giải phóng mặt bằng và tiến hành xác định giá đất để giao đất, cho thuê đất có thu tiền sử dụng đất nộp vào ngân sách Nhà nước theo quy định.
Một nguyên nhân nữa dẫn tới giải ngân vốn đầu tư công chậm là do những tháng đầu năm, các đơn vị thường tập trung chủ yếu vào việc phân khai kế hoạch vốn trong năm, hoàn thiện hồ sơ giải ngân vốn đầu tư các dự án đã hoàn thành, quyết toán. Hiện nay, các công trình khởi công mới được bố trí vốn năm 2022 cơ bản đã hoàn thành công tác lựa chọn nhà thầu theo quy định mới triển khai thi công, do đó khối lượng giải ngân chủ yếu là các gói thầu tư vấn dẫn đến tỷ lệ giải ngân cho các dự án này còn thấp. Thêm nữa, một số công trình đã hoàn thành nhưng chủ đầu tư chưa kịp thời hoàn thiện hồ sơ, lập báo cáo quyết toán để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt quyết toán dẫn đến việc thanh toán, giải ngân chậm như: Dự án Trường THCS Trại Cau, xây dựng khu tái định cư khu hành chính mới huyện Đồng Hỷ…
Để hoàn thành kế hoạch đầu tư công năm 2022, huyện Đồng Hỷ đã đưa ra nhiều giải pháp cụ thể đối với các nguồn vốn. Trong đó, huyện tiếp tục đẩy nhanh tiến độ thực hiện và hoàn thiện thủ tục pháp lý các dự án khu dân cư, khu đô thị trên địa bàn để tổ chức đấu thầu, đấu giá giao đất thu tiền sử dụng đất trong năm 2022 và các năm tiếp theo. Đối với các công trình đã hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng, huyện yêu cầu chủ đầu tư phối hợp với các đơn vị liên quan sớm hoàn thiện hồ sơ, lập báo cáo quyết toán trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, đẩy nhanh tiến độ giải ngân đối với các công trình đã đủ điều kiện thanh toán vốn.
Đối với 6 dự án đã được bố trí vốn năm 2022 nhưng chưa khởi công, huyện Đồng Hỷ chỉ đạo triển khai các bước lập hồ sơ hoàn tất các thủ tục lựa chọn nhà thầu, đấu thầu, công tác giải phóng mặt bằng…
Tại cuộc họp bàn kiểm điểm tiến độ một số chỉ tiêu, nhiệm vụ đạt ở mức thấp 6 tháng đầu năm, Chủ tịch UBND huyện Đồng Hỷ Vũ Quang Dũng nhấn mạnh: Giải ngân vốn đầu tư công là một trong những nhiệm vụ cốt lõi, trọng tâm từ nay đến cuối năm của Đồng Hỷ. Nguyên nhân dẫn đến giải ngân thấp đã rõ, giải pháp cũng đã nêu, lúc này, điều cần nhất là người đứng đầu các cơ quan, đơn vị phải quyết liệt trong thực hiện, trực tiếp tháo gỡ khó khăn, tập trung ráo riết cho việc giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ thi công, đặc biệt là giải quyết về các thủ tục hành chính. Các báo cáo về giải ngân vốn đầu tư công phải có sự cam kết về kết quả, phải có thời gian hoàn thành, không nói chung chung. Đồng thời phải gắn việc giải ngân vốn đầu tư công với mức độ hoàn thành nhiệm vụ của các cá nhân, tập thể vào cuối năm…