Quy hoạch đô thị cần có tầm nhìn chiến lược và lâu dài

10:42, 09/11/2020

Trong quá trình phát triển đô thị, vấn đề quy hoạch giữ vai trò rất quan trọng, tạo nên cấu trúc tổng thể nhằm góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của cộng đồng, đồng thời tạo dấu ấn riêng có của các đô thị. Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề quy hoạch đô thị trên địa bàn T.P Thái Nguyên, phóng viên Báo Thái Nguyên đã phỏng vấn Kiến trúc sư (KTS) Trần Hải Hưng, công tác tại Văn phòng kiến trúc AH Thái Nguyên.

P.V: Trước hết, ông có thể cho biết, dưới góc nhìn của các KTS thì khi tốc độ đô thị hóa nhanh nhưng hạ tầng chưa theo kịp sẽ gây nên hệ lụy gì?

KTS Trần Hải Hưng: Với vị trí nằm trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc Thủ đô Hà Nội, những năm gần đây, Thái Nguyên đạt tốc độ tăng trưởng cao, trong đó khu vực công nghiệp, xây dựng và quy hoạch đô thị có bước tăng bứt phá mạnh. Nhiều khu đô thị mới mọc lên đáp ứng nhu cầu thị trường nhưng cũng tạo ra nhiều lỗ hổng trong phát triển đô thị. 

Tại T.P Thái Nguyên, các khu đất trống, ao, hồ, ruộng trước kia là các túi chứa nước tạm giờ bị san lấp để phân lô chia nền, hậu quả là Thành phố liên tục bị ngập úng. Hạ tầng chưa theo kịp, đồng thời các chế tài chưa đầy đủ để áp các chủ đầu tư phải có những biện pháp thực hiện mang tính đồng bộ dựa trên đánh giá một cách chuẩn xác về quy mô dự án của mình. Ngoài ra, còn có một vấn đề rất quan trọng là phải đánh giá tác động của dự án với hạ tầng hiện có cũng như môi trường xung quanh chứ không chỉ ở mỗi nội tại dự án. 

P.V: Hiện nay, người dân và một số nhà kiến trúc rất quan tâm đến việc xây dựng tổ hợp nhà ở, khách sạn và trung tâm thương mại gần đảo tròn trung tâm T.P Thái Nguyên. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?

KTS Trần Hải Hưng: Dự án Trung tâm thương mại Prime Thái Nguyên (địa chỉ số 1, đường Hoàng Văn Thụ, gần đảo tròn trung tâm Thành phố), đoạn giao nhau giữa đường Cách mạng Tháng Tám, đường Hoàng Văn Thụ và đường Bắc Kạn (trên địa bàn phường Phan Đình Phùng) được xem là những vị trí "đất vàng" nhất ở T.P Thái Nguyên. Được khởi công từ năm 2009, thế nhưng đến nay Trung tâm thương mại Prime Thái Nguyên mới chỉ xây dựng được phần móng, tầng hầm, hiện đang "đắp chiếu".

Ngày 11/1/2019, Công ty MHDI 10 và chủ đầu tư là Công ty TNHH Prime Thái Nguyên đã ký hợp đồng tổng thầu thiết kế và thi công công trình tổ hợp nhà ở, khách sạn và Trung tâm thương mại Thái Nguyên. Dự án được xây dựng trên diện tích 6.000m2, gồm 2 tòa tháp là tháp chung cư cao 25 tầng và tháp văn phòng khách sạn cao 18 tầng, trong đó có nhiều tiện ích như nhà hàng, phòng tập Gym, siêu thị, rạp chiếu phim... Đây là tín hiệu đáng mừng, tuy nhiên khi thay đổi công năng sử dụng từ Trung tâm thương mại và dịch vụ khách sạn thành Tổ hợp nhà ở, khách sạn và Trung tâm thương mại thì không ổn chút nào. Với cơ sở hạ tầng hiện có (khu vực lõi Thành phố ổn định và không mở rộng được nữa) cùng mật độ giao thông như hiện nay, khu vực đảo tròn tập trung khá đông các phương tiện giao thông qua lại, là nơi kết nối các trục đường chính cũng như các khu chức năng chính của Thành phố, vào các giờ cao điểm hoặc dịp lễ, Tết hiện đã thường xuyên xảy ra hiện tượng tắc nghẽn. Với việc thay đổi chức năng từ khu Trung tâm thương mại thành khu tổ hợp trong đó có nhà ở (cao khoảng 15 tầng với 150-200 căn hộ, ước chừng 600 cư dân), ước tính 1/3 số hộ ở đây sẽ có ô tô (khoảng 50 chiếc), cùng với khoảng 200 xe máy của các cư dân khác, vào giờ cao điểm "đổ ra" đảo tròn trung tâm kết hợp với lượng xe thường xuyên lưu thông như hiện nay thì sẽ ra sao? Vì vậy, các cơ quan chức năng phê duyệt dự án cần nghiên cứu kỹ hơn nữa về vấn đề này, nếu không sẽ là bài toán khó trong tương lai không xa.

Đối với các dự án khu dân cư đô thị mới, hiện nay các chủ dự án chỉ đầu tư phần sinh lời được ngay mà lờ đi những hạ tầng kèm theo đáng ra phải làm để có thể giảm tải cho hệ thống cơ sở hạ tầng hiện có vốn đang phải gồng mình gánh chịu. Ở đây có thể thấy ngay như khu đô thị Crow villas, sự tăng đột biến của dân cư, tất cả áp lực dồn tải vào đường Cách mạng Tháng Tám mà vốn dĩ ở khu vực này giờ cao điểm cũng đã thường xuyên xảy ra tắc đường. Ở nhiều khu chung cư khác khi không tăng hệ thống hạ tầng giao thông đi kèm thì việc quá tải là điều khó tránh khỏi.

P.V: Đối với các dự án xây dựng nhà cao tầng trên địa bàn T.P Thái Nguyên, ông thấy có điều gì cần lưu tâm?

KTS Trần Hải Hưng: Ngoài các khu dân cư mới thì nhà cao tầng cũng là điểm rất cần quan tâm bởi đây là phần quan trọng của bộ mặt đô thị, nó "đập" vào mắt chúng ta ở nhiều góc độ nên cần có cái nhìn tổng quan hơn để bộ mặt ấy được đẹp đúng nghĩa. Hiện ta đang bỏ ngỏ quản lý từ vật liệu xây dựng đến màu sơn, hệ thống kỹ thuật trưng bày ra bên ngoài, đây là những yếu tố làm mất đi vẻ đẹp của bộ mặt đô thị, chưa kể còn có tác động xấu đến môi trường xung quanh. Ví dụ điển hình ở đây là việc sử dụng kính phản quang của toàn nhà FCC trên đường Hoàng Văn Thụ đã gây ô nhiễm nguồn sáng, tác động xấu đến môi trường đô thị và người dân xung quanh. Màu sơn của các tòa nhà cao tầng cũng không đồng nhất gây ra sự lổn nhổn trong bức tranh đô thị.

P.V: Những năm gần đây, bộ mặt đô thị của T.P Thái Nguyên đã có sự ch uyển biến rõ rệt. Ông có ý kiến như thế nào về vấn đề này?

KTS Trần Hải Hưng: Tuy còn một số "lỗ hổng" nhưng cũng có nhiều điểm rất đáng ghi nhận trong quá trình phát triển đô thị trên địa bàn T.P Thái Nguyên những năm gần đây. Đầu tiên là việc cải tạo, chỉnh trang các khu chức năng tập trung ở trung tâm thành phố, tiếp đến là hệ thống chiếu sáng, thoát nước, vỉa hè, lòng đường... đặc biệt là việc cải thiện vệ sinh môi trường, hình thành các tuyến phố văn hóa qua đó góp phần xây dựng đô thị xanh, sạch, đẹp. Việc quan tâm đầu tư các trục giao thông cũng là hướng đi đúng nhằm giảm tải cho khu vực lõi đô thị. Quy hoạch kết nối đa chiều giữa phía Đông và Tây (Hồ Núi Cốc), kết nối hai bờ sông Cầu, kết nối về phía Nam thành phố đang là những định hướng mang tính hiệu quả và chiến lược lâu dài. Để đạt được mục tiêu một cách tốt nhất thì việc huy động tổng thể các nguồn lực nhằm xây dựng hạ tầng đồng bộ, hoàn thiện và đón đầu các dự án mới là con đường đúng đắn, tránh lặp lại những "lỗ hổng" của các khu đô thị cũ đang hiện hữu. Trong thời gian tới, việc định hướng phát triển đô thị trên địa bàn tỉnh đặc biệt là ở T.P Thái Nguyên thành các đô thị thông minh càng cần hơn nữa sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, các ngành, các cơ quan quản lý cũng như người dân để hiện thực hóa các mục tiêu quy hoạch đô thị đã đề ra, từng bước xây dựng đô thị trên địa bàn T.P Thái Nguyên xứng tầm với vị thế và sự phát triển chung của tỉnh…