Thời điểm dịch COVID-19 bùng phát, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã có khá nhiều người dân nhiễm SARS-CoV-2, trong đó phần lớn đã tiêm đủ liều cơ bản. Đa số những trường hợp này sau khi khỏi bệnh đều băn khoăn về việc nên hay không nên tiêm mũi vắc-xin nhắc lại và thời điểm nào thì được tiêm mũi nhắc lại? Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ, bác sĩ Đặng Ngọc Huy, Giám đốc Sở Y tế Thái Nguyên.
P.V: Ông có thể chia sẻ thông tin về sự cần thiết của việc tiêm các mũi vắc-xin phòng COVID-19 nhắc lại?
Ông Đặng Ngọc Huy: Tiêm vắc-xin là biện pháp hữu hiệu nhất để đẩy lùi đại dịch. Thông thường, kháng thể sẽ xuất hiện sau khoảng 12 ngày kể từ sau khi tiêm mũi đầu tiên. Tuy nhiên, nếu chỉ tiêm một mũi thì cơ thể vẫn chưa đủ miễn dịch nên cần tiêm mũi thứ 2. Tùy từng loại vắc-xin mà khoảng cách giữa hai mũi sẽ khác nhau. Sau khi tiêm mũi 2 khoảng 2-3 tuần, cơ thể sẽ đạt hiệu quả miễn dịch cao nhất.
Trên thực tế, không có một loại vắc-xin nào có thể bảo vệ cơ thể 100% khỏi tác nhân gây bệnh. Nguyên nhân của hiện tượng này có thể do cơ thể không tạo kháng thể sau khi tiêm vắc-xin (tỷ lệ này khá ít). Một nguyên nhân phổ biến là do hiệu giá kháng thể sẽ giảm dần (thường sau 6 tháng) không còn đủ mạnh để chống lại vi rút hoặc các biến chủng khác của nó. Vì vậy, đây là lý do vì sao chúng ta phải tiến hành tiêm liều vắc-xin phòng COVID-19 nhắc lại.
Thực tế đã chứng minh, vắc-xin phòng COVID-19 đã và đang làm giảm dần số ca nhiễm vi rút SARS-CoV-2 cũng như số lượng bệnh nhân chuyển nặng, giảm số lượng người phải nhập viện điều trị và giảm nguy cơ tử vong tại Việt Nam. Những người đã tiêm vắc-xin phòng COVID-19 đầy đủ và đúng hạn sẽ được bảo vệ tốt nhất. Do đó, chúng tôi rất mong người dân Thái Nguyên hiểu đúng và đầy đủ về lợi ích của việc tiêm các mũi vắc-xin phòng COVID-19 nhắc lại, sắp xếp thời gian đi tiêm theo hướng dẫn của cơ quan y tế.
P.V: Thời gian qua, Thái Nguyên gặp khó khăn trong quá trình triển khai tiêm vắc-xin phòng COVID-19, ông giải thích về tình trạng này như thế nào?
Ông Đặng Ngọc Huy: Với nhóm trẻ từ 12 đến dưới 18 tuổi trên địa bàn tỉnh, hiện đã tiêm đủ liều cơ bản (đạt gần 100% số trẻ), đang chờ hướng dẫn mới của Bộ Y tế để tiếp tục triển khai tiêm mũi nhắc lại lần 1. Riêng trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi, mới có hướng dẫn tiêm liều cơ bản. Đến nay, trên 75% số trẻ (đủ điều kiện tiêm) ở lứa tuổi này đã tiêm 1 mũi vắc-xin, trên 26% số trẻ tiêm đủ liều cơ bản.
Về tiến độ tiêm còn chậm là do hiện nay, số lượng người dân (trẻ em từ 5-12 tuổi) nhiễm COVID-19 chiếm khoảng trên 40% nên nhu cầu tiêm vắc-xin bị giảm đáng kể, vì chưa đủ thời gian để tiêm theo hướng dẫn của Bộ Y tế (nhất là trẻ em từ 5 đến dưới 12 tuổi). Một số cơ sở tiêm chủng đã lên kế hoạch tiêm cho trẻ em tại các trường học, tuy nhiên sau đó phải hoãn do trùng vào lịch thi học kỳ, hoặc do gia đình không đồng ý cho trẻ tiêm vắc-xin... Do vậy đã ảnh hưởng đến tiến độ tiêm và cập nhật thông tin tiêm chủng lên nền tảng tiêm chủng COVID-19.
Để đẩy nhanh tiến độ tiêm mũi nhắc lại lần 1 và tiến tới tiêm nhắc lại lần 2, thời gian qua, ngành Y tế Thái Nguyên đã phối hợp với các cấp, ngành chức năng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức người dân. Nhờ đó, hiện tại, nhiều người đã chủ động đi tiêm mũi vắc-xin nhắc lại lần 1.
P.V: Xin ông cho biết, những người mắc COVID-19, khi xét nghiệm âm tính trở lại sau bao lâu có thể tiêm mũi vắc-xin phòng COVID-19?
Ông Đặng Ngọc Huy: Hiện nay, Thái Nguyên có khoảng 70% số người từ 18 tuổi trở lên đã tiêm 3 mũi vắc-xin phòng COVID-19. Ngày 9/5/2022, Bộ Y tế đã có văn bản số 2357/BYT-DP chỉ đạo về việc triển khai tiêm vắc-xin phòng COVID-19 mũi nhắc lại lần 2 (mũi 4) nhằm tăng cường miễn dịch phòng bệnh COVID-19 cho những người đã được tiêm chủng. Thái Nguyên cũng đã có kế hoạch về việc tổ chức tiêm vắc-xin phòng COVID-19 mũi nhắc lại lần 2 (mũi 4) trên địa bàn tỉnh.
Theo đó, đối tượng tiêm là người từ 50 tuổi trở lên, người từ 18 tuổi trở lên có suy giảm miễn dịch từ thể vừa đến thể nặng, người từ 18 tuổi trở lên thuộc nhóm nguy cơ cao phơi nhiễm với COVID-19: Cán bộ y tế, cán bộ tuyến đầu, công nhân các khu công nghiệp.
Vắc-xin sử dụng là vắc-xin mRNA (của hãng Pfizer hoặc Moderna sản xuất), vắc-xin do AstraZeneca sản xuất, vắc-xin cùng loại với mũi nhắc lại lần 1. Khoảng cách tiêm ít nhất là 4 tháng sau mũi nhắc lại lần 1. Người đã mắc COVID-19 sau tiêm mũi 3 (mũi nhắc lại lần 1) thì hoãn 3 tháng sau khi mắc COVID-19.
Đối với các trường hợp đã mắc COVID-19, ở nhóm người từ 18 tuổi trở lên, sau khi đã tiêm đủ liều cơ bản mà nhiễm SARS-CoV-2, chỉ cần khỏi bệnh, sức khỏe ổn định là đủ điều kiện tiêm mũi nhắc lại lần 1 (mũi 3). Những người đã tiêm mũi nhắc lại lần 1 không may bị mắc COVID-19 lần nữa, sau khi khỏi bệnh đủ từ 3 đến 4 tháng thì mới tiến hành tiêm nhắc lại lần 2 (mũi 4).
Xin cảm ơn ông!
