Đặng Nhật Minh - Đạo diễn Việt Nam đầu tiên được Hollywood tôn vinh

Nghệ sĩ Nhân dân Đặng Nhật Minh sinh ngày 11/5/1938 tại Huế, trong một gia đình trí thức. Bố ông là GS Đặng Văn Ngữ - bác sĩ tài năng của nền y học Việt Nam, còn mẹ là bà Tôn Nữ Thị Cung, con gái quan Thượng thư Bộ hình dưới triều Nguyễn.

Đạo diễn Đặng Nhật Minh được tôn vinh tại Hollywood

Nghệ sĩ Nhân dân Đặng Nhật Minh học ở Việt Nam đến năm 14 tuổi, sau đó sang Liên Xô (cũ) học 18 tháng. Trở về Việt Nam, ông làm việc tại Trung tâm Phát hành phim với vai trò phiên dịch phim. Sự nghiệp sáng tác của đạo diễn Đặng Nhật Minh trải dài hơn nửa thế kỷ với những tác phẩm phản ánh chân thật đời sống của con người Việt Nam qua nhiều giai đoạn lịch sử thăng trầm.

Khởi đầu bằng những tác phẩm ít được biết đến: Những ngôi sao biển (năm 1973), Ngày mưa cuối năm (năm 1976), tên tuổi của ông thực sự tỏa sáng với bộ phim Thị xã trong tầm tay. Tác phẩm rất thành công trong việc khắc họa chân thực những nỗi đau và mất mát của con người sau chiến tranh biên giới phía Bắc. Bộ phim đã mang về cho ông giải thưởng Bông Sen Vàng tại Liên hoan phim Việt Nam năm 1983.

Thành công của bộ phim đã mở ra một thời kỳ rực rỡ của Đặng Nhật Minh với Bao giờ cho đến tháng Mười, Cô gái trên sông, Trở về, Thương nhớ đồng quê, Hà Nội mùa Đông năm 1946, Mùa ổi, Đừng đốt…

Bộ phim Bao giờ cho đến tháng Mười là một cột mốc quan trọng trong sự nghiệp của đạo diễn Đặng Nhật Minh. Tác phẩm đã vượt qua biên giới Việt Nam, nhận được sự đánh giá cao từ giới chuyên môn trong nước và quốc tế. Phim được CNN bình chọn là một trong 18 bộ phim châu Á xuất sắc nhất mọi thời đại.

Với những cống hiến vượt trội trong sự nghiệp điện ảnh, ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân năm 1993 và nhận Huân chương Lao động hạng Nhất năm 1998. Năm 2007, đạo diễn Đặng Nhật Minh nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh cho các tác phẩm: Thị xã trong tầm tay, Bao giờ cho đến tháng Mười, Hà Nội mùa Đông năm 46 và Mùa ổi.

Cùng với đó, đạo diễn Đặng Nhật Minh cũng được vinh danh tại nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế như: giành giải Nikkei Asia của Nhật ở hạng mục Văn hóa vào năm 1999, giải Thành tựu trọn đời vì những cống hiến xuất sắc cho điện ảnh châu Á tại Liên hoan phim quốc tế Gwangju 2005, Huân chương Hiệp sĩ Văn học Nghệ thuật của Pháp 2022,... Ông cũng được mời dự và làm giám khảo nhiều liên hoan phim ở nhiều nước.

Năm 2010, Nghệ sĩ Nhân dân Đặng Nhật Minh là đạo diễn Việt Nam đầu tiên được Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ tôn vinh với những cống hiến cho điện ảnh.