Đa dạng hóa hình thức tuyên truyền về tác hại của thuốc lá

Trong bối cảnh thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang có xu hướng thâm nhập ngày càng sâu vào môi trường học đường, công tác tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá cần được đổi mới mạnh mẽ về nội dung, phương thức và cách tiếp cận.

Thực tiễn tại các trường THPT trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên cho thấy, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền đang trở thành giải pháp hiệu quả, góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của học sinh, hướng tới xây dựng môi trường giáo dục không khói thuốc.

Cuộc thi “Rung chuông vàng” tìm hiểu kiến thức phòng, chống tác hại của thuốc lá được tổ chức tại một số trường THPT trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.

Ngay khi bước vào năm học mới 2025-2026, Trường THPT Dương Tự Minh tổ chức buổi tuyên truyền về tác hại của thuốc lá cho hơn 1.000 cán bộ, giáo viên và học sinh. Tại đây, những nội dung cốt lõi của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và các nghị định liên quan được truyền tải rõ ràng, dễ hiểu, gắn với thực tiễn đời sống học đường.

Các số liệu khoa học cho thấy, khói thuốc chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có 69 chất gây ung thư; người hút thuốc có nguy cơ mắc ít nhất 25 loại bệnh khác nhau, tuổi thọ trung bình giảm từ 5 đến 8 năm so với người không hút thuốc. Đặc biệt, cảnh báo về thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng – những sản phẩm đang bị “ngụy trang” bằng hình thức bắt mắt, hương vị hấp dẫn đã thu hút sự chú ý của học sinh, giúp các em nhận diện rõ bản chất và nguy cơ tiềm ẩn.

Cô giáo Hứa Thị Thắng, Hiệu trưởng Trường THPT Dương Tự Minh, cho biết: Việc tổ chức tuyên truyền tập trung với sự tham gia của đông đảo cán bộ, giáo viên và học sinh nhằm tạo sự thống nhất trong nhận thức; đồng thời khẳng định quyết tâm của Nhà trường trong xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh, không khói thuốc.

Điểm mới trong các buổi tuyên truyền tại Trường THPT Dương Tự Minh là việc lồng ghép phần hỏi – đáp kiến thức pháp luật về phòng, chống tác hại của thuốc lá. Nội dung câu hỏi tập trung vào các hành vi bị cấm, chế tài xử phạt, trách nhiệm của cá nhân và cơ sở giáo dục.

Hình thức này đã tạo điều kiện để học sinh trực tiếp tham gia, thể hiện quan điểm, đặt câu hỏi và phản hồi thông tin, thay vì chỉ nghe giảng một chiều. Qua đó, kiến thức pháp luật được tiếp nhận một cách chủ động, sâu sắc hơn, giúp học sinh hiểu rằng phòng, chống tác hại của thuốc lá không chỉ là quy định bắt buộc mà còn là trách nhiệm tự thân để bảo vệ sức khỏe.

Trường THPT Dương Tự Minh tổ chức buổi tuyên truyền về tác hại của thuốc lá cho cán bộ, giáo viên và học sinh.

Bên cạnh tuyên truyền trực tiếp, nhiều trường THPT trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã mạnh dạn đổi mới hình thức truyền thông bằng cách tổ chức các sân chơi trí tuệ. Tiêu biểu là cuộc thi “Rung chuông vàng” tìm hiểu kiến thức phòng, chống tác hại của thuốc lá được tổ chức tại Trường THPT Bắc Sơn, THPT Chu Văn An và THPT Tức Tranh, trong năm học 2025–2026.

Cuộc thi do Sở Giáo dục và Đào tạo Thái Nguyên phối hợp với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Thái Nguyên và các đơn vị liên quan chỉ đạo tổ chức. Đây là minh chứng rõ nét cho sự phối hợp liên ngành trong công tác truyền thông sức khỏe học đường.

Tham gia Cuộc thi, mỗi trường có 100 thí sinh đại diện cho học sinh toàn trường, cùng trải qua 30 câu hỏi với mức độ tăng dần. Nội dung câu hỏi bao quát từ Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, quy định xử phạt theo Nghị định số 117/2020/NĐ-CP, đến kỹ năng nhận diện thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và trách nhiệm của học sinh trong xây dựng trường học không khói thuốc.

Cuộc thi được tổ chức theo hình thức đối kháng trực tiếp, mỗi thí sinh có 15 giây trả lời câu hỏi, trả lời sai sẽ rời sàn thi đấu.

Cách tổ chức này tạo nên không khí sôi nổi, kịch tính, thu hút sự theo dõi và cổ vũ của đông đảo học sinh. Đặc biệt, phần giao lưu câu hỏi nhanh dành cho học sinh toàn trường đã giúp kiến thức phòng, chống tác hại của thuốc lá được lan tỏa rộng rãi, vượt ra ngoài phạm vi Cuộc thi.

Đánh giá về hiệu quả của việc đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, ông Nguyễn Đức Thịnh, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Thái Nguyên, cho biết: Việc đổi mới phương thức tuyên truyền theo hướng sinh động, phù hợp với tâm lý lứa tuổi đã giúp học sinh tiếp nhận kiến thức một cách tự nhiên, dễ nhớ, dễ thực hiện. Đây là hướng đi cần tiếp tục nhân rộng trong các cơ sở giáo dục.

Tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá trong trường học cần được thực hiện thường xuyên, liên tục, gắn với các hoạt động giáo dục kỹ năng sống, nhằm hình thành thói quen và lối sống lành mạnh ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Từ những buổi tuyên truyền tập trung đến các sân chơi trí tuệ sáng tạo, có thể khẳng định, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền là giải pháp phù hợp, hiệu quả trong bối cảnh hiện nay. Khi học sinh được tiếp cận thông tin bằng nhiều cách khác nhau, từ nghe – hỏi – đáp đến trải nghiệm, thi tài, thông điệp phòng, chống tác hại của thuốc lá sẽ được ghi nhớ sâu hơn và chuyển hóa thành hành vi tích cực.

Những hoạt động trên góp phần thực hiện hiệu quả Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, đồng thời hướng tới mục tiêu xây dựng môi trường học đường an toàn, văn minh, không khói thuốc, vì sức khỏe của thế hệ trẻ hôm nay và tương lai của xã hội mai sau.