Tầm quan trọng của truyền thông nhận thức về HIV đối với giới trẻ

Do hình thái lây nhiễm dịch HIV đang có hướng gia tăng trong nhóm thanh thiếu niên. Vì vậy, công tác phòng, chống HIV/AIDS cho thanh thiếu niên đang được đặt lên hàng đầu khi mà số ca nhiễm HIV ngày càng trẻ hóa...

Tuyên truyền phòng, chống HIV cho thanh thiếu niên. Ảnh: Thùy Chi

Theo số liệu thống kê, trên toàn thế giới có tới 40% ca nhiễm mới là ở những người trẻ tuổi từ 15-25 tuổi và mỗi ngày có khoảng 5.000 thanh niên trên thế giới nhiễm HIV tương đương với gần 2 triệu ca mắc mới mỗi năm.

TS.BS. Nguyễn Thu Giang, Phó Viện trưởng Viện Phát triển sức khỏe cộng đồng Ánh Sáng cho biết, cho đến nay trên thế giới phát hiện khoảng gần 38 triệu người nhiễm HIV. Ở Việt Nam con số này khoảng hơn 220.000 người nhiễm. Số người nhiễm HIV mới hằng năm vào khoảng hơn 10.000 người.

Trong những năm gần đây, đường lây truyền qua quan hệ tình dục không an toàn là chủ yếu. Nếu như năm 2019 tỉ lệ lây nhiễm qua quan hệ tình dục không an toàn là khoảng 65% thì năm 2020 đã tăng lên 75% và năm 2021 con số này là 79,1%. Điều đáng báo động là lây nhiễm HIV trong giới trẻ đang gia tăng và gia tăng nhanh trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM).

Chia sẻ về những nguy cơ và những rào cản đối với giới trẻ, TS. Đặng Vũ Cảnh Linh, Phó viện trưởng phụ trách Viện nghiên cứu thanh niên - Học viện Thanh thiếu niên cho biết, thanh niên là nhóm có nhu cầu tình dục rất cao. Bên cạnh nhu cầu giao tiếp xã hội, học tập, lao động thì nhu cầu vui chơi giải trí, kết bạn rồi tình yêu, hôn nhân, gia đình là những vấn đề quan tâm rất lớn của thanh niên. Vì vậy nhóm thanh niên luôn là nhóm có nguy cơ cao hơn các nhóm tuổi khác.

Hiện nay, ước tính năm 2021 Việt Nam có khoảng 22,1 triệu thanh niên từ 16-30 tuổi, chiếm 22,5% dân số. Ở nhóm tuổi này họ vẫn đang phát triển tâm sinh lý và không dễ kiểm soát hành vi như những người trưởng thành. Vì vậy thanh niên là nhóm nguy cơ rất cao.

TS.BS. Nguyễn Thu Giang cho biết, tình trạng hiện nay tỉ lệ nhóm tuổi thanh niên mắc HIV/AIDS khá cao. Có tới 70% người mắc HIV nằm trong độ tuổi từ 16-39 tuổi. Điều này dẫn đến nhiều hệ lụy đối với kinh tế, xã hội.

Đây là mối đe dọa rất lớn đến nền kinh tế vì giới trẻ là lực lượng lao động chính của xã hội. Không chỉ vậy, nó còn ảnh hưởng tới chất lượng dân số, sức khỏe nòi giống của quốc gia vì đây là độ tuổi kết hôn, sinh con chủ yếu.

Tiếp theo nữa là gánh nặng cho nền y tế để bảo đảm xét nghiệm, điều trị và chăm sóc giảm nhẹ… Đặc biệt là trong bối cảnh rất nhiều dịch bệnh như hiện nay.

Về mặt xã hội, vấn đề kỳ thị không chỉ riêng với người nhiễm HIV mà còn đối với người thân và gia đình họ tạo nên những tác động tiêu cực về mặt xã hội. TS.BS. Nguyễn Thu Giang khẳng định, nếu chúng ta không nghiêm túc hoặc không thực sự quyết liệt trong công tác phòng chống HIV thì sự gia tăng số ca nhiễm mới ngoài việc tác động đến sức khỏe, đến nòi giống, chất lượng dân số sẽ còn ảnh hưởng đến văn hóa, an ninh chính trị. Vì vậy, cần nâng cao chất lượng công tác truyền thông giáo dục về phòng chống HIV tại các trường đại học, coi công tác truyền thông nâng cao nhận thức của thanh thiếu niên là vấn đề cốt lõi…