Xung quanh vấn đề san lấp, đổ đất thải tại Hợp tác xã Phủ Lý

Thời gian qua, nhiều người dân địa phương phản ánh tình trạng Hợp tác xã (HTX) Phủ Lý, ở xóm Na Dau, xã Phủ Lý (Phú Lương) đổ đất thải xuống diện tích đất nông nghiệp của bà con trong xóm. Theo tìm hiểu của chúng tôi, việc HTX Phủ Lý tự ý san gạt, vận chuyển đất ra khỏi khu vực là có, nhưng bản chất chưa thực sự đúng như bà con phản ánh.

Xưởng chế biến viên nén gỗ của HTX Phủ Lý đang tạm dừng hoạt động để chờ cơ quan chức năng xử lý.

HTX Phủ Lý được thành lập đầu năm 2022 và đã nhận chuyển nhượng đất của gia đình ông Hoàng Văn Phong, xóm Na Dau, với diện tích hơn 11.000m2, thuộc 3 thửa đất nằm liền khu. Trong đó, có gần 700m2 đất thổ cư, gần 4.500m2 đất trồng cây lâu năm và hơn 5.600m2 đất rừng. Đến đầu tháng 10/2022, HTX dựng nhà xưởng trên nền đất làm nhà trước đây của ông Phong. Trong quá trình xây dựng xưởng, HTX Phủ Lý đã san gạt, hạ độ cao ta luy dương và cho người dân địa phương đất thải để cải tạo đất trồng chè, đắp đường giao thông.

Ông Mai Văn Quang, đại diện HTX Phủ Lý, cho biết: Khi dựng xưởng làm cơ sở chế biến viên gỗ nén (diện tích gần 300m2), chúng tôi chủ yếu xây dựng trên nền nhà cũ của ông Phong. Hơn một tháng trước, khoảng 20m3 đất, đá từ ta luy dương bên cạnh xưởng bị sạt lở, vùi lấp thiết bị máy móc. Để đảm bảo an toàn cho công nhân và tài sản, HTX đã nới rộng khoảng cách giữa khu vực nhà xưởng với ta luy dương bằng cách giật cấp, hạ độ cao. Khi người dân trong xóm có nhu cầu, chúng tôi cho đất thải chứ không phải mua bán.

Qua tìm hiểu của chúng tôi, người xin đất thải của HTX là gia đình bà Chu Thị An (ở xóm Na Dau), để cải tạo khoản 1.000m2 đất trồng chè và đổ đất mở rộng nền đường vào khu vực nhà ở. Khoảng cách giữa khu vực bà An cải tạo đất trồng chè, mở rộng đường giao thông với xưởng của HTX Na Dau là 300m.

Bà Chu Thị An bộc bạch: Khu đất trên được gia đình tôi trồng chè cách đây gần 15 năm. Thời gian qua, diện tích chè này liên tục bị úng nước, cằn cỗi và chết nên gia đình đã xin đất để nâng cao cốt nền thêm khoảng 30cm. Hiện nay, gia đình đã trồng lại lớp chè mới. Bên cạnh đó, đoạn từ đường trục chính của xóm vào nhà tôi dài khoảng 200m, rất nhỏ hẹp, chỉ rộng khoảng hơn 2m nên việc đi lại khó khăn. Vì vậy, tôi đã xin đất về đổ xuống ao, mở rộng đường, đảm bảo cho các cháu nhỏ đi lại an toàn. Tuyến đường ngõ xóm này chỉ có duy nhất gia đình tôi ở nên việc chở đất không đi trên trục đường chính và không gây ảnh hưởng hộ dân nào.

Về sự việc này, ông Bùi Quang Thửa, Trưởng xóm Na Dau, cho hay: Nhu cầu cải tạo đất và mở rộng đường giao thông của gia đình bà Chu Thị An hoàn toàn chính đáng. Bởi gia đình bà An có hoàn cảnh khó khăn, kinh tế chủ yếu trông vào diện tích chè, nhưng cây chè cũng bị chết úng. Đặc biệt, đường vào nhà bà An nhỏ hẹp nên con trai bà An đi làm về lúc đêm khuya đã ngã xuống ao và tử vong.

Trao đổi với chúng tôi, ông Hoàng Thanh Đóa, Chủ tịch UBND xã Phủ Lý, thông tin: Khi ta luy dương khu vực xưởng của HTX Phủ Lý sạt lở, đơn vị có báo cáo với chính quyền địa phương. Tuy nhiên, quá trình san gạt, hạ độ cao và chuyển đất ra khởi xưởng, HTX không thông báo cho UBND xã. Sau khi nhận được phản ánh của người dân, chính quyền đã xuống kiểm tra, lập biên bản và yêu cầu HTX Phủ Lý dừng việc đổ thải và xây dựng nhà xưởng. Kết quả kiểm tra ban đầu cho thấy, HTX Phủ Lý đã vận chuyển đất đá thải ra khỏi khu vực xưởng khoảng hơn 1.000m3, nhưng không có sự mua bán đất giữa người dân và HTX.

Hiện chính quyền địa phương đã lập biên bản, báo cáo UBND huyện Phú Lương để có phương án xử lý.  Theo ông Hoàng Duy Hưng, Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Lương: Việc tự ý san gạt, vận chuyển đất đá thải ra khỏi thửa đất của HTX Phủ Lý là vi phạm Luật Đất đai. Huyện đang yêu cầu UBND xã Phủ Lý báo cáo, trên cơ sở đó sẽ có biện pháp xử lý.

Tìm hiểu thêm chúng tôi được biết, hiện nay, xã Phủ Lý nói riêng và huyện Phú Lương nói chung đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong vấn để san gạt, hạ độ cao để chống sạt lở. Với địa hình chủ yếu là đồi núi, trên địa bàn có hàng trăm hộ dân sinh sống dưới ta luy dương, nguy cơ sạt lở, mất an toàn về người, tài sản là rất cao. Tuy nhiên, việc giật cấp, hạ độ cao sẽ phát sinh hàng nghìn m3 đất đá thải, nhưng nếu vận chuyển ra khỏi thửa đất là vi phạm. "Vì vậy, huyện mong muốn, các cơ quan chức năng hướng dẫn cụ thể hoặc có phương án giải quyết đối với những trường hợp hạ độ cao, chống sạt trượt để đảm bảo an toàn cho người dân." -  ông Hoàng Duy Hưng cho biết thêm.