Năm 2016 khép lại với nhiều thành quả đáng ghi nhận trong thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn tỉnh. Trong năm, đã có 16 xã được công nhận đạt chuẩn NTM, vượt 1 xã so với kế hoạch đề ra. Như vậy, tính đến nay, toàn tỉnh đã có 56 xã đạt chuẩn NTM. Điều đáng nói, trong số các xã còn lại có 13 xã đạt từ 15-18 tiêu chí, 55 xã đạt từ 10-14 tiêu chí và 19 xã đạt từ 7-9 tiêu chí. Tỉnh cũng đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị Chính phủ công nhận T.P Thái Nguyên và T.P Sông Công hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.
Ông Trần Trọng Chung, Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng NTM của tỉnh đánh giá: Năm 2016 là năm đánh dấu những chuyển biến tích cực cả trong công tác chỉ đạo điều hành của các cấp, đến công tác xây dựng, triển khai phong trào thi đua và hoạt động đào tạo, tập huấn, tuyên truyền, vận động toàn dân tham gia xây dựng NTM. Thông qua đó đã tạo ra động lực, khí thế mới làm thay đổi cơ bản diện mạo nông thôn, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.
Trong năm, UBND tỉnh đã cân đối, bố trí gần 22 tỷ đồng từ nguồn vốn Chương trình xây dựng NTM và 8.612 tấn xi măng để hỗ trợ cho các địa phương thực hiện 20 dự án, mô hình sản xuất nông nghiệp an toàn gắn với phát triển tổ hợp tác, hợp tác xã. Toàn tỉnh hiện đã phát triển được 97 tổ hợp tác và 175 hợp tác xã nông nghiệp. Ngoài ra, thông qua nguồn vốn tín dụng của các ngân hàng, người dân nông thôn đã được vay để đầu tư phát triển sản xuất với dư nợ lên tới trên 6.000 tỷ đồng. Tỉnh đã chỉ đạo triển khai xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp hiệu quả như mô hình cánh đồng mẫu lớn tại huyện Phú Bình, mô hình sản xuất rau an toàn, canh tác trong nhà kính tại T.X Phổ Yên, huyện Đại Từ và T.P Thái Nguyên.
Tỉnh xác định, xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn tiếp tục là phong trào sâu rộng, phát huy được hiệu quả tích cực và là động lực chính thúc đẩy các nội dung khác trong xây dựng NTM. Từ các nguồn vốn, trong năm 2016 toàn tỉnh đã đầu tư xây dựng mới và cải tạo nâng cấp được trên 660km đường giao thông nông thôn, trên 47km kênh mương thủy lợi, 32 trạm điện, 122 công trình trường lớp học, 7 trạm y tế xã, 25 trụ sở xã, 49 nhà văn hóa và khu thể thao xã, 298 nhà văn hóa xóm, 11 chợ nông thôn, 105 điểm thu gom rác và một số công trình khác.
Cùng với phát triển hạ tầng, nâng cao thu nhập cho cư dân nông thôn, năm qua các lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa và bảo vệ môi trường ở nông thôn cũng được đặc biệt chú trọng. Các địa phương tích cực đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị trường lớp học. Đến cuối năm 2016, có 113/140 xã đạt tiêu chí trường học, 118/140 xã đạt tiêu chí giáo dục. Cơ sở vật chất, trang thiết bị và nguồn nhân lực của hệ thống y tế cơ sở được tăng cường, nhất là các xã vùng sâu, vùng xa. Đến nay đã có 120/140 xã đạt tiêu chí y tế. Phong trào xây dựng xã, xóm, cơ quan và gia đình văn hóa ngày càng phát triển sâu rộng. Các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể thao quần chúng được đẩy mạnh và ngày càng đa dạng. Kết thúc năm, có 110/140 xã đạt tiêu chí văn hóa, tăng 12 xã so với năm 2015. Công tác tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ môi trường được quan tâm, người dân ở nhiều địa phương đã phân loại, tự xử lý rác thải ngay tại gia đình, vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật được thu gom, đưa vào nơi quy định... Hiện đã có 58 xã đạt tiêu chí môi trường, tăng 7 xã so với năm 2015.
Bên cạnh đó, tỉnh đã quan tâm chỉ đạo các địa phương thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng hệ thống tổ chức chính trị xã hội vững mạnh, đảm bảo an ninh trật tự trên toàn địa bàn. Hiện tại có 127 xã đạt tiêu chí hệ thống tổ chức chính trị - xã hội vững mạnh. Công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cơ sở đạt chuẩn được quan tâm. Nhiều huyện đã thực hiện tốt công tác luân chuyển, tăng cường cán bộ trẻ, có năng lực, chuyên môn về cấp xã. Do đó, đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đã có bước trưởng thành nhanh, năng lực chuyên môn, tinh thần trách nhiệm và kỹ năng tuyên truyền, vận động quần chúng được nâng lên. Hiệu lực, hiệu quả quản lý điều hành của chính quyền cấp xã đã được nâng lên rõ rệt. Về đảm bảo an ninh trật tự ở nông thôn, các cấp chính quyền đã coi trọng xây dựng lực lượng công an xã, dân quân xã. Tăng cường tập huấn, tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho lực lượng nòng cốt ở cơ sở và cho người dân ở nông thôn, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đến nay, đã có 122/140 xã đạt tiêu chí an ninh trật tự xã hội.
Kết thúc năm 2016, tổng nguồn lực huy động của cả tỉnh để thực hiện Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn là trên 7.398 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách Nhà nước trên 784 tỷ đồng, vốn tín dụng do người dân vay để phát triển sản xuất là hơn 6.000 tỷ đồng. Số còn lại là vốn từ các chương trình, dự án khác, vốn của doanh nghiệp và vốn đóng góp của người dân.
Bước sang năm 2017, tỉnh ta đặt mục tiêu có thêm 10 xã trở lên đạt chuẩn NTM, không còn xã đạt dưới 10 tiêu chí; xây dựng 9 xã NTM kiểu mẫu; duy trì, nâng cao chất lượng tiêu chí đối với các xã đã công nhận đạt chuẩn NTM. Dự kiến, tổng nguồn vốn đầu tư xây dựng NTM của tỉnh năm 2017 là 7.693 tỷ đồng.
