Những năm qua, huyện Võ Nhai đã triển khai nhiều chương trình, đề án hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Qua đó, góp phần đáp ứng những nhu cầu tiếp cận dịch vụ xã hội thiết yếu của đồng bào, tạo điều kiện cho người dân vươn lên phát triển kinh tế, thoát nghèo bền vững.
Với tỷ lệ trên 70% dân số là người DTTS, Võ Nhai là huyện được thụ hưởng nhiều chính sách hỗ trợ đối với vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh. Những năm qua, nhiều chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đã được triển khai có hiệu quả trên địa bàn huyện. Trong đó, đáng chú ý là việc thực hiện Quyết định số 755/QĐ-TTg và Quyết định số 2085/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, chuyển đổi nghề, nước sinh hoạt phân tán và hỗ trợ vay vốn tín dụng ưu đãi cho các hộ đồng bào DTTS thuộc diện nghèo ở các xã, xóm đặc biệt khó khăn.
Là một trong những xã đặc biệt khó khăn của huyện Võ Nhai, với địa hình núi đá nên nhiều hộ dân ở xã Vũ Chấn thường xuyên thiếu nước sinh hoạt. Có đủ nước để dùng trong sinh hoạt là một trong những mong mỏi của đồng bào DTTS nơi đây đã nhiều năm. Thực hiện Quyết định số 755/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, trong 4 năm (2014-2017), đã có trên 70 gia đình người DTTS là hộ nghèo trên địa bàn xã đã được hỗ trợ bồn chứa nước inox, đường ống dẫn nước từ công trình nước sạch tại địa phương về tận nhà. Qua đó, giúp người dân giải quyết tình trạng khó khăn do thiếu nước sinh hoạt. Anh Hoàng Văn Hoan, ở xóm Đồng Đình, xã Vũ Chấn phấn khởi: Trước đây, gia đình tôi sử dụng nước từ các khe núi để sinh hoạt hàng ngày. Nhưng vào mùa khô, chúng tôi phải mất rất nhiều công để đi lấy nước từ sâu trong núi về tích trữ bằng các xô, chậu nhưng vẫn không đủ dùng. Năm 2014, gia đình tôi được hỗ trợ một bồn chứa nước inox, từ đó đến nay, chúng tôi không còn lo chuyện thiếu nước sinh hoạt.
Niềm vui của gia đình anh Hoan cũng là niềm vui chung của gần 1.600 hộ nghèo DTTS trên địa bàn huyện Võ Nhai được thụ hưởng chính sách hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán. Trong giai đoạn 2014-2017, tổng số tiền hỗ trợ chính sách này cho người dân là trên 2 tỷ đồng. Bên cạnh hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán, thực hiện Quyết định số 755, huyện Võ Nhai đã hỗ trợ chuyển đổi nghề thông qua việc hỗ trợ mua sắm nông cụ, máy móc để làm dịch vụ sản xuất nông nghiệp cho trên 1.300 hộ DTTS với tổng số tiền hơn 6,5 tỷ đồng.
Với Quyết định 2085, giai đoạn 2017 – 2020, hộ nghèo tại các vùng đặc biệt khó khăn ngoài việc được hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, chuyển đổi nghề, nước sinh hoạt phân tán còn được hỗ trợ vay vốn tín dụng ưu đãi để đầu tư phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo. Sau 3 năm thực hiện, Ngân Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện Võ Nhai đã cho 90 hộ dân vay với tổng số tiền là 3,5 tỷ đồng. Qua đó, giúp nhiều hộ dân có vốn để chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, mua sắm thêm máy móc, phát triển kinh tế. Gia đình anh Ma Khánh Lâm, xóm Lam Sơn, xã Cúc Đường là một trong những hộ đầu tiên được tiếp cận với nguồn vốn vay ưu đãi theo Quyết định 2085. Anh Lâm cho biết: Năm 2017, tôi được vay 50 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện. Số tiền này tôi đầu tư mua 15 con dê, đến nay đàn dê của gia đình đã phát triển lên 30 con, kinh tế gia đình dần khấm khá hơn. Năm 2019 gia đình tôi đã thoát được nghèo. Đầu năm nay, tôi còn mua thêm 2 con bò để chăn thả.
Theo ông Dương Văn Hào, Phó Chủ tịch UBND huyện Võ Nhai: Các chính sách, chương trình, đề án hỗ trợ đồng bào DTTS đã góp phần giúp hàng nghìn hộ dân trên địa bàn có thêm điều kiện để sinh hoạt, đầu tư sản xuất, phát triển kinh tế. Để thực hiện tốt các chính sách, chương trình này đến đồng bào, UBND huyện thường xuyên chỉ đạo các phòng chức năng, các xã tổ chức thực hiện theo đúng quy trình, lập danh sách hộ nghèo thụ hưởng đảm bảo đúng đối tượng; tổ chức kiểm tra việc thực hiện chính sách theo kế hoạch; linh động điều chỉnh nhu cầu hỗ trợ phù hợp và đúng nguyện vọng cho các hộ dân khi có công văn đề nghị của UBND các xã. Qua đó đã góp phần tích cực, từng bước cải thiện đời sống của đồng bào DTTS tại những nơi đặc biệt khó khăn, tạo đà cho các hộ đồng bào DTTS đặc biệt khó khăn tự vươn lên phát triển kinh tế tiến tới thoát nghèo bền vững. Năm 2019, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện Võ Nhai chỉ còn 19,41%, giảm 16,45% so với năm 2016.
Tuy nhiên, theo ông Hào hiện nay việc triển khai Quyết định 2085 còn gặp một số khó khăn như còn nhiều hộ nghèo tại các vùng đặc biệt khó khăn nằm trong quy hoạch rừng đặc dụng không thể chuyển sang đất ở được; thiếu quỹ đất để hỗ trợ đất canh tác. Do đó, thời gian tới huyện sẽ kiến nghị các cấp có thẩm quyền thay đổi thành hỗ trợ chuyển đổi nghề cho đồng bào.