Di tích nơi ra đời Đội thanh niên xung phong Việt Nam đang xuống cấp

Địa điểm nơi ra đời Đội Thanh niên xung phong Việt Nam tại xóm Đồng Cẩm, xã Yên Lãng (Đại Từ) đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh từ năm 2013. Trải qua thời gian, nhiều hạng mục của Khu di tích đã xuống cấp nghiêm trọng, cần được đầu tư tôn tạo.

Ngày 15/7/1950, tại đồi Gò Thờ, xã Yên Lãng, huyện Đại Từ, đơn vị đầu tiên của Đội thanh niên xung phong Trung ương được thành lập với 225 đội viên do đồng chí Vương Bích Vượng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn làm đội trưởng kiêm Bí Thư chi bộ.

Năm 2002, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh quyết định đầu tư xây dựng Khu di tích lịch sử thanh niên Việt Nam tại đồi Gò Thờ, xã Yên Lãng. Khu di tích có diện tích trên 17ha, với mức đầu tư trên 5 tỷ đồng, gồm các hạng mục: Tượng đài chính thanh niên xung phong, sân hành lễ, nhà trưng bày truyền thống, cụm tượng các Anh hùng liệt sĩ tiêu biểu của thanh niên Việt Nam … Ngoài ra, là các công trình phụ trợ như: Bậc đá dẫn lên tượng đài, tường rào kiên cố bao quanh, hệ thống điện chiếu sáng… Khu di tích được hoàn thành vào tháng 12-2002. Tuy nhiên, chỉ sau 2 năm khánh thành, Khu di tích bắt đầu xuống cấp do một số đối tượng xâm hại. Anh Phạm Thanh Tùng, Bí thư Huyện đoàn Đại Từ cho biết: Trước đây, việc chăm sóc, trông coi Di tích do Tỉnh đoàn chịu trách nhiệm, có 1 người được thuê để trông nom nhưng không thường xuyên có mặt nên một số đối tượng thường xuyên đến đây tụ tập, tháo dây điện, đập vỡ bóng đèn, vứt rác bừa bãi… làm cho Di tích xuống cấp. Sau khi Di tích được giao cho địa phương quản lý, chăm sóc đã có Ban Quản lý, thường xuyên có người trông coi. Nhưng, do những hỏng hóc trước kia chưa được khắc phục, sửa chữa, cộng thêm thời gian dài, nhiều hạng mục đã xuống cấp trầm trọng. Đến nay, ngoài việc không có bóng đèn chiếu sáng, dây điện bị mất, cột điện cũng đã gỉ sét, khu nhà trưng bày cũng đã xuống cấp nghiêm trọng.

Trước thực trạng trên, Tỉnh đoàn đã nhiều lần đề nghị sửa chữa, tôn tạo Khu di tích. Đồng chí Phạm Thanh Tùng, Bí thư Huyện đoàn Đại Từ cho biết: Sau nhiều lần đề nghị, đến năm 2016, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 517/QĐ-TTg ngày 31-3-2016 phê duyệt chủ trương đầu tư các dự án xây dựng, tu bổ, tôn tạo di tích văn hóa, lịch sử và giáo dục truyền thống thanh niên Việt Nam, trong đó, có dự án tu bổ, tôn tạo Di tích nơi ra đời Đội thanh niên xung phong Việt Nam với tổng mức đầu tư khoảng 20 tỷ đồng, giao Trung ương Đoàn và Tỉnh đoàn Thái Nguyên làm chủ đầu tư. Đến tháng 8-2018, UBND tỉnh đã tổ chức Hội nghị bàn về việc tu bổ, tôn tạo và các giải pháp quản lý hiệu quả, lâu dài Khu di tích, nhưng đến nay, Dự án chưa được triển khai. Hiện, chúng tôi vẫn thường xuyên cử lực lượng dọn dẹp, vệ sinh, phát dọn cỏ dại quanh Khu di tích, hy vọng Dự án sẽ sớm được triển khai để nơi đây xứng tầm là một di tích cấp tỉnh, thực sự là nơi để giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau.