Quy hoạch khu đô thị, khu dân cư ở TP. Thái Nguyên: Đẹp nhưng chưa hiện đại (Kỳ 2)

Kỳ 2: Những nút thắt cần gỡ

Trong quá trình phát triển đô thị TP. Thái Nguyên, vấn đề quy hoạch giữ vai trò rất quan trọng, tạo nên cấu trúc tổng thể nhằm góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của cộng đồng, tạo dấu ấn riêng có. Tuy nhiên, do tốc độ đô thị hóa nhanh, nhiều khu đô thị, khu dân cư (KĐT, KDC) trên địa bàn TP. Thái Nguyên chưa có sự tính toán đầu tư hạ tầng cơ sở đồng bộ đi kèm, cũng như sự phát triển dài hạn và bền vững dẫn đến một số nút thắt.

Một số KDC chưa đầu tư hoàn chỉnh hoặc chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính nên chưa được bàn giao về TP Thái Nguyên quản lý. Trong ảnh: KDC đường Bắc Sơn hiện có hệ thống đèn đường nhưng không có điện để thắp sáng.

Chưa hoàn chỉnh hạ tầng

Mặc dù hệ thống đèn chiếu sáng đã được đầu tư, song 12 năm sinh sống ở KDC số 9 phường Phan Đình Phùng (TP. Thái Nguyên), các hộ dân vẫn phải chịu cảnh sống giữa lòng thành phố nhưng đường đi lại tăm tối. Hành lang bên đường không có người quét dọn, vệ sinh nên cỏ dại mọc um tùm, gây mất mỹ quan.

Chị Nguyễn Thị Kim Oanh, cư dân tại đây, đề nghị: Dự án do Công ty CP Hỗ trợ phát triển công nghệ Detech làm chủ đầu tư. Theo công bố ban đầu, Dự án được thiết kế quy hoạch thành 4 khu chức năng: Khu nhà ở (hệ thống nhà phố liền kề), khu cây xanh thể dục thể thao, khu công trình công cộng, quỹ đất dành cho giao thông đô thị nội bộ dự án. Hệ thống giao thông được đấu nối với hai trục chính đường chính của TP. Thái Nguyên là đường Minh Cầu và đường Chu Văn An kéo dài… Tuy nhiên, đến nay, nhiều hạng chưa hoàn thành. Hệ thống điện chiếu sáng không được cấp điện. Tôi mong chủ đầu tư sớm hoàn chỉnh các hạng mục còn thiếu để KDC sớm được bàn giao về thành phố quản lý.

Không chỉ vậy, cư dân KDC số 9 phường Phan Đình Phùng còn phản ánh mỗi khi mưa to kéo dài, tại đây thường xảy ra ngập úng. Nguyên nhân là do KDC xây dựng trên nền đất ruộng, vườn, ao, khi chủ đầu tư san nền làm mất đi các nơi chứa nên thoát nước không kịp.

Trên địa bàn phường Phan Đình Phùng hiện có nhiều dự án KĐT, KDC đã và đang triển khai như: KĐT Hồ Xương Rồng, KDC số 5, số 8, số 10...  Tuy nhiên, đã số cũng đang trong tình trạng dở dang. Gia đình chị Nguyễn Bích Huệ, sinh sống tại KĐT Hồ Xương Rồng, cho hay: Hệ thống đèn đường trong KĐT vẫn chưa hoạt động khiến việc đi lại của chúng tôi gặp khó khăn, tiềm ẩn nguy hiểm. Vì thế, chúng tôi đề nghị nhà đầu tư hoàn chỉnh các hạng mục để người dân được hưởng đầy đủ các tiện ích như cam kết khi bán và bàn giao đất.

Đây cũng là tình trạng của cư dân ở KDC số 4 phường Túc Duyên. Theo anh Lý Quang Tùng, người dân tổ 2, phường Túc Duyên: Dự án KDC số 4 cơ bản đã chuyển nhượng gần hết diện tích cho người dân, song nhiều hạng mục chưa đồng bộ. Hệ thống đèn chiếu sáng không được cấp điện, vỉa hè nhiều đoạn chưa lát, hệ thống thoát nước không được vệ sinh dẫn đến tắc, khi mưa xuống nước ngập vào tận cửa nhà dân. Ngoài ra, hố nước thải bố trí sát đường nhưng không có biển cảnh báo cũng như hàng rào rất nguy hiểm…

Đối với Tân Thịnh, trên địa bàn phường hiện có KDC số 3, số 4, KDC mới, Khu tái định cư Đại học Thái Nguyên, KDC Tân Thịnh - Quang Trung - Quyết Thắng. Ông Trần Đăng Huyên, Phó Chủ tịch UBND phường, thông tin: Các KDC đã góp phần thay đổi bộ mặt đô thị của địa phương. Tuy nhiên, hiện nay, các dự án chưa được bàn giao về cho địa phương, đường giao thông tại các KDC vẫn chưa được đặt tên, hệ thống đèn chưa được chiếu sáng, chưa có số nhà...

Hệ thống đường ở KDC số 4 phường Túc Duyên chưa hoàn chỉnh, cỏ hai bên đường mọc cao ngập đầu, gây mất mỹ quan.

Người dân mong sớm được “sổ đỏ trao tay”

Ngoài hạ tầng kỹ thuật một số dự án chưa được hoàn thiện thì nhiều người dân ở các KDC phản ánh: Dù đã nộp toàn bộ tiền mua đất mà chưa được cấp “sổ đỏ” (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất). Thực tế này có ở không ít các KDC trên địa bàn TP. Thái Nguyên.

Anh Trần Quốc Tuấn, ở KDC số 9 phường Phan Đình Phùng, là một trong nhiều hộ xây nhà ở nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Theo anh Tuấn: Do chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên dù có nhu cầu vay ngân hàng để làm ăn hoặc chuyển nhượng đất, tôi đều không thực hiện được.

Tương tự, năm 2018, chị Hoàng Thị Hương mua đất và làm nhà ở tại KDC số 5 phường Túc Duyên, dự án do Công ty CP đầu tư APEC Thái Nguyên làm chủ đầu tư, nhưng đến nay cũng chưa được cấp "sổ đỏ". 

Theo chị Hương: Không riêng gia đình tôi mà nhiều hộ khác ở đây cũng chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, dù đã xây nhà và chuyển đến ở gần chục năm nay. Chúng tôi kiến nghị chủ đầu tư dự án sớm giải quyết thủ tục và hỗ trợ người dân được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Tìm hiểu chúng tôi được biết, tâm lý chung của người dân khi mua đất, mua nhà tại các dự án là phải có đầy đủ căn cứ pháp lý cảm thấy yên tâm hơn. Tuy nhiên, do một số chủ đầu tư đang gặp những khó khăn, vướng mắc từ khâu giải phóng mặt đằng đến thực hiện các hạng mục, chưa hoàn thành nghĩa vụ ngân sách với Nhà nước nên chưa thể hoàn chỉnh thủ tục để cấp "sổ đỏ" cho người dân.

Xử lý “rắn” các dự án vi phạm

Trước những tồn tại như người dân phản ánh, năm 2021, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1549/QĐ-UBND về việc tổng kiểm tra là 116 dự án đầu tư ngoài ngân sách, dự án KĐT, KDC trên địa bàn. Trong quá trình tự kiểm tra, rà soát, các cơ quan chuyên môn kiến nghị UBND tỉnh thu hồi 22 dự án, trong đó có một số dự án trên địa bàn TP. Thái Nguyên. 

Qua các buổi kiểm tra, một trong những vấn đề được chỉ ra là nhà đầu tư năng lực yếu, không chuyên nghiệp. Cũng do năng lực yếu, trong quá trình thực hiện dự án, một số nhà đầu tư xin điều chỉnh quy hoạch, kéo dài thời gian… Trong khi thực tế, công trình hạ tầng kỹ thuật phải được nghiệm thu trước khi chuyển giao về địa phương quản lý; khi bàn giao, dự án phải đảm bảo hạ tầng kỹ thuật theo đúng hồ sơ thiết kế được lập nhưng hiện nay, phần lớn các dự án KDC, KĐT đầu tư ngoài ngân sách chưa đủ điều kiện để bàn giao về TP. Thái Nguyên.

Điều này rất khó khăn trong việc duy trì đảm bảo điện chiếu sáng, vệ sinh môi trường... Bởi lẽ, các KĐT, KDC khi chưa bàn giao thì chủ đầu tư phải có trách nhiệm đảm bảo các yếu tố này. Nhưng trên thực tế, một số chủ đầu tư chưa quan tâm, dẫn đến hạ tầng kỹ thuật không đảm bảo, điện chiếu sáng không được duy tu gây mất an toàn giao thông vào ban đêm. Có thể kể đến KDC đường Bắc Sơn (phường Hoàng Văn Thụ); KDC số 5, số 8, số 9 (phường Phan Đình Phùng), KĐT Picenza (phường Đồng Bẩm)…

Về tồn tại này, đồng chí Lê Quang Minh, Phó Chủ tịch UBND TP. Thái Nguyên, cho biết: UBND tỉnhđã và đang chỉ đạo sát sao việc rà soát các KDC, KĐT chậm tiến độ để chấn chỉnh, đốc thúc thực hiện và giaocác sở, ngành liên quan hỗ trợ về thủ tục quyết toán để bàn giao về thành phố quản lý. Đối với những dự án có chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng không được thực hiện, hoặc những dự án bê trễ nhiều năm nhưng không tiếp tục thực hiện, tỉnh cũng chỉ đạo kiên quyết thu hồi và giao cho nhà đầu tư có tiềm năng vào đấu thầu thực hiện. Đối với những dự án đủ thủ tục, được quyết toán chúng tôi sẽ giao cho Ban Dịch vụ Công ích thành phố quản lý...

(Còn nữa...)