Trong ký ức của tôi, Văn Lăng là xã khó khăn nhất của huyện Đồng Hỷ (Thái Nguyên). Đường từ trung tâm huyện vào xã lổn nhổn những đất đá, đoạn qua sông Cầu, không cẩn thận thì lao cả người và xe máy xuống sông.
Được biết, xã Văn Lăng có 939 hộ, 4.529 nhân khẩu. Khác với các xã của huyện: Văn Lăng đất rộng, nhưng đồi núi cao, khe nước ở dưới sâu, việc sản xuất của người nông dân rất khó khăn. Đặc biệt là một số vùng đất cheo leo trên lưng núi, đồng bào người Mông từ Tuyên Quang, Cao Bằng... di cư về sinh sống. Đói, nghèo và sự sinh đẻ lỡ kế hoạch được coi như chuyện bình thường... chẳng mấy người quan tâm. Vậy mà bây giờ, đời sống người dân ở vùng đất nghèo Văn Lăng đã đổi thay, nhất là việc người dân ổn định nơi ở, ổn định sản xuất và các đồng chí cán bộ lãnh đạo xã Văn Lăng thông báo: Xã không còn hộ đói đứt bữa. Nhưng, Văn Lăng chưa hẳn đã hết khó khăn, cả xã còn tới 697/939 hộ nghèo, và Văn Lăng, đến nay chưa thoát khỏi danh mục xã 135.
Tất nhiên, thuộc diện nghèo thì cũng được Nhà nước đầu tư nhiều hơn. Song, đội ngũ cán bộ, đảng viên ở đây đã đoàn kết, chỉ đạo phong trào xoá đói, giảm nghèo trong nhân dân. Cách làm của Văn Lăng là từng bước trang bị KHKT sản xuất mới cho người dân. Xây dựng các ô mẫu sản xuất ngô, lúa, chè... để người dân thấy hiệu quả, làm theo. Vì thế, tư duy của người dân từng bước được chuyển đổi, sản xuất cây con gần hơn với thị trường.
Mỗi năm, chính quyền và các tổ chức đoàn thể phối hợp với cơ quan chuyên môn như: Phòng Nông nghiệp & PTNT; Trạm khuyến nông và cán bộ các dự án để mở lớp học, chuyển giao kỹ thuật sản xuất mới. Bắt đầu là cầm tay chỉ việc, nói một lần chưa thông thì nói nhiều lần. Nay, các gia đình đều có nhu cầu được tham gia học tập, tìm hiểu về cách sản xuất mới, tiến bộ thông qua các lớp tập huấn chuyển giao KHKT.
Kết quả đem lại là đất Văn Lăng đã có nhiều diện tích sản xuất vụ 3. Đồng bào người Mông ở bản Khe Cạn đã sản xuất 2 vụ lúa thành công, nhiều hộ tập trung đầu tư sản xuất chè đem lại hiệu quả kinh tế. Đồng bào Mông ở Liên Phương, Bản Tèn cũng từng ngày giảm nghèo khó, tư duy sản xuất của đồng bào được chuyển đổi, lúa, ngô giống mới được đưa vào sản xuất đại trà; cây chè được chăm bón theo đúng quy trình sản xuất, nên sản lượng lương thực của Văn Lăng những năm gần đây ổn định, trung bình đạt trên 1.500 tấn, đáp ứng về nhu cầu lương thực tại chỗ trong nhân dân.
...Thời điểm này, hàng nông sản được nhân dân mang ra trung tâm huyện bán là chè và nhãn. Ngay tại UBND xã, chúng tôi gặp bà con người Mông bản Liên Phương đang làm thủ tục nhận Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ai cũng phấn chấn. Ông Sình, một người chịu khó làm ăn của bản nói với chúng tôi: Có cái này “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất”, mới yên tâm đầu tư trồng cây ngô, nuôi con lợn và phát triển cây rừng. Còn ông Nguyễn Đức Thịnh, Chủ tịch UBND xã Văn Lăng đúc kết: Muốn đổi mới, trước hết phải từng bước nâng cao trình độ dân trí trong nhân dân; cùng đó là việc tổ chức các lớp học chuyển giao KHKT cho nhân dân. Như thế, chất lượng sống của người dân vùng đất xa huyện này mới từng bước được đổi mới.
