Khu Di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc- nơi ghi lại dấu ấn lịch sử những năm tháng hào hùng chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta. Ngày nay, mỗi khi đến thăm nơi 10 cô gái thanh niên xung phong đã anh dũng hy sinh, nhiều du khách vẫn tự hỏi “Vì sao nơi đây lại là trọng điểm để giặc Mỹ ném bom ác liệt đến vậy”?
Chỉ tính từ tháng 4 đến tháng 10-1968, chúng đánh Ngã ba Đồng Lộc tới 1.863 lần, ném gần 50.000 quả bom các loại, chưa kể chúng bắn thường xuyên đạn Rốc két và đạn 20mm. Bình quân mỗi tháng chúng đánh 28 ngày, ngày đánh nhiều nhất là 103 lần. Suốt ngày đêm không lúc nào Đồng Lộc ngớt tiếng bom; đất đá bị đào đi, xới lại nhiều lần, hố bom chồng chất hố bom. Cùng một lúc chúng ném bom đào, bom phá, bom bi, bom nổ chậm, bom từ trường... Ban ngày, chúng đánh chặn lối ra vào ngã ba, ban đêm chúng thả pháo sáng, ném bom bi, bắn đạn Rốc két, 20mm nhằm tiêu diệt các lực lượng của ta. Chúng dã tâm biến Ngã ba Đồng Lộc thành điểm chết “về thời kỳ đồ đá”, thành một ngã ba không có bóng người, không có xe qua lại.
Nhưng chúng đã nhầm. Chúng không thể ngờ rằng, hàng ngày, ở Ngã ba Đồng Lộc vẫn có đầy đủ lực lượng tham gia bảo vệ, san ủi, thông đường gồm bộ đội địa phương, dân quân tự vệ và Trung đoàn pháo cao xạ 210 (Thái Nguyên) bám trụ kiên cường.
Trong tháng 5, ta đã bắn rơi 24 máy bay Mỹ, phá 1.780 quả bom, tham gia 974.240 ngày công để thông đường. Thường xuyên có 42.600 người tham gia chiến đấu; đào đắp 95.209m3 đất đá, sử dụng 45 m3 gỗ và 22.448 cọc tre... huy động nhiều loại phương tiện, máy móc để phá bom nổ chậm, san lấp hố bom, giải phóng mặt đường. Lúc ấy, Ngã ba Đồng Lộc chỉ có mầu đỏ của đất và chi chít những hố bom.
Ngày nay, Ngã ba Đồng Lộc đang từng ngày được hồi sinh. Đường vào Ngã ba đã được rộng mở, trải nhựa. Trên đồi, cây keo, cây thông, cây bạch đàn xanh tốt, tạo nên một không gian với mầu xanh ngút mắt. Khu nhà tưởng niệm, khu mộ liệt sỹ được xây dựng khang trang, mỗi ngày đón hàng trăm đoàn khách trong và ngoài nước tới thăm viếng. Ngã ba Đồng Lộc đã trở thành một địa chỉ góp phần vào việc giáo dục truyền thống yêu nước, tự hào dân tộc cho các thế hệ hôm nay và mai sau.
