Gia đình có vai trò rất quan trọng trong việc giáo dục, nuôi dưỡng và phát triển nhân cách của mỗi con người, trong đó phải kể đến vai trò của người vợ, người mẹ. Vì thế, một trong những biện pháp phòng, chống ma tuý có hiệu quả phải bắt đầu từ mỗi gia đình.
Anh Lê Văn Cường, xóm Mới, xã Tích Lương (T.P Thái Nguyên) nghiện ma tuý từ năm 1989, khi mới 20 tuổi. 10 năm sử dụng ma tuý là 10 năm Cường đã lừa dối gia đình, người thân và làm bất cứ việc gì không phân biệt tốt, xấu, miễn là có tiền để mua ma tuý. Năm 1998, anh đã bị bắt khi đang tổ chức sử dụng ma tuý và phải vào trại cải tạo. Ở trong tù, anh mới thấm thía và nghĩ lại những lời động viên của vợ, của mẹ. Trong gần 2 năm cải tạo, và quyết tâm từ bỏ ma tuý, anh ngại tiếp xúc với mọi người, song bù lại, anh luôn nhận được lời an ủi, động viên của những người thân trong gia đình, nhất là người vợ, nhờ đó anh đã từ bỏ được ma tuý.
Nhưng nếu không có sự giúp đỡ của gia đình, cộng đồng thì ranh giới giữa cai được ma tuý và tái nghiện trở lại rất mong manh. Chị Nguyễn Thị Tính, Chi hội trưởng phụ nữ xóm Mới đã tạo điều kiện cho vợ chồng anh Cường vay tiền, mượn một mảnh vườn để trồng chè. Anh chị còn vay thêm tiền từ nguồn vốn tín chấp của Hội Phụ nữ xã. Có vốn, có việc làm, có thu nhập, anh Cường đã "quên" được ma tuý gần 10 năm. Anh đã tham gia làm cộng tác viên phòng, chống ma tuý của xã, làm trung đội trưởng dân quân xóm và vận động được 5 đối tượng đi cai nghiện đến nay đã được 2 năm.
Với bà Nguyễn Thị Yên, Chi hội phụ nữ tổ 29, phường Phan Đình Phùng (T.P Thái Nguyên) thì có lẽ không bao giờ quên được thời gian giúp con trai là Nguyễn Xuân Cường cai nghiện. Bà đã bán tất cả những gì có giá để mua thuốc cai nghiện cho con. Trước những việc làm của mẹ, Cường đã quyết tâm cai nghiện và hiện nay tham gia câu lạc bộ “Bạn giúp bạn” của Hội Phụ nữ phường. Bà Yên tham gia sinh hoạt Câu lạc bộ đồng cảm người cao tuổi dưới sự tài trợ của Dự án VIE011 thông qua Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên. Bà đã được vay vốn phát triển kinh tế. Hiện nay, gia đình bà nuôi 15 con lợn, trên 50 con gà và làm 8 sào ruộng, mỗi năm cũng để ra được 15 triệu đồng.
Hiện nay, trên địa bàn T.P Thái Nguyên có khoảng 2.100 người nghiện (chiếm 30% số người nghiện của cả tỉnh), trong đó thường xuyên có mặt tại địa phương khoảng 1.600 người. Phát huy vai trò của người vợ, người mẹ, người phụ nữ trong gia đình, Hội Phụ nữ và cán bộ, hội viên đã đẩy mạnh công tác phòng, chống ma tuý từ mỗi gia đình, động viên chồng, con, người thân tránh xa tệ nạn ma tuý, vận động và giúp những người đã mắc nghiện đi cai nghiện… Mô hình phòng, chống ma tuý từ gia đình được Hội LHPN T.P Thái Nguyên triển khai từ năm 2001 thông qua Nghị quyết liên tịch giữa T.W Hội LHPN Việt Nam và Bộ Công an về “Quản lý con em, người thân trong gia đình không phạm tội và tệ nạn xã hội”, nhằm nâng cao trách nhiệm của mỗi gia đình, tích cực tham gia các hoạt động góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tệ nạn xã hội nói chung, ma tuý nói riêng ra khỏi cộng đồng. Thông qua hội viên phụ nữ để tuyên truyền, giáo dục các thành viên trong gia đình đấu tranh phòng chống tệ nạn ma tuý.
Qua hơn 7 năm thực hiện, Hội LHPN Thành phố đã tổ chức được 92 lớp tập huấn cho trên 6.200 cán bộ, hội viên; 87 hội nghị truyền thông, 184 buổi tuyên truyền cho trên 35.000 lượt người nghe về phòng, chống ma tuý. Trên 90% hội viên phụ nữ được tìm hiểu Luật Phòng, chống ma tuý. Tổ chức được 9 buổi gặp mặt, toạ đàm về vai trò của gia đình trong phòng, chống ma tuý với trên trên 320 người tham gia, trong đó có 157 người nghiện ma tuý. Hội LHPN Thành phố đã thành lập được 7 câu lạc bộ những người đồng cảm với 362 thành viên là những hội viên phụ nữ, người thân của người nghiện ma tuý và những người cai nghiện thành công. Nhờ đó, Hội đã vận động được 963 lượt người đi cai nghiện, đã có 34 người được công nhận tái hoà nhập cộng đồng. Ngoài ra, các cấp hội còn cung cấp thông tin cho Công an triệt phá được 21 vụ buôn bán, tàng trữ, sử dụng trái phép ma tuý trên địa bàn.
Hiệu quả của mô hình phòng chống ma tuý từ gia đình mà các cấp Hội Phụ nữ T.P Thái Nguyên thực hiện thời gian qua đã rõ nhưng để duy trì và phát huy hiệu quả đó thì rất cần sự tham gia của cả cộng đồng, góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của toàn xã hội trong phòng chống ma tuý. Từ nay đến năm 2010, Hội LHPN thành phố phấn đấu vận động 100% người thân của hội viên phụ nữ nghiện ma tuý đi cai, không để phát sinh thêm người nghiện mới là chồng, con của hội viên, quản lý 100% số người nghiện trên địa bàn; 50-60% xóm, tổ dân phố không có người nghiện, nhân rộng các mô hình phòng, chống ma tuý từ gia đình có hiệu quả như ở phường Túc Duyên, Phan Đình Phùng, Cam Giá, xã Tích Lương, …
