Quá tải ở các bệnh viện huyện

Hiện nay, tình trạng quá tải ở các bệnh viện tuyến huyện trên địa bàn Thái Nguyên ngày càng có chiều hướng tăng lên, theo báo cáo của Sở Y tế, công suất sử dụng giường bệnh của các huyện luôn vượt trên 130%, có huyện lên đến 263%.

 Nhân lực ít, bệnh nhân đông, thiếu giường bệnh và kinh phí điều trị, đó là những yếu tố đã và đang gây nhiều khó khăn trong hoạt động của các bệnh viện...

Trong 2 - 3 năm trở lại đây, các bệnh viện tuyến huyện đã áp dụng nhiều kỹ thuật hiện đại, đạt hiệu quả cao trong điều trị, qua đó thu hút một lượng lớn bệnh nhân đến khám và điều trị. Lượng bệnh nhân nhập viện đông trong khi số giường bệnh, kinh phí và cơ sở vật chất phục vụ công tác điều trị còn nhiều hạn chế đã gây ra tình trạng quá tải ở tất cả các bệnh viện tuyến huyện.

Theo báo cáo của Sở Y tế, công suất sử dụng giường bệnh bình quân chung trong toàn tỉnh trong 9 tháng của năm 2009 là 151,77%, trong đó tuyến huyện đạt mức 160,22%; có bệnh viện chỉ tiêu được giao 110 giường/năm nhưng số thực hiện thực tế lên đến 289/giường/năm. Tình trạng quá tải hiện nay đang có chiều hướng tăng lên và ngành Y tế vẫn chưa tìm được biện pháp hữu hiệu để giải quyết vấn đề này.

Tại khu khám bệnh của Bệnh viện đa khoa Phú Bình, dù đã là thời điểm cuối buổi sáng nhưng các hành lang, tiền sảnh vẫn còn la liệt người ngồi chờ đến lượt khám. Bác sĩ Lê Văn Bình, Giám đốc Bệnh viện cho biết: Tình trạng quá tải ở đây là chuyện thường ngày, mùa nào cũng vậy, riêng chuyện mổ cấp cứu, có ngày phải thực hiện 6 ca liên tục. Bệnh viện chỉ có 100 giường nội trú nhưng phải thường xuyên tiếp nhận trên 200 bệnh nhân đến nằm điều trị, đó là chưa kể những trường hợp bệnh nhân vào và ra viện luôn trong ngày. Công suất sử dụng giường bệnh của Bệnh viện (tính từ tháng 1 đến tháng 9-2009) đạt mức 210%. Xuống tìm hiểu tại Khoa Nội - Nhi, chúng tôi được bác sĩ Trưởng khoa Tạ Văn Thành cho biết: Khoa chỉ được giao 50 giường điều trị, nhưng con số thực hiện luôn vượt trên mức 100 giường, bệnh nhân đông, khoa có 7 bác sĩ thì hiện 3 người đang đi học, số còn lại phải thay nhau trực suốt.

Hai vấn đề khó khăn nhất của Bệnh viện đa khoa Phú Bình hiện nay là kinh phí và chỉ tiêu giường bệnh. Về kinh phí, với chỉ tiêu 100 giường, Bệnh viện được giao 2,5 tỷ đồng một năm (25 triệu đồng/giường bệnh/năm), số kinh phí này dùng để chi cho các hoạt động của Bệnh viện như: thuốc chữa bệnh, tiền thủ thuật, điện, nước, vật tư y tế tiêu hao, lương cán bộ… nên rất hạn hẹp. Về giường bệnh, theo ý kiến của lãnh đạo Bệnh viện, huyện có trên 13 vạn dân, vì thế cần được bố trí khoảng 130 giường mới phù hợp. Hiện nay, để giải quyết tình trạng quá tải, Bệnh viện đã kê thêm giường nằm cho bệnh nhân, tuy nhiên biện pháp giải quyết tình thế này không mấy hiệu quả do vẫn còn thiếu nguồn kinh phí điều trị. Đề cập đến nguồn thu viện phí được phép sử dụng cho hoạt động của Bệnh viện, bác sĩ Bình cho biết: Lấy kinh phí điều trị của 100 giường bệnh chi cho số thực tế trên 200 giường đang làm là quá sức đối với Bệnh viện Phú Bình. Hiện nay, mức thu viện phí đang áp dụng tại tuyến huyện là quá thấp (giường cấp cứu 6.000 đồng/người/ngày; giường điều trị 4.000 đồng/người/ngày), số kinh phí thu từ giường bệnh sẽ không đủ để chi cho trên 100 giường vượt lên. Do đó, ngoài việc cần được bổ sung nhân lực, đặc biệt là bác sĩ, mức thu viện phí cũng cần điều chỉnh cao lên để tạo thuận lợi cho hoạt động của Bệnh viện.

Đến Bệnh viện đa khoa huyện Đại Từ, tình trạng quá tải xem ra còn "căng" hơn so với Bệnh viện Phú Bình. Khu khám bệnh lúc nào cũng đông người chờ khám, trong các buồng điều trị, một số phòng bệnh nhân phải nằm ghép 2 người/giường. Bệnh viện có tổng số 113 cán bộ, nhân viên trong đó chỉ có 22 bác sĩ, chỉ tiêu giường bệnh được giao là 110 giường, trong đó có 10 giường dành cho phòng khám khu vực Khuôn Ngàn. Từ đầu năm đến nay, Bệnh viện đã khám, chữa bệnh cho trên 74 nghìn lượt người, trong đó có 9.875 lượt bệnh nhân vào điều trị nội trú, công suất sử dụng giường bệnh là 263,5%, một mức vượt quá cao so với chỉ tiêu được giao. Trao đổi với chúng tôi, Bác sĩ Đào Văn Soạn, Giám đốc Bệnh viện cho biết: Huyện Đại Từ có gần 17 vạn dân (cao hơn so với Phú Bình và một số huyện khác) nhưng cũng chỉ được giao 100 giường điều trị tại Bệnh viện, như thế không thể đủ so với nhu cầu thực tế. Mặc dù Bệnh viện đã chủ động bố trí kê thêm trên 50 giường nằm cho bệnh nhân nhưng vẫn luôn trong tình trạng quá tải. Theo nhu cầu thực tế hiện nay, Bệnh viện cần được giao chỉ tiêu 150 giường bệnh/năm thì mới đáp ứng được nhu cầu sử dụng. Theo ý kiến của bác sĩ Soạn, tình trạng quá tải tại Bệnh viện sẽ dẫn đến thường xuyên vượt quỹ bảo hiểm y tế; máy móc, trang thiết bị y tế hoạt động nhiều cũng chóng hỏng hơn, vật tư tiêu hao, chi phí điện, nước tăng cao; bệnh nhân đông, số lượng bác sĩ ít nên thời gian khám phải rút ngắn, như thế chất lượng chẩn đoán, điều trị sẽ giảm xuống, đôi khi còn mắc phải những sai lầm không đáng có…

Trao đổi về những giải pháp nhằm giảm bớt tình trạng quá tải ở các bệnh viện tuyến huyện hiện nay, Bác sĩ Hà Văn Thức, Giám đốc Sở Y tế cho biết: Ngành vẫn chưa tìm ra giải pháp hữu hiệu để giải quyết tình trạng này. Hiện nay việc tuyển bác sĩ, dược sĩ đại học rất khó khăn vì thiếu nguồn, trước mắt ngành đang đẩy mạnh việc nâng cao y đức và tinh thần phục vụ người bệnh; tập trung nguồn kinh phí để xây dựng khu điều trị tại các bệnh viện còn thiếu về nhân lực. Về kinh phí hoạt động của các bệnh viện đang được cấp theo số giường bệnh (tuyến huyện 25 triệu đồng/giường bệnh/năm), cách cấp kinh phí này sẽ không phù hợp với các bệnh viện ở huyện có số dân đông nhưng số giường bệnh được giao ít, vì thế cần được điều chỉnh trong thời gian tới. Mức thu viện phí đang áp dụng hiện nay rất thấp so với thực tế, thu thấp đồng nghĩa với việc chi phí trong quá trình điều trị cũng thấp, người bệnh không được sử dụng những loại thuốc tốt do có giá thành cao. Hiện nay nguồn quỹ thuốc chữa bệnh do Bảo hiểm Y tế quản lý, nếu không sử dụng hết sẽ phải điều chuyển lên tuyến trên, điều này rất thiệt thòi cho người bệnh. Về vấn đề nâng cao mức thu viện phí, có ý kiến cho rằng như thế sẽ là gánh nặng cho người nghèo, nhưng hiện nay các hộ nghèo đã có thẻ Bảo hiểm Y tế, người cận nghèo đã được Nhà nước hỗ trợ kinh phí trong khi khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế, vì thế mức thu viện phí cần sớm được nâng lên cho phù hợp với thực tế. Về lâu dài, để giải quyết tình trạng quá tải ở các bệnh viện tuyến huyện, đối với những bệnh nhẹ không nên đưa bệnh nhân lên viện mà cần được điều trị ngay tại tuyến xã; công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân cần được chú trọng hơn nữa để phòng bệnh hiệu quả, góp phần giảm tỷ lệ người mắc bệnh trong cộng đồng…