Vì sao Cẩm Trà không được đón Bằng công nhận làng nghề

08:00, 13/04/2010

Có quyết định công nhận làng nghề sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ nhưng xóm Cẩm Trà, xã Trung Thành, Phổ Yên lại không được tổ chức đón nhận danh hiệu này. Nguyên nhân là do sự thiếu hiểu biết của người dân và sự vào cuộc chưa tích cực của chính quyền địa phương, điều này đã gây thiệt hại không nhỏ cho một làng nghề giàu tiềm năng

Xóm Cẩm Trà từ lâu đã được biết đến về sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ. Xóm có 362 hộ với trên 1.000 nhân khẩu, trong đó có 110 hộ làm nghề sản xuất đồ mộc mỹ nghệ. Sản phẩm chủ yếu của Cẩm Trà là các loại con tiện cầu thang. Nghề mộc ở Cẩm Trà xuất hiện từ khoảng 20 năm trước, ban đầu là một vài hộ làm, dần dần lan rộng ra toàn xóm. Từ chỗ là một xóm thuần nông, đời sống bà con gặp nhiều khó khăn, nhờ nghề này, Cẩm Trà đã trở thành một trong những xóm có tỷ lệ hộ khá, giàu cao nhất huyện, chiếm trên 70%, số hộ nghèo chỉ còn 5%.

 

Với quy mô và lợi ích kinh tế từ nghề mộc, ngày 27/4/2009, xóm đã được UBND tỉnh ra quyết định công nhận Cẩm Trà là làng nghề sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ. Làng nghề Cẩm Trà sẽ là một hình ảnh đẹp và niềm vui của người làm nghề nơi đây cũng sẽ trọn vẹn hơn với Lễ đón Bằng công nhận nếu như không có chuyện một số hộ dân trong xóm không đồng tình với việc HTX dịch vụ điện Thành Đạt - đơn vị bán điện cho các hộ dân trong xóm thực hiện thu tiền theo giá mới. HTX dịch vụ điện Thành Đạt bán lẻ cho 2.327 công tơ (hộ) thuộc 11 xóm của xã Trung Thành, trong đó có Cẩm Trà.

 

Sự việc bắt đầu từ cuối tháng 2/2009 khi Quyết định số 21/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về áp dụng giá điện mới ra đời. Trong đó nêu: “... cho phép những đơn vị bán lẻ điện nông thôn chưa đủ điều kiện thực hiện bán lẻ điện sinh hoạt theo giá bậc thang mới được bán lẻ điện theo giá cũ - 700 đồng/KWh”. Giá điện mới này sẽ tăng bình quân 8,92% so với giá điện bình quân năm 2008 và thời gian thực hiện bắt đầu từ ngày 1/3/2009. Căn cứ vào đây, một số hộ cho rằng HTX Thành Đạt chưa đủ điều kiện bán lẻ điện theo giá mới bởi các công tơ bán lẻ không phải của HTX mà của nhân dân. Vì vậy, ngày 12/3/2009 khi HTX gửi thông báo thu tiền điện theo giá mới cho các hộ đã có một số ý kiến phản đối và gửi đơn kiến nghị lên Sở Công Thương trong đó có chữ ký của cả trưởng xóm và bí thư chi bộ xóm Cẩm Trà, trong đơn nêu: HTX Thành Đạt thành lập không hợp pháp, hóa đơn của HTX tự in cũng không hợp pháp, HTX tính mức giá 1.725 đồng/KWh cho HTX May công nghiệp Trung Thành là sai, HTX tính tiền điện theo giá kinh doanh cho 2 công nhân ở trọ tại nhà chủ nhiệm HTX là sai... và cuối cùng họ cùng đề nghị được mua điện trực tiếp với ngành điện không qua HTX.

 

Hồi đáp những ý kiến này, Sở Công Thương đã có công văn trả lời ngày 15/4/2009, trong đó khẳng định: "HTX Thành Đạt được thành lập và hoạt động đúng luật, HTX có đủ điều kiện bán lẻ điện, hóa đơn của HTX phát hành là hợp pháp. Tuy nhiên, các hộ dân trên vẫn không nhất trí với nội dung trên, chưa chịu thanh toán tiền điện và số nợ đọng. Họ hoặc là không trả đồng nào, hoặc là chỉ trả một phần trong hóa đơn. Cụ thể, tại thông báo tiền điện tháng 8/2009 đối với hộ ông Trịnh Văn Đăng có số mã khách hàng là: 133. Trong thông báo ghi rõ chỉ số đầu là: 5.021, chỉ số cuối là 5.116, điện năng tiêu thụ là 95KWh. Tính theo giá bậc thang hiện hành thì tổng số tiền ông Đăng phải nộp là 502.889 đồng. Nhưng ngày 29/9/2009, khi nộp tiền điện, gia đình ông Đăng lại chỉ thanh toán 350.000 đồng. Tương tự, tại thông báo tiền điện tháng 8/2009 đối với công tơ ba pha của gia đình ông Đăng, số điện năng tiêu thụ trong tháng là 153KWh, thành tiền là: 907.238 đồng, toàn bộ số tiền này ông Đăng đã nợ lại.

 

Không chỉ có hộ ông Đăng nợ đọng tiền điện của HTX, mà từ ý kiến trái chiều của một vài hộ dân, trong đó có cả cán bộ, đảng viên, đốm lửa nhỏ đã dần trở thành đám cháy lớn. Từ tháng 3 đến tháng 10/2009, đã có trên 260 hộ nợ đọng tiền điện với tổng số tiền lên đến 290 triệu đồng. Số hộ này hầu hết đều là những hộ có sản lượng điện tiêu thụ lớn khoảng 200KWh/tháng trở lên, tính theo giá điện bậc thang mới họ sẽ phải nộp tiền điện nhiều hơn so với giá cũ khoảng 1,6 lần.

 

Hành động của một số hộ dân xóm Cẩm Trà đã vi phạm vào khoản 3, điều 6, Quy định Tiêu chí, trình tự, thủ tục xét công nhận làng nghề truyền thống, làng nghề. Do vậy, ngày 20/8/2009, Sở Công Thương đã có Công văn số 588/SCT-QLCN yêu cầu tạm dừng việc tổ chức đón Bằng công nhận làng nghề năm 2009 đối với làng nghề sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ Cẩm Trà với lý do có trên 100 hộ dân trong xóm gửi đơn kiến nghị nhiều nơi, gây mất trật tự, an ninh, ổn định xã hội tại địa phương. Đây không những là một điều đáng tiếc đối với một làng nghề nhiều tiềm năng mà còn làm xấu hình ảnh của một địa phương.

 

Sau khi xảy ra sự việc, UBND huyện đã cử cán bộ xuống giải thích, tuyên truyền về nội dung Quyết định số 21, từ đó một số hộ đã thanh toán số tiền nợ đọng với tổng số trên 200 triệu đồng. Tuy nhiên, vẫn còn một số hộ chưa chịu nộp, tổng số tiền các hộ này còn nợ là 89 triệu đồng.

 

Vậy là sau 1 năm có quyết định công nhận làng nghề, cho đến nay Cẩm Trà vẫn chưa được tổ chức đón nhận danh hiệu này, đây thực sự là một bài học đối với chính quyền địa phương, giá mà các nhà quản lý có sự giải thích, tuyên truyền sớm thì người dân cũng sẽ có sự nhận thức đúng hơn về các quy định của Nhà nước.