Đổi thay ở một xã vùng cao

Hơn chục năm rồi chúng tôi mới có dịp trở lại Tràng Xá (Võ Nhai). Nếu không được "mục sở thị", chúng tôi sẽ không dám tin miền quê này lại đổi thay nhanh chóng đến vậy. Con đường vào xã giờ đã được trải nhựa, hai bên đường, những ngôi nhà cao tầng mọc lên san sát.

Tâm điểm khiến chúng tôi chú ý nhiều nhất là khu chợ được xây dựng khang trang, nằm cạnh tuyến đường trải nhựa phẳng lì, thuận tiện cho việc thông thương hàng hóa của bà con. Dạo một vòng quanh chợ, chúng tôi thấy thú vị vô cùng bởi ở đây, hàng hóa rất phong phú từ đồ ăn, quần áo đến các dụng cụ lao động như cuốc, xẻng… Nhìn kẻ mua người bán đông đúc với đủ các mặt hàng, chúng tôi cảm nhận được sự no ấm của người dân vùng cao. Chị Lý Thị Sầu, một người bán hàng ở chợ Tràng Xá cho biết: Từ ngày có khu chợ này, người dân chúng tôi không còn phải gánh gạo, ngô, khoai, sắn, con gà, con lợn… ra chợ huyện bán nữa. Nghe lời tâm sự của chị Sầu, chúng tôi biết, khu chợ này đã giúp hàng hóa nông sản do bà con làm ra mua bán khá dễ dàng. Và cũng khu chợ này đã cung cấp cho người dân nhu yếu phẩm và các đồ dùng cần thiết phục vụ đời sống sinh hoạt hàng ngày...

Rời khu chợ đông đúc, nhộn nhịp, chúng tôi tìm đến những cánh đồng lúa trĩu bông đã bắt đầu đỏ đuôi. Theo nhận định của một người nông dân tên là Thanh đang đi thăm đồng thì: Vụ này, lúa ít bị sâu bệnh phá hoại nên có khả năng sẽ cho năng suất cao hơn vụ trước. Được biết, vụ xuân năm nay, Tràng Xá gieo cấy được trên 150 ha lúa, vượt kế hoạch 10 ha. Đây là năm có diện tích gieo cấy lúa xuân cao nhất trong vòng 10 năm nay. Với cơ cấu mùa vụ trên 90% cấy lúa xuân muộn, người nông dân đã tránh được đợt rét đậm, rét hại cho lúa hồi đầu tháng 2; có nước dưỡng lúa kịp thời khi có những đợt mưa vừa và nhỏ trong tháng 3.

Có thể thấy, tư duy trong sản xuất nông nghiệp của người dân vùng cao Tràng Xá đã có nhiều thay đổi. Hơn 10 năm trước, bà con duy trì cấy lúa 1 vụ thì nay đã cấy 2 vụ lúa, trong đó đã chuyển đổi cơ cấu mùa vụ hợp lý để bảo đảm cho cây trồng phát triển tốt (tăng diện tích lúa xuân muộn, mùa sớm để trồng cây màu vụ 3) . Ngoài ra, bà con còn tích cực chuyển đổi những khu đất thiếu nước tưới sang trồng các loại cây có khả năng chịu hạn tốt mà vẫn cho thu nhập cao như cây ngô lai, cây đậu tương và các cây rau màu khác. Năm 2009, sản lượng ngô của xã đạt 7.439 tấn, trong đó có đến 100 hộ dân thu hoạch được 20 tấn ngô/năm. Cùng với việc chuyển đổi từ giống ngô địa phương năng suất thấp sang trồng cây ngô lai cho hiệu quả kinh tế cao, người dân nơi đây đã mạnh dạn ứng dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất ngô, nhất là trong khâu chăm bón, thu hoạch, bảo quản ngô (trong năm 2009, đã có 14 hộ dân trong xã được Chương trình 135 của Chính phủ hỗ trợ tổng số tiền 35 triệu đồng mua máy tẽ ngô). Riêng trong vụ xuân năm 2010, xã trồng được 882 ha ngô, vượt kết hoạch 182 ha. Bên cạnh đó, UBND xã còn phối hợp với Phòng Nông nghiệp và PTNT triển khai mô hình trồng giống ngô LVN61 tại xóm Thành Tiến, Đồng Ruộng, Đồng Danh, Làng Tràng với diện tích 15,4 ha.

Cùng với việc đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất nông nghiệp như cấy lúa, trồng ngô, phát triển cây màu, người dân trong xã còn tích cực phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm. Hiện nay, xã có trên 1.650 con trâu, bò; trên 5.000 con lợn và 20 nghìn con gia cầm các loại. Thu nhập từ chăn nuôi gia súc, gia cầm đã góp phần nâng cao đời sống của không ít hộ dân… Đầu tư phát triển kinh tế ngày một hiệu quả đã góp phần cải thiện cuộc sống người dân. Đến nay, số hộ nghèo của xã chỉ còn 358 hộ, chiếm 17,78, giảm 11% so với đầu năm 2009.

Một ngày đến với Tràng Xà dù chưa cảm nhận được hết những đổi thay nơi vùng quê này nhưng những gì mắt thấy, tai nghe khiến chúng tôi vui lây với niềm vui của bà con. Chúng tôi vui vì bộ mặt của xã vùng cao Tràng Xá đang đổi thay từng ngày, trường học, trạm y tế, đường giao thông đã được đầu tư xây dựng khang trang; nhân dân trong xã cũng đã được sử dụng điện lưới quốc gia; cuộc sống của bà con đã ngày càng ổn định…