“Thích” là hộ… nghèo

Nhiều hộ ở xã Văn Hán (Đồng Hỷ) “thích” làm người nghèo để được hưởng một số chính sách ưu đãi của Nhà nước, nên khi xã triển khai công tác điều tra hộ nghèo về tới các xóm, nhiều hộ đã bằng cách giấu bớt tài sản, hoặc không công nhận tài sản gia đình mình đang sử dụng để được công nhận là hộ nghèo... Chỉ khi có sự vào cuộc nhiệt tình, quyết liệt của chính quyền các cấp, những hộ không đúng đối tượng mới bằng lòng rút khỏi danh sách.

Kết quả điều tra hộ nghèo năm 2010, xã Văn Hán (Đồng Hỷ) có 502/2.446 hộ nghèo, nhiều nhất là các xóm Vân Hán, 56/233 hộ; La Đùm, 48/163 hộ và xóm Phả Lý có 42/143 hộ nghèo. Ông Nguyễn Thanh Tuấn, Phó Ban giảm nghèo của xã cho biết: 100% số hộ nghèo của xã đều do thiếu vốn, thiếu khoa học kỹ thuật và thiếu kinh nghiệm sản xuất. Thời hạn xã chốt sổ nộp lên UBND huyện được ấn định vào ngày 30-11-2010. Nhưng đến hết tháng 12, xã vẫn đang hoàn thành danh sách để nộp lên huyện. Nguyên nhân dẫn đến việc nộp danh sách hộ nghèo lên huyện chậm là do trong xã có nhiều người thích... được làm hộ nghèo.

Chính vì có nhiều hộ thích làm người nghèo để được hưởng một số chính sách ưu đãi của Nhà nước, nên khi xã triển khai công tác điều tra hộ nghèo về tới các xóm, nhiều hộ đã bằng cách giấu bớt tài sản, hoặc không công nhận tài sản gia đình mình đang sử dụng để được công nhận là hộ nghèo. Về xóm Cầu Mai, khi trao đổi chuyện người dân “thích” nghèo, Trưởng xóm, ông Lương Văn Thanh cho biết: Theo mẫu biểu của Sở Lao động-TB-XH, hơn 50 hộ trong xóm có ruộng đất, trâu bò cày kéo, máy tôn quay, vò chè, xe máy... thuộc diện không phải điều tra. Nhưng một số hộ trong diện này vẫn “đề nghị” xin được nghèo. Điển hình như hộ ông L.V.C, nhà có 5 khẩu, ở nhà sàn chắc chắn, có xe máy, ti vi, điện thoại di động 2 cái... vẫn xin được… nghèo, vì thế chúng tôi phải đi lại nhiều lần để xác minh tài sản, tuyên truyền, giải thích cho họ nhận thức lại. Sau cùng ông C. cũng xin rút khỏi danh sách hộ nghèo. Hiện nay, xóm còn có 35 hộ nghèo, 81 hộ cận nghèo.

Theo tiêu chí mới, hộ nghèo có mức thu nhập từ 400 nghìn đồng/người/tháng trở xuống; hộ cận nghèo có mức thu nhập đạt từ 401 nghìn đồng đến 520 nghìn đồng/người/tháng. Từ suy nghĩ hộ nghèo có con em đi học được miễn giảm học phí, bị ốm đau không mất tiền viện phí, nên nhiều hộ có kinh tế ổn định vẫn một mực xin... được làm hộ nghèo, chính vì thế mà quá trình điều tra cán bộ chức năng gặp không ít khó khăn. Ông Nguyễn Xuân Lập, Trưởng xóm Phả Lý cho biết: Trong xóm, 1 trường hợp (xin không nêu tên) giấu thu nhập, tôi phải 4 lần đến nhà để khuyên giải họ mới chịu nhận là mình không phải diện hộ nghèo. Còn ông Triệu Văn Chương, Trưởng xóm Vân Hoà tâm sự: 1 trường hợp trong xóm lẩn tránh, không cung cấp thông tin, giấu mức thu nhập, kiến nghị xin làm hộ nghèo. Tôi phải đến nhà lần thứ 3 mới giải quyết xong. Tình làng, nghĩa xóm nhiều khi cũng... rát mặt. Nhưng vì việc công, mình chấm sai tiêu chí sẽ mất phong trào, bà con lối xóm dị nghị.

Ông Nguyễn Xuân Hiền, Chủ tịch UBND xã cho biết: Xã Văn Hán đã có cuộc điều tra hộ nghèo nghiêm túc, không vì nể nang, né tránh, thiên vị mà xếp cho người thân của cán bộ vào danh sách hộ nghèo để “chờ” hưởng các chế độ trợ cấp của Nhà nước. Hơn thế nữa, sau khi phân tích, nhiều bà con đã nghe ra, bảo: Không có gì xấu hổ hơn khi kinh tế gia đình mình ổn định, lại đi xin... làm người nghèo để hưởng chế độ của người có hoàn cảnh khó khăn, đang cần được giúp đỡ.