Công tác dân số trong năm “rồng vàng”

Theo quan niệm của nhiều người thì năm Nhâm Thìn là năm đẹp, những đứa trẻ sinh ra trong năm nay sẽ mang may mắn đến cho gia đình. Vì thế, nhiều gia đình đã tính toán và chờ đợi đến năm nay mới sinh con. Những người làm công tác dân số - KHHGĐ thì năm “rồng vàng” này sẽ là một năm khó khăn để thực hiện chỉ tiêu giảm sinh 0,1 phần nghìn như kế hoạch đã đề ra.

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Nguyễn Văn Trường, Phó Giám đốc Sở Y tế, Chi Cục trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ nhận định: Năm 2012 khả năng giảm tỷ suất sinh thô 0,1 phần nghìn theo kế hoạch sẽ rất khó thực hiện, tỷ lệ chênh lệch giới tính sẽ cao (năm 2011 là 118 trẻ nam/100 trẻ nữ), do quan niệm sinh con trai năm Rồng sẽ tốt, nhất là những năm có can: Đinh, Nhâm, Quý, Giáp. Vì thế, ngay từ những ngày đầu năm, Sở đã có văn bản chỉ đạo các địa phương, đội ngũ cán bộ chuyên trách và cộng tác viên dân số tăng cường công tác tuyên truyền, vận động thực hiện KHHGĐ, giãn khoảng cách giữa 2 lần sinh, đặc biệt là đối với các cặp vợ chồng sinh con một bề. Tăng cường thanh tra, kiểm tra các cơ sở y tế để hạn chế việc lựa chọn giới tính thai nhi. Đồng thời đôn đốc, đẩy nhanh tiến độ xây dựng chế tài, quy định xử lý vi phạm chính sách dân số - KHHGĐ (UBND tỉnh đã giao cho Sở Nội vụ xây dựng). Về phía Sở, đề nghị tỉnh cấp thêm kinh phí để tổ chức chiến dịch CSSKSS/KHHGĐ ở cơ sở (năm 2011 tổ chức 2 đợt được 190 lượt xã từ nguồn kinh phí Trung ương và địa phương). Năm nay, dự kiến tổ chức 2 đợt chiến dịch, mỗi đợt thực hiện ở 150 xã. Bên cạnh đó, để đội ngũ làm công tác dân số ở cơ sở yên tâm, gắn bó với công việc, Sở đang đề nghị nâng mức phụ cấp của đội ngũ cộng tác viên dân số vì hiện nay quá thấp (50.000 đồng/tháng) đã thực hiện từ nhiều năm nay…

Còn theo anh Kiều Ưng, Giám đốc Trung tâm Dân số - KHHGĐ thị xã Sông Công thì kế hoạch năm nay thị xã được tỉnh giao giảm tỷ suất sinh thô 0,15 phần nghìn (thị xã giao giảm 0,2 phần nghìn) sẽ khó thực hiện, bởi nhiều gia đình ở địa phương cũng có mong muốn sinh con vào năm “rồng vàng” hơn nữa thị xã đang phát triển, mật độ dân di cư trong độ tuổi sinh đẻ nhiều (riêng Công ty May TNG có khoảng 800 nữ công nhân trong độ tuổi sinh đẻ), cán bộ chuyên trách dân số chưa ổn định do chuyển giao công tác này sang trạm y tế… Hơn nữa, năm Nhâm Thìn được quan niệm là năm đẹp nên sẽ có nhiều người chọn để sinh con. Bên cạnh những người sinh con thứ nhất, thứ hai theo quy định thì sẽ có nhiều người sinh con thứ ba với quan niệm sẽ gặp may mắn. Năm 2012, thị xã dự kiến có từ 850 -880 trẻ em được sinh ra nhưng trên thực tế chắc sẽ cao hơn. Tuy nhiên, để thực hiện chỉ tiêu giảm sinh, Trung tâm sẽ xin kinh phí thị xã tổ chức chiến dịch tuyên truyền chăm sóc sức khoẻ sinh sản - KHHGĐ ở 100% xã, phường (năm 2011 tổ chức được 70%); tập huấn nâng cao khả năng tuyên truyền, vận động thực hiện KHHGĐ cho đội ngũ cán bộ chuyên trách, 132 cộng tác viên dân số ở 10 xã, phường… 

Đầu năm 2012, tôi đưa người thân đi khám thai ở phòng khám của bác sĩ H. đường Lương Ngọc Quyến, T.P Thái Nguyên. Đây là phòng khám siêu âm phụ khoa, phát hiện thai sớm, kiểm tra sức khoẻ thai phụ, thai nhi… Có khoảng 20 người phụ nữ mang thai đang ngồi chờ. Chị Hoàng Thị N. ở tổ 23, phường Phan Đình Phùng, T.P Thái Nguyên cho biết: Tôi mang thai được hơn 6 tháng và đã đến đây kiểm tra nhiều lần nhưng lần nào cũng đông người chờ đợi. Thấy mọi người nói năm nay đẹp nên tôi đã đợi để sinh con thứ hai. Con trai đầu lòng của tôi đã 10 tuổi, tôi nghĩ đẻ đứa này là trai hay gái đều tốt vì rất nhiều người cho rằng năm nay là năm đẹp và sẽ mang may mắn đến cho cả nhà, có thêm một “cô rồng” hay “cậu rồng” tôi đều thấy hài lòng. Không chỉ có chị N. mà ở một số địa phương khi chúng tôi trao đổi vấn đề này với cán bộ làm công tác dân số đều nhận được thông tin: Rất nhiều người chọn năm nay để sinh con vì cho là năm đẹp, bên cạnh những người sinh theo tiêu chuẩn (2 con) thì sẽ có nhiều trường hợp sinh con thứ ba, vì thế công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện Pháp lệnh Dân số - KHHGĐ sẽ gặp khó khăn. Chị Hoàng Thị Luyện, cán bộ chuyên trách dân số xã Hóa Thượng (Đồng Hỷ) cho biết: Xã hiện có gần 11 nghìn người, trong đó có gần 2 nghìn phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Đến thời điểm này, trên địa bàn xã có 102 phụ nữ mang thai, trong đó có 1 trường hợp mang thai con thứ ba, tăng gần 40 người so với năm 2011 (những năm trước chỉ tăng khoảng 10 trường hợp), từ nay đến cuối năm chắc sẽ còn tăng vì có nhiều phụ nữ mang thai nơi khác nhưng về địa phương để sinh. Theo kế hoạch, năm nay có khoảng 82 trẻ ra đời, nhưng đến thời điểm này, còn số đó đã vượt kế hoạch, nên chỉ tiêu giảm sinh sẽ không thể hoàn thành.

Không biết sinh con năm “rồng vàng” có thật sự may mắn như quan niệm của nhiều người? Chúng tôi xin đơn cử thí dụ: Năm Quý Mùi (2003) cũng được mọi người quan niệm là năm đẹp nên nhiều người chọn để sinh con. Khi những trẻ em sinh ra trong năm này đến tuổi đi học đã khiến cho nhiều trường học bị quá tải (trên 45 học sinh/lớp) trong khi các lớp khác chỉ 35-37 học sinh và còn rất nhiều áp lực trong thi cử, tìm kiếm việc làm sau này… Vì thế, các bà mẹ nên sinh con vào thời điểm phù hợp để vừa đảm bảo sức khỏe cho bà mẹ và trẻ sơ sinh, vừa có điều kiện để nuôi dưỡng, giáo dục trẻ trong môi trường tốt hơn là việc chọn năm để sinh con.