Quy hoạch xây dựng nông thôn mới ở Võ Nhai: Tiến độ còn chậm

Trong số 19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới (XD NTM), quy hoạch (QH) là vấn đề được đặt lên hàng đầu, là khâu quan trọng trong việc triển khai XD NTM. Thế nhưng, công tác lập QH ở Võ Nhai hiện nay bị chậm tiến độ do gặp phải nhiều lúng túng trong cách làm và sự phối hợp giữa chủ đầu tư (là UBND các xã) với đơn vị tư vấn chưa thật chặt chẽ...

Lập QH được xem là bước đầu tiên để các xã căn cứ vào đó triển khai XD NTM và điều chỉnh hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Tuy nhiên, thời gian qua, tiến độ thực hiện công tác này trên địa bàn huyện Võ Nhai còn chậm. Đối với 3 xã chỉ đạo điểm xây dựng NTM, Lâu Thượng và Phú Thượng đã được phê duyệt và công bố quy hoạch, còn La Hiên mới lập xong Đồ án, Hội đồng thẩm định của huyện đã tiến thẩm định, yêu cầu chỉnh sửa. Đối với 11 xã còn lại, hầu hết đang chờ đơn vị tư vấn hoàn chỉnh hồ sơ để tổ chức lấy ý kiến tham gia đồ án của các đoàn thể ở xã và của người dân.

Tại Hội nghị chuyên đề tháo gỡ khó khăn trong công tác lập QH được tổ chức mới đây, đồng chí Chủ tịch UBND huyện, Trưởng BCĐ Chương trình XD NTM đã yêu cầu 100% xã phải hoàn thành QH trước ngày 30-9 năm nay. Ông Nguyễn Văn Hùng, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện, Phó Trưởng ban Chỉ đạo (BCĐ) Chương trình XD NTM trăn trở: Chúng tôi đang chỉ đạo quyết liệt đẩy nhanh tiến độ. Nhìn vào thực tế hiện nay, cố gắng lắm cũng chỉ phấn đấu khoảng 50 - 60% số xã được phê duyệt quy hoạch theo đúng tiến độ...

Theo BCĐ Chương trình XD NTM huyện Võ Nhai thì từ khi các xã ký hợp đồng lập QH với các đơn vị tư vấn, UBND huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tổ chức các lớp tập huấn tại huyện và các xã về công tác lập QH. Huyện cũng đã ban hành các văn bản đôn đốc thực hiện. Song, do công tác lập quy hoạch XD NTM mang tính toàn diện, lại quy định giao cho UBND xã làm chủ đầu tư nên nhiều xã còn lúng túng. Một số cán bộ cấp xã, trong đó có cả chủ tịch UBND, kiêm Trưởng ban quản lý (BQL) Chương trình XD NTM cấp xã đã thẳng thắn thừa nhận là bản thân vẫn còn rất mơ hồ về công tác lập quy hoạch. Cá biệt, khi thành viên BCĐ Chương trình XD NTM cấp huyện xuống cơ sở trực tiếp hướng dẫn làm quy hoạch thì mới vỡ lẽ: Nội dung các văn bản quy định, hướng dẫn của Trung ương, tỉnh, huyện về quy hoạch và thực hiện hoạch nói riêng, Chương trình mục tiêu Quốc gia về XD NTM nói chung đều chưa nắm được. Do vậy, cán bộ cấp xã chưa nhận thức được rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong công tác lập QH. Một số xã như: Cúc Đường, Thần Sa, Vũ Chấn đã lập nhiệm vụ quy hoạch khi chưa tiến hành điều tra, rà soát, đánh giá thực trạng, nghĩa là làm ngược quy trình. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng Đồ án quy hoạch.

Mặt khác, QH XD NTM là một bản Đồ án quy hoạch tổng hợp, gồm nhiều nội dung. Trong khi đó, các đơn vị tư vấn lập quy hoạch cho các xã ở Võ Nhai chủ yếu là các đơn vị chuyên ngành quy hoạch xây dựng và đô thị, không có chuyên môn về quy hoạch nông nghiệp. Do vậy, trong quá trình thực hiện, các đơn vị này vừa làm, vừa rút kinh nghiệm. Cùng với đó, việc thay đổi quy định lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng xã NTM từ Thông tư số 09, ngày 4-8-2010 của Bộ Xây dựng (viết tắt là TT09) bằng Thông tư liên tịch số 13 ngày 28-10-2011 của của liên bộ Xây dựng, Nông nghiệp và PTNT và Tài nguyên - Môi trường (viết tắt là TTLT 13) khiến cho nhiều xã lập theo Thông tư 09 quy định đã phải sửa lại theo Thông tư 13, gây mất rất nhiều thời gian. Ông Nguyễn Tiến Dũng, cán bộ Công ty cổ phần Tư vấn đầu tư và xây dựng Thái Nguyên cho rằng: TTLT 13 ra đời nhưng lại không có hướng dẫn cụ thể đã khiến chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn trong việc lập đồ án...

QH NTM bao gồm quy hoạch định hướng phát triển không gian; quy hoạch sử dụng đất và hạ tầng thiết yếu cho phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ; quy hoạch phát triển các khu dân cư mới và chỉnh trang các khu dân cư hiện có theo hướng văn minh, bảo tồn được bản sắc văn hóa tốt đẹp. Công tác lập QH phải được thực hiện trên cơ sở đánh giá thực trạng, nhu cầu, nguyện vọng của người dân tại chỗ. Từ đó, các đơn vị tư vấn giúp xã hoàn chỉnh thành đồ án quy hoạch chung và dựa trên thực tế để lập quy hoạch chi tiết. Tuy nhiên, sự phối hợp giữa các xã và đơn vị tư vấn nhiều khi chưa thật sự nhịp nhàng, chặt chẽ. Một số đơn vị tư vấn chưa trực tiếp cùng các xã đánh giá hiện trạng, việc thu thập tài liệu còn khoán trắng cho các xã nên số liệu nhiều khi thiếu tính chính xác, không đảm bảo cơ sở khoa học.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Lương Huy Bắc, Chủ tịch UBND, Trưởng BQL Chương trình XD NTM xã Dân Tiến chia sẻ: Do chưa xây dựng được kế hoạch, lịch làm việc cụ thể giữa hai bên, đôi lúc chúng tôi rất bị động trong việc phối hợp với đơn vị tư vấn và không biết khối lượng công việc hoàn thành đến đâu...

Trước những khó khăn, vướng mắc như trên, BCĐ Chương trình XD NTM huyện đã mở Hội nghị chuyên đề bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn. Các đại biểu cũng đã đưa ra nhiều giải pháp. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Hùng, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện, Phó trưởng BCĐ Chương trình XD NTM huyện thì các thành viên BCĐ, Tổ giúp việc của huyện, các cơ quan chuyên môn phải trực tiếp xuống xã chỉ đạo, hướng dẫn lập quy hoạch, tức là phải cầm tay chỉ việc trực tiếp...