Ở khắp các nơi trong cả nước, từ thành thị đến nông thôn, từ vùng núi cao đến các hải đảo xa xôi của tổ quốc đều có HIV. Tất cả mọi người, mọi ngành nghề ở các lứa tuổi đều có thể bị nhiễm HIV với tỷ lệ khác nhau.
Làm thế nào để biết một người có nhiễm HIV hay không là câu hỏi rất nhiều người quan tâm. Đặc biệt nhiễm HIV trong giai đoạn đầu, chưa tiến triển thành AIDS người nhiễm thường khoẻ mạnh không có triệu chứng gì, một số ít các trường hợp có biểu hiện giống như nhiễm các virut khác: sốt nhẹ, mệt mỏi, đau người…, không điều trị gì cũng tự khỏi sau một vài ngày nên người bệnh không biết, giai đoạn này thường dễ bị bỏ qua. Trong thực tế nhiều trường hợp nhiễm HIV mà không hề biết mình đang nhiễm, điều này ảnh hưởng xấu cho sức khoẻ bản thân, gia đình và cộng đồng. Diễn biến quá trình nhiễm HIV thành AIDS trong cơ thể con người nếu không được can thiệp gì thường kéo dài khoảng 8-10 năm và trải qua 4 giai đoạn:
Giai đoạn sơ nhiễm: lúc này xét nghiệm HIV cho kết quả âm tính mặc dù người đó đã nhiễm, bởi vì xét nghiệm HIV thường dùng là xét nghiệm kháng thể. Nhưng trong cơ thể người mới nhiễm HIV hệ thống miễn dịch lại cần có một thời gian nhất định để sản xuất đủ lượng kháng thể trong máu, lúc này mới phát hiện được bằng xét nghiệm kháng thể. Trong thời gian này, ở người mới nhiễm HIV máu của họ chưa đủ lượng kháng thể để có thể phát hiện được bằng các biện pháp xét nghiệm kháng thể thông thường, do đó họ có kết quả xét nghiệm HIV âm tính mặc dù họ đã nhiễm HIV. Giai đoạn này chính là “Giai đoạn cửa sổ”. Giai đoạn cửa sổ thường kéo dài 3 tháng, vào cuối tháng thứ 3 lượng kháng thể trong cơ thể người nhiễm tăng cao, lúc này xét nghiệm kháng thể cho kết quả dương tính. Chính vì thế những người nghi mình nhiễm HIV, hoặc đã có nguy cơ nhiễm, nếu xét nghiệm âm tính, cần đi xét nghiệm lại sau 3 tháng.
Giai đoạn nhiễm HIV không triệu chứng thường kéo dài khoảng 8-10 năm. Trong giai đoạn này cơ thể người nhiễm khoẻ mạnh bình thường, không biểu hiện bất kỳ triệu chứng gì nên người nhiễm cũng không thể biết được mình đã nhiễm HIV nếu không xét nghiệm máu.
Tiếp theo là giai đoạn cận AIDS và giai đoạn AIDS, đây là giai đoạn cuối cùng của quá trình lây nhiễm HIV. Ở giai đoạn này lượng kháng thể trong cơ thể người đã suy giảm mạnh, ngược lại lượng Vi rut HIV tăng lên nhanh chóng, hệ thống miễn dịch của người bệnh suy giảm hoàn toàn và người nhiễm chuyển sang giai đoạn AIDS với các bệnh cảnh của nhiễm trùng cơ hội, ung thư dẫn đến tử vong.
Vậy để biết một người có bị nhiễm HIV hay không chúng ta cần phải làm xét nghiệm máu và xét nghiệm này được làm tại các Trung tâm phòng,chống HIV/ AIDS, các phòng tư vấn xét nghiệm tự nguyện, các bệnh viện và rất nhiều cơ sở y tế khác. Tại tất cả những nơi có làm xét nghiệm HIV, kết quả xét nghiệm dương tính sẽ được giữ bí mật, chỉ thông báo cho bản thân người được xét nghiệm, và thông báo đúng theo quy định của Pháp luật. Chỉ những phòng xét nghiệm có đủ tiêu chuẩn và điều kiện theo quy định của Bộ Y tế mới được phép khẳng định kết quả xét nghiệm HIV dương tính. Trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên hiện nay có duy nhất phòng xét nghiệm của Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS được phép khẳng định kết quả HIV dương tính.
