Trước tình hình thiên tai bất thường hay xảy ra những năm gần đây, ngay từ trước mùa mưa lũ, Ban Chỉ huy phòng chống lụt bão và giảm nhẹ thiên tai (PCLB & GNTT) huyện Đại Từ đã xây dựng phương án chi tiết để phòng chống thiên tai, tập trung chỉ đạo các xã, thị trấn thực hiện tốt phương án “4 tại chỗ”. Thời điểm này, các địa phương trong huyện đã chuẩn bị chu đáo và sẵn sàng phản ứng kịp thời trước mọi tình huống có thể xảy ra.
Ngay từ đầu năm, huyện Đại Từ đã tổ chức kiện toàn Ban Chỉ huy PCLB & GNTT phân công cụ thể nhiệm vụ và lịch trực cho từng thành viên trong Ban. Đồng thời, chỉ đạo xây dựng, đảm bảo lực lượng, phương tiện ứng cứu theo phương án “4 tại chỗ”, chủ động ứng phó các tình huống thiên tai xảy ra. Tại các kho dự trữ, xuồng máy, thuyền tôn, thuyền nan, phao cứu sinh, áo phao và các trang thiết bị vật chất phục vụ tìm kiếm cứu nạn đã được chuẩn bị đầy đủ. Thêm vào đó, lực lượng cứu hộ, đội cơ động đã sẵn sàng triển khai các phương án giúp nhân dân sơ tán người và tài sản đến nơi an toàn khi có nguy hiểm xảy ra. Thuốc men chữa bệnh; lương thực cứu trợ; giống cây trồng cũng đã được chuẩn bị đầy đủ.
Trong 31 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Đại Từ thì Văn Yên là một trong những xã hằng năm chịu nhiều ảnh hưởng của thiên tai, mưa lũ nhất. Do xã có địa hình dốc, một mặt giáp núi Tam Đảo nên khi mưa to, nước trên đầu nguồn sẽ chảy toàn bộ ra dòng suối qua địa bàn xã gây nên lũ quét, lũ ống. Xác định công tác phòng chống lụt bão là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, nên ngay từ những tháng đầu năm, xã Văn Yên đã kiện toàn Ban Chỉ huy PCLB & GNTT; xây dựng cụ thể các phương án phòng mưa lũ, lốc xoáy và triển khai đến từng thôn, xóm. Đồng thời, thành lập các tiểu ban PCLB & GNTT ở thôn, xóm và giao cho một đồng chí thôn đội trưởng dân quân xóm là người trực tiếp chỉ đạo các tiểu ban, kịp thời ứng cứu khi có thiên tai xảy ra. Ngoài ra, xã cũng đã chuẩn bị đầy đủ vật tư bao gồm 500 chiếc bao tải, 200 chiếc cuốc xẻng, 50 chiếc xà beng, cọc tre và dây thừng để sẵn sàng ứng cứu trong những trường hợp khẩn cấp.
Ông Vũ Quyết Tiến, Chủ tịch UBND, Trưởng ban Chỉ huy PCLB & GNTT xã Văn Yên cho biết: Thời gian qua, chính quyền địa phương đã phối hợp với các ban, ngành đoàn thể tuyên truyền vận động nhân dân nêu cao tinh thần cảnh giác về phòng chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn và giảm nhẹ thiên tai; tổ chức chuẩn bị lực lượng và huấn luyện phòng chống bão lũ ở tất cả các cấp. Đặc biệt, năm 2012, xã đã chuẩn bị đầy đủ mặt bằng, điện, nước ở khu tái định cư và thực hiện di dời được 45 hộ dân sống trong vùng có nguy cơ lũ quét và sạt lở đất đến nơi an toàn.
Nằm giáp ranh với xã Văn Yên, thuộc chân núi Tam Đảo, địa hình xã Mỹ Yên có sườn núi dốc và nhiều khe suối (suối Mận, Chì, Cầu Hu…). Hằng năm, vào mùa mưa bão thường xuất hiện lốc xoáy ở khu vực trung tâm xã, lũ quét ở khu vực cầu tràn. Do vậy, ngay từ đầu năm, Mỹ Yên đã xây dựng kế hoạch PCLB & GNTT và triển khai đến các đơn vị trực thuộc. Với phương châm 4 tại chỗ là: Chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, vật tư tại chỗ, hậu cần tại chỗ, Mỹ Yên đã tập trung vào 5 khu vực trọng điểm có nguy cơ xảy ra thiên tai để lên kế hoạch bảo vệ và chuẩn bị dự trữ các nguồn lực. Như việc đề phòng sạt lở đất ở xóm Việt Yên, xã đã phân công người chỉ huy tại chỗ, tổ chức lực lượng tại chỗ bao gồm công an 5 người, dân quân 20 người, cựu chiến binh xóm 10 người, hội phụ nữ 10 người và y tế thôn bản. Ngoài ra, xóm thường trực dự trữ 100 cọc tre, 30 chiếc cuốc, 40 chiếc xẻng, 50 bao tải và xe máy, xe trâu, xe cải tiến để sẵn sàng ứng cứu khi xảy ra sự cố. Ông Vũ Ngọc Lưu, Phó Chủ tịch UBND, Trưởng ban Chỉ huy PCLB & GNTT xã Mỹ Yên cho biết: Từ đầu năm, chúng tôi đã lập danh sách lực lượng tại chỗ bao gồm dân quân 60 người, cơ động 22 người, dự bị động viên 197 người, lực lượng quần chúng 120 người. Sau đó, triển khai kế hoạch cụ thể nhằm đảm bảo ứng cứu nhanh nhất khi có thiên tai xảy ra.
Từ đầu năm đến nay, huyện Đại Từ đã xảy ra 2 đợt thiên tai. Gần đây nhất là trận lốc xoáy và mưa vào ngày 17/5, ngay khi trận lốc xảy ra, Ban Chỉ huy PCLB & GNTT huyện đã trực 24/24 giờ, thường xuyên thông tin, chỉ đạo, phối hợp với UBND các xã, thị trấn hỗ trợ khắc phục, thống kê thiệt hại và động viên thăm hỏi nhân dân. Trong đó, Ban đã huy động lực lượng 472 người bao gồm bộ đội, công an và dân quân; UBND các xã, thị trấn đã huy động trên 5.000 lượt ngày công để trực tiếp hỗ trợ các hộ dân bị thiệt hại. UBND huyện cũng đang triển khai hỗ trợ 336,5 triệu đồng cho các gia đình bị thiệt hại; 1,4 tỷ đồng để sửa chữa ngay các trường học, trạm y tế và công trình công cộng. Ông Lê Thanh Sơn, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT, Phó ban Thường trực Ban Chỉ huy PCLB & GNTT huyện Đại Từ nói: Thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục đẩy mạnh kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện phương án “4 tại chỗ” ở các địa phương, tổ chức mua sắm thêm những trang bị, vật tư cần thiết để kịp thời ứng cứu, giảm thiểu tối đa tổn thất do thiên tai gây ra.