Chung tay vì sự phát triển bền vững của cộng đồng

Một dự án lớn, vay ngân hàng những khoản tiền lớn, đầu tư lớn cho kiến thiết và xây dựng các khu tái định cư hiện đại… nhưng có một điều chưa lớn đó là lợi nhuận, hay nói đúng hơn là chưa có lợi nhuận. Song, Công ty TNHH Khai thác Chế biến khoáng sản Núi pháo (NuiPhao Mining) đã làm rất tốt trách nhiệm xã hội không chỉ đối với cộng đồng dân cư trong vùng bị ảnh hưởng bởi Dự án mà đối với cả huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên với tổng số tiền lên đến hàng trăm tỷ đồng. Trước những việc làm ý nghĩa, thiết thực, thể hiện trách nhiệm cao,  trung tuần tháng 3, tại Nhà hát lớn Hà Nội, NuiPhao Mining lọt vào danh sách 50 doanh nghiệp tiêu biểu trong cả nước thực hiện tốt trách nhiệm an sinh xã hội và phát triển cộng đồng giai đoạn I/2013, được tôn vinh và nhận Giấy chứng nhận cùng biểu tượng “Doanh nghiệp thực hiện tốt trách nhiệm an sinh xã hội và phát triển cộng đồng năm 2013”. 

Khi tôi ngồi viết bài này, kỷ niệm của 7 năm về trước bỗng ùa về, đó là lần đầu tiên tôi được tiếp xúc với những người lãnh đạo của Dự án Núi Pháo trong buổi Lễ khởi công xây dựng nhà bếp ăn một chiều cho Trường Mầm non Hùng Sơn do Dự án Núi Pháo đầu tư xây tặng… Có lẽ đây là công trình khởi đầu, thể hiện trách nhiệm của Công ty đối với địa phương bị ảnh hưởng bởi Dự án. Tuy số tiền đầu tư không lớn, nhưng nghĩa cử thật đáng trân trọng bởi lúc đó, Dự án Núi Pháo mới đang đặt những “viên gạch móng” đầu tiên cho một tiến trình dài mấy mươi năm với muôn vàn khó khăn và thách thức ở phía trước. Không dừng lại ở đó, NuiPhao Mining vừa phát triển, vừa tháo gỡ khó khăn, có những giai đoạn tưởng chừng như “bế tắc” nhưng chưa lúc nào Công ty quên đi trách nhiệm xã hội đối với cộng đồng dân cư vùng Dự án. Hàng loạt các hạng mục công trình về đường, trường, trạm… tiếp tục được hỗ trợ đầu tư xây dựng ở Hùng Sơn, Hà Thượng, Cát Nê, Tân Linh…, góp phần làm thay đổi diện mạo những vùng quê thuần nông còn nhiều khó khăn của huyện Đại Từ. Như con đường vào xóm 16, xã Hùng Sơn trước kia lầy lội vào mùa mưa, bụi bặm vào mùa nắng, nay bê tông trải rộng, hai xe ô tô ngược chiều có thể dễ dàng tránh nhau, phù hợp với tiêu chí xây dựng nông thôn mới; Nhà văn hóa xóm 6, xã Hà Thượng khang trang, rộng rãi, mới được đưa vào sử dụng thỏa lòng mong ước bấy lâu của người dân địa phương; liền kề là ngôi đình làng Khe Chuối - Suối Cát, cũng được Dự án hỗ trợ xây mới để bà con thuận tiện trong việc tổ chức các sinh hoạt tâm linh tín ngưỡng…

Nhưng điều đáng trân trọng hơn cả là NuiPhao Mining đã rất nỗ lực, tích cực trong việc hỗ trợ, xây dựng các mô hình phục hồi kinh tế cho những người dân bị ảnh hưởng để họ có thể phát triển kinh tế ổn định và bền vững. Tiền đền bù được trả tới tận tay những người dân bị ảnh hưởng đúng quy định; những căn hộ tái định cư được xây dựng đảm bảo chất lượng; người dân đồng thuận bàn giao mặt bằng cho Dự án, không thắc mắc, khiếu kiện… là có thể coi NuiPhao Mining đã làm xong phần trách nhiệm. Nhưng NuiPhao Mining không dừng ở đó, mong muốn lớn hơn là những người dân trong vùng Dự án có được cuộc sống ít nhất là bằng hoặc hơn nơi ở cũ, ổn định và phát triển bền vững. NuiPhao Mining muốn giúp người nông dân có được những chiếc “cần câu” chắc, bền chứ không chỉ giản đơn là những “con cá”. Đây là một bài toán hóc búa không chỉ đối với người nông dân mà đối với ngay cả các cấp chính quyền, các ngành chức năng của tỉnh, huyện nhưng Nuiphao Mining đã không ngại khó, họ quyết tâm chung sức để cùng “giải” bài toán này, dù biết chắc để có được thành công là điều rất khó khăn.

Hơn 25 tỷ đồng là số tiền đã được Nui Phao Mining bỏ ra “giải” bài toán về phát triển kinh tế. Những cuộc hội thảo, tư vấn về việc làm, về cách sử dụng tiền đền bù đúng mục đích liên tục được tổ chức tại các xã trọng điểm vùng Dự án như Hà Thượng, Hùng Sơn, Tân Linh… để nâng cao nhận thức cho người dân, cung cấp thông tin nhiều chiều và góp phần định hướng cho người dân biết mình cần phải làm gì và không nên làm gì để tránh những rủi ro khi sử dụng đồng vốn; chọn lựa việc làm phù hợp với điều kiện, khả năng của bản thân và gia đình khi ruộng đất không còn. Những đồi chè giống cũ, cằn cỗi, sản xuất theo phương thức lạc hậu đã được thay thế bằng những vườn chè cành giống mới, cho năng suất, chất lượng cao, sản xuất theo quy trình an toàn, tiến tới đăng ký chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn VietGap và mở rộng diện tích ở tất cả các xã trong vùng Dự án; những mô hình chăn nuôi nhỏ lẻ, manh mún đã được hướng dẫn, tạo điều kiện để có thể phát triển lên thành mô hình gia trại, trang trại theo hướng hàng hóa; người chưa có nghề thì được đào tạo nghề, được đi tham quan, học hỏi, mở mang kiến thức về sản xuất, kinh doanh, làm ăn, buôn bán…; người có đủ điều kiện thì được tuyển dụng, được ưu tiên cung ứng dịch vụ, như dịch vụ về may mặc, văn phòng phẩm, túi đựng quặng… Thông qua các chương trình phục hồi kinh tế, chương trình về giới… những người có nguyện vọng, nhu cầu đều có thể nắm bắt được cơ hội để được làm việc và vươn lên thoát nghèo bền vững.

Không chỉ là những việc lớn, việc gì có liên quan tới cộng đồng, tới người dân trong vùng bị ảnh hưởng cũng được NuiPhao Mining quan tâm, làm tròn trách nhiệm trong khả năng có thể. Thông qua những ngày lễ, Tết, các chương trình phục hồi kinh tế, những phần quà, những món tiền hỗ trợ đã được trao tận tay các đối tượng, là nguồn động viên, khích lệ kịp thời để họ vươn lên trong cuộc sống. Mỗi một cách tính, một bước đi của NuiPhao Mining về vấn đề này đều thể hiện sự chân thành, cầu thị nhưng rất nghiêm túc, bài bản, chuyên nghiệp.

Đối với những người làm công tác cộng đồng nói riêng và cán bộ, công nhân viên NuiPhao Mining nói chung, niềm vui như nhân đôi khi họ nhìn thấy những ánh mắt háo hức, hân hoan của trẻ thơ khi có một nhà bóng mới, khi được học tập trong những lớp học khang trang, thoáng mát, được sử dụng những thiết bị học tập tốt; sự phấn khởi của người dân khi được đón nhận những sự hỗ trợ thiết thực để góp phần cao đời sống vật chất, tinh thần… Điều đó cũng chính là động lực khích lệ cán bộ, CNV NuiPhao Mining ngày càng làm tốt hơn trách nhiêm xã hội của mình. Mọi thứ sẽ là sáo rỗng nếu chỉ là lời nói, hãy nhìn vào những việc làm cụ thể, thiết thực mà tập thể cán bộ, công nhân viên NuiPhao Mining đã và đang làm vì sự phát triển bền vững của cộng đồng vùng Dự án.