Cá tầm nhập lậu từ Trung Quốc (TQ) tung hoành thị trường trong nước khiến người tiêu dùng không khỏi hoang mang về chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm.
Điều đáng nói là cá lậu từ TQ phát triển rất nhanh khiến ngay cả lãnh đạo Bộ NNPTNT cũng tỏ ra quan ngại về khả năng tồn dư chất kích thích, tăng trọng. Thông tin được đưa ra tại cuộc họp VSATTP do Bộ NNPTNT tổ chức ngày 11.6.
Cá tầm nhập lậu vô tội vạ
Theo Hội Nghề cá VN, hiện nay xuất hiện tình trạng thương nhân TQ bắt tay với một số cơ sở chăn nuôi khu vực biên giới đưa cá tầm TQ vào Việt Nam để “rửa” thành cá tầm trong nước, đưa vào nội địa tiêu thụ. Cụ thể, một cơ sở nuôi cá tầm tại Tam Đường (Lai Châu) đóng “vai trò” là trạm trung chuyển để “rửa” nguồn gốc cá tầm nhập lậu. Thậm chí, tại các cơ sở nuôi cá này có cả kỹ sư người TQ.
Phó Chủ tịch hội - ông Võ Văn Trác - cho biết: “Hoạt động này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất cá lạnh của Việt Nam. Làm lẫn lộn giữa cá nuôi trong nước và cá nhập lậu. Hội Nghề cá Việt Nam phản đối việc đưa cá tầm không rõ nguồn gốc từ TQ vào sản xuất, kinh doanh trái phép tại Việt Nam”. Ông Trác đề nghị Bộ Công an vào cuộc, điều tra, xử lý theo pháp luật những trường hợp phi pháp, nhằm bảo vệ ngành nuôi cá lạnh trong nước cũng như đảm bảo ATTP cho người tiêu dùng Việt Nam.
Kết quả kiểm tra của Tổng cục Thủy sản cũng cho thấy, tình trạng nhập lậu cá tầm vào Việt Nam thời gian qua là có thực. Việc nhập lậu chủ yếu được thực hiện qua một số tỉnh vùng biên giới phía bắc như Quảng Ninh, Lạng Sơn, Lào Cai... Điều đáng nói là chưa ai nắm rõ quy mô, các đường dây vận chuyển cụ thể. Về thông tin một cơ sở nuôi cá tầm tại Tam Đường, Lai Châu làm cơ sở trung chuyển để đưa cá tầm TQ vào nội địa, Tổng cục Thủy sản đã tiến hành kiểm tra, nhưng cơ sở này phủ nhận thông tin trên? Tổng cục cũng đã lấy 2 mẫu cá tầm được bán trên thị trường Hà Nội để kiểm tra các nguy cơ về ATTP, nhưng chưa có kết quả phân tích!
Cá tầm… ngoài tầm kiểm soát?
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Thu nhìn nhận, tình trạng nhập khẩu, vận chuyển cá tầm nội địa hiện nay không được kiểm soát. Mặc dù, Cites là đơn vị quản lý, cấp phép nhập khẩu cũng như nuôi trồng mặt hàng này, song đến nay, đơn vị này chưa hề cấp phép cho bất kỳ đơn vị nào từ trứng đến cá tầm giống. Với cá thương phẩm, phần lớn các lô hàng cá tầm không có nguồn gốc, xuất xứ đều là hàng nhập lậu, vì Cơ quan Thú y chưa hề cấp phép cho bất kỳ một lô hàng cá tầm thương phẩm nhập khẩu nào.
Cũng theo bà Xuân Thu, trước đây, trứng và giống cá tầm được nhập khẩu về nước qua các Dự án tại các viện nghiên cứu. Nhưng sau khi nhân rộng ra nuôi trồng đại trà, việc nhập lậu giống đã diễn ra. Một số cơ sở nuôi trồng đã mời các chuyên gia TQ sang chăn nuôi, hoặc thương nhân TQ “mượn” cơ sở nuôi trồng trong nước để làm trạm trung chuyển, đưa cá tầm nhập lậu vào nội địa tiêu thụ.
Thứ trưởng Thu yêu cầu Cục Thú y ngay lập tức triển khai quản lý sản phẩm này tại sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất. Bất kỳ lô hàng nào kiểm tra không chứng minh được nguồn gốc, xuất xứ buộc phải tiêu hủy. Tổng cục Thủy sản kiểm tra các cơ sở nuôi cá tầm trong nước ở khu vực biên giới, kê khai, giám sát theo quy định như nguồn gốc giống, ngăn ngừa tình trạng trung chuyển sản phẩm nhập lậu. Cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản và nghề muối cần lấy ngay mẫu cá tầm TQ để kiểm tra dư lượng chất kích thích tăng trưởng. Đối với DN trong nước, Thứ trưởng Bộ NNPTNT đề nghị cần đăng ký, khuyến khích chăn nuôi, phát triển nhưng không thể buông lỏng. Nếu DN vẫn vi phạm, nhập lậu về sẽ cấm nuôi để giảm bớt tình trạng lợi dụng các cơ sở này để “rửa cá tầm lậu”.