Công trình xây dựng đón đền bù, không được nhận tiền đền bù và hỗ trợ

Đó là khẳng định của ông Vũ Hồng, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Khai thác Chế biến kháng sản Núi Pháo (NuiPhao Mining) trước thực trạng gần 300 hộ dân ở xóm 3, xóm 4, xã Hà Thượng (Đại Từ) ồ ạt xây dựng, cơi nới các công trình (nhà ở, tường rào, quán bán hàng…) “đón” đền bù.

Có mặt tại 2 xóm 3 và 4, chúng tôi không khỏi chạnh buồn trước hàng loạt các công trình đã và đang được người dân xây mới, cơi nới, phá vỡ hoàn toàn tổng thể không gian kiến trúc của hàng trăm ngôi nhà nơi đây. Có những ngôi nhà hai tầng kiến trúc hiện đại nhưng giờ đã được quây kín bởi tường rào cao tới 2-3 mét, mái tôn lợp kín như bưng; có ngôi nhà trước kia thiết kế một tầng, giờ cũng liều chồng thêm tầng nữa, khiến nhiều mạch vữa không chịu được lực nứt toác rất nguy hiểm; có gia đình cơi nới thêm phòng, mở rộng quán nhưng chỉ bằng vôi, cát cho… rẻ. Giữa ao cá của một gia đình khác (xin không nêu tên) bỗng dưng “mọc” lên một ngôi nhà sàn gỗ tạm bợ. Vân vân và vân vân các kiểu xây dựng, cơi nới “đón” đền bù, bất chấp cả sự nguy hiểm đến tính mạng chỉ vì mục đích duy nhất là sẽ được tăng thêm tiền đền bù, hỗ trợ của Dự án Núi Pháo.

Trước thực trạng trên, ông Vũ Hồng, Phó Tổng Giám đốc NuiPhao Mining khẳng định: NuiPhao Mning đã có công văn gửi tới UBND xã Hà Thượng đề nghị chính quyền kiểm tra, lập biên bản về các trường hợp cố tình xây dựng, cơi nới công trình. Quan điểm của Công ty về việc những hộ xây dựng, cơi nới công trình để “đón” đền bù chắc chắn sẽ không được đền bù và hỗ trợ. Chúng tôi cũng đã có công văn nói rõ về vấn đề này gửi tới UBND xã Hà Thượng và huyện Đại Từ. Công ty kiên quyết thực hiện đúng chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của Nhà nước và UBND tỉnh Thái Nguyên. Cùng với đó, Dự án cũng mong muốn nhận được sự quan tâm, vào cuộc của các cấp, ngành chức năng của tỉnh, huyện, xã để giải quyết dứt điểm những sai phạm này.

Còn theo quan điểm của ông Trương Mạnh Kiểm, Phó Chủ tịch UBND huyện Đại Từ: Tại khu vực Dự án, chúng tôi đã có chỉ đạo UBND xã Hà Thượng thông báo cho các hộ dân trong khu vực giữ nguyên hiện trạng đất đai, tài sản để làm công tác bồi thường theo quy định. Tuy nhiên, việc thực hiện của UBND xã chưa quyết liệt, chưa triệt để nên dẫn đến tình trạng trên. Việc các hộ cố tình xây dựng, cơi nới các công trình, NuiPhao Mining đã có báo cáo; UBND huyện cũng đã có chỉ đạo UBND xã kiểm tra, đình chỉ và xử lý các hộ dân vi phạm. Hiện nay, UBND huyện vẫn tiếp tục đôn đốc, yêu cầu UBND xã thực hiện nghiêm chỉ đạo của huyện: Kiện toàn Tổ công tác xã; thường xuyên kiểm tra, lập biên bản vi phạm, đình chỉ xây dựng, yêu cầu các gia đình tự tháo dỡ công trình xây dựng trái phép. Trường hợp cố tình vi phạm sẽ không xem xét bồi thường, hỗ trợ.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Hồng, Chủ tịch UBND xã Hà Thượng cũng bày tỏ những băn khoăn, lo ngại trước việc hàng trăm hộ dân ở xóm 3 và xóm 4 ồ ạt xây dựng, cơi nới các công trình “đón” đền bù. Ông Hồng nói: Khu vực 2 xóm trên thuộc vùng phụ trợ của Dự án có diện tích đất phải thu hồi là hơn 50ha. Chúng tôi đã làm đầy đủ các quy trình về thông tin, thông báo tới các hộ dân trong vùng phụ trợ của Dự án Núi Pháo về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Nhưng thực chất, nhiều hộ dân đã đoán biết được chủ trương, kế hoạch của Dự án nên đã xây dựng nhiều công trình từ trước khi có thông báo. Sau khi có thông báo thì việc xây dựng trở nên ồ ạt, khiến chúng tôi không kịp “đối phó”. Đến nay, những hộ xây dựng, cơi nới “đón” đền bù ở 2 xóm đã lên tới 99% số hộ, trong đó có cả cán bộ, đảng viên. Một trong những nguyên nhân nhân cơ bản là do lực lượng cán bộ, công chức của xã quá mỏng (có 19 người), trong khi đó, chúng tôi phải kiêm nhiệm nhiều việc, mà phần lớn cũng là các công việc có liên quan tới Dự án như: việc làm, môi trường, giải phóng mặt bằng ở những khu vực trọng điểm… Chưa kể, còn các công việc quan thiết khác của địa phương. Trước tình hình trên, UBND xã Hà Thượng đã có ý kiến đề xuất phương án giải quyết với lãnh đạo huyện và Dự án, dựa trên các quy định của Nhà nước, của tỉnh. Để giải quyết dứt điểm vấn đề này, chúng tôi rất cần có sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ hơn nữa giữa các cấp, ngành và Dự án.

Qua trao đổi với các đồng chí lãnh đạo của UBND huyện Đại Từ, xã Hà Thượng và Dự án Núi Pháo đã bày tỏ rõ quan điểm cương quyết, dứt khoát trước việc các hộ dân xóm 3 và 4 xây dựng các công trình trái phép đón đền bù. Mọi việc sẽ được xử lý trên cơ sở các quy định, pháp luật hiện hành của Nhà nước, của tỉnh (như: Theo Khoản 3, Điều 18, Nghị định 197/2004/NĐ-CP ngày 3/12/2004 của Chính phủ và Điểm b, Khoản 2, Điều 17, Quyết định 01/2010/QĐ-UBND ngày 5/1/2010 của UBND tỉnh Thái Nguyên).

Mong rằng những hộ dân nơi đây đừng vì cái lợi trước mắt mà xem nhẹ tính mạng của bản thân và gia đình khi cơi nới các công trình quán xá, nhà ở… kém chất lượng; nâng cao ý thức chấp hành tốt các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước, đừng để “tiền mất, tật mang”…