Thực hiện Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg ngày 26-4-2013 (Quyết định 22) của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ về nhà ở cho người có công với cách mạng về nhà ở, trong 2 năm 2013 và 2014, tỉnh Thái Nguyên sẽ có trên 8,3 nghìn người có khó khăn về nhà ở trong tổng số gần 86 nghìn người có công với cách mạng được hỗ trợ làm nhà mới hoặc sửa chữa nhà. Hiện nay, tất cả các địa phương trong tỉnh đã hoàn thành xây dựng đề án và triển khai các bước thực hiện đến những người thuộc diện được hỗ trợ.
Nhiều năm ở trong căn nhà nhỏ và đã xuống cấp nghiêm trọng nhưng phải đến tận cuối tháng 10 vừa qua, ông Dương Đức Thanh, 85 tuổi, lão thành cách mạng ở tổ dân phố 11, thị trấn Chùa Hang (Đồng Hỷ) mới quyết định xây lại nhà. Theo ước tính của ông Thanh, chỉ gần hai tháng nữa, ngôi nhà mới rộng 70m2 của ông sẽ hoàn thiện thay thế cho ngôi nhà cũ chỉ rộng hơn 40m2. Dự kiến, kinh phí xây dựng ngôi nhà là hơn 100 triệu đồng, trong đó có 40 triệu đồng ông Thanh được hỗ trợ theo Quyết định 22, số còn lại do người thân của ông hỗ trợ. Ngoài ra, các đoàn thể, tổ chức xã hội địa phương như: Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên, Phụ nữ cũng sẽ hỗ trợ gia đình ông Thanh bằng nhiều ngày công lao động. Ông Thanh cho biết: Nhận được sự trợ giúp của Chính phủ, tôi thấy rất vui.
Cùng thuộc diện được hỗ trợ theo Quyết định 22 như ông Thanh, bà Dương Thị Thu, vợ liệt sĩ ở xóm Cầu Mơn I, xã Minh Lập (Đồng Hỷ) cũng quyết định sẽ xây lại nhà vào cuối năm nay để thay thế cho ngôi nhà hiện đang xuống cấp nghiêm trọng. Bà cho biết: Tôi rất vui và không nghĩ rằng có ngày mình lại được hỗ trợ tiền xây lại nhà. Mặc dù số tiền hỗ trợ không đủ để tôi xây nhà mới nhưng với sự hỗ trợ thêm của người thân, tôi đã có đủ tiền để làm nhà mới. Nếu không có sự hỗ trợ này, chắc chắn những năm còn lại của cuộc đời, tôi sẽ không có cơ hội được ở trong một ngôi nhà mới, an toàn hơn.
Theo số liệu rà soát, huyện Đồng Hỷ có tới gần 1,1 nghìn người có công với cách mạng có nhu cầu về nhà ở. Trong đó, gần 270 hộ có nhu cầu xây mới và trên 800 hộ có nhu cầu sửa chữa. Cũng như toàn tỉnh, huyện sẽ thực hiện Quyết định 22 trong hai năm 2013 và 2014. Trao đổi với chúng tôi, bà Nguyễn Thị Yến, Trưởng phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Đồng Hỷ cho biết: Huyện đặt kế hoạch đến hết năm 2013 sẽ hoàn thiện đưa vào sử dụng 28 nhà thuộc diện được hỗ trợ năm 2013. Năm 2014, huyện sẽ tiếp tục triển khai hỗ trợ làm nhà cho 1.049 hộ còn lại có trong danh sách, trong đó có 254 nhà làm mới và 795 nhà sửa chữa. Tính chung trong 2 năm, từ nguồn ngân sách theo Quyết định 22, huyện sẽ tiến hành hỗ trợ tới gần 27 tỷ đồng làm mới và sửa chữa nhà cho người có công. Để triển khai thực hiện Quyết định kịp thời, huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn rà soát, thẩm định cụ thể từng hộ gia đình có trong danh sách trước khi ra các quyết định hỗ trợ. Ngoài ra, huyện cũng chỉ đạo các địa phương hướng dẫn các hộ được hỗ trợ hoàn thiện đầy đủ hồ sơ theo tiến độ xây dựng nhà để đảm bảo hạn chế tối đa những thiết sót dẫn tới khó khăn trong công tác thanh quyết toán sau này. Theo bà Yến, huyện cũng công bố công khai các tiêu chuẩn, điều kiện, đối tượng được hưởng và mức hỗ trợ đến mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn, đồng thời vận động các tổ chức, đoàn thể địa phương giúp đỡ các gia đình xây dựng nhà ở, tận dụng cao nhất khả năng huy động nguồn lực từ cộng đồng, dòng họ về nhân công, vật liệu tại chỗ để giảm chi phí xây dựng, nâng cao chất lượng nhà ở.
Được biết, trên địa bàn toàn tỉnh có gần 86 nghìn người có công với cách mạng, trong đó có trên 8,3 nghìn người có nhu cầu về xây mới và sửa chữa nhà ở. Theo Đề án Hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà đã được UBND tỉnh phê duyệt, toàn tỉnh phấn đấu đến năm 2015, 100% gia đình chính sách có công với cách mạng có nhà ở ổn định và chắc chắn. Để hoàn thành mục tiêu này, dựa vào nguồn ngân sách theo Quyết định 22, trong hai năm 2013 và 2014, tỉnh sẽ dành gần 227 tỷ đồng hỗ trợ các hộ xây mới hoặc sửa chữa nhà ở. Trong đó, trên 3 nghìn hộ sẽ được hỗ trợ 40 triệu đồng/hộ xây mới và gần 5,3 nghìn hộ được hỗ trợ 20 triệu đồng/hộ sửa nhà. Theo yêu cầu của UBND tỉnh, các huyện, thành phố, thị xã trong cả tỉnh đã hoàn thành phê duyệt đề án hỗ trợ về nhà ở cho người có công với cách mạng, đồng thời triển khai kế hoạch, tiến độ thực hiện đề án. Huyện Đại Từ có tổng số người thuộc diện được hỗ trợ lớn nhất với trên 2,4 nghìn hộ; huyện Đồng Hỷ nhiều thứ hai với gần 1,1 nghìn hộ; T.X Sông Công 78 hộ. Tính đến thời điểm hiện tại, mặc dù chưa được cấp kinh phí để giải ngân nhưng với một số hộ có nhà ở đã xuống cấp nghiêm trọng, các địa phương đã thiết lập hồ sơ để gia đình khởi công nhà bằng kinh phí tự túc. Sau khi có kinh phí, các hộ này sẽ làm các thủ tục cần thiết để được nhận hỗ trợ từ ngân sách theo Quyết định 22.
Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Đặng Viết Thuần, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo chính sách nhà ở và thị trường bất động sản tỉnh cho biết: Hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước thực hiện chính sách đền ơn đáp nghĩa đối với người có công lao đóng góp cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Chính vì vậy, trong thực hiện Đề án này, tỉnh chỉ đạo tất cả các địa phương phải rà soát kỹ lưỡng để đảm bảo thực hiện đúng, đủ đối tượng nhưng cũng kiên quyết không để người dân lợi dụng chính sách trục lợi, làm sai lệch ý nghĩa của chính sách này. Trong quá trình thực hiện, tỉnh ưu tiên những hộ có hoàn cảnh khó khăn hơn làm trước, sửa trước. Tỉnh cũng chỉ đạo các địa phương cần tư vấn cụ thể để tránh tình trạng không dự tính được chi phí phát sinh dẫn đến nợ nần, ảnh hưởng đến đời sống người có công.
Ngoài ra, cũng theo đồng chí Đặng Viết Thuần, hỗ trợ người có công với cách mạng cải thiện về nhà ở là trách nhiệm của toàn xã hội, chính vì vậy, ngoài ngân sách Nhà nước, tỉnh yêu cầu các địa phương cần huy động từ nguồn đóng góp của cộng đồng, các tổ chức xã hội để việc xây dựng nhà ở bảo đảm tiêu chuẩn, chất lượng, phù hợp với điều kiện cụ thể của từng gia đình. Bên cạnh đó, các địa phương xem xét tình hình cụ thể có thể kết hợp, lồng ghép với các chương trình đầu tư, hỗ trợ khác để phát huy chính sách với kết quả cao nhất. “Chúng tôi coi đây là một việc làm mang tính chất đền ơn đáp nghĩa nên tỉnh sẽ thực hiện chính sách này với quyết tâm cao nhất để thể hiện sự biết ơn với những người có công” - đồng chí Đặng Viết Thuần nói.
