Đầu tháng 3, Khu tái định cư Tam Va, xã Văn Lăng, huyện Đồng Hỷ được thi công cũng là thời điểm ước mơ về một nơi ở ổn định của 60 hộ dân sống ở vùng có nguy cơ sạt lở đất cao của xã Văn Lăng thành hiện thực. Khi Khu tái định cư hoàn thiện, các hộ dân này sẽ được chuyển đến đây sinh sống.
Vượt qua đoạn đường rất khó đi vì dốc cao, chúng tôi mới lên tới bản Mỏ Nước, xã Văn Lăng. Cả bản hiện có 28 hộ dân với 134 nhân khẩu, trong đó có tới 97% là người dân tộc Mông, tỷ lệ hộ nghèo chiếm 100%. Khi hỏi về việc chuẩn bị di chuyển xuống nơi ở mới là Khu tái định cư Tam Va, nhiều bà con bày tỏ niềm vui với chúng tôi. Chị Lý Thị Sóng, xóm Mỏ Nước cho biết: Ở đây chúng tôi luôn nơm nớp lo lắng mỗi khi trời mưa to, nguy cơ sạt lở rất cao. Được Nhà nước quan tâm, tạo điều kiện cho người dân chúng tôi đến nơi ở mới an toàn, có điện, nước đầy đủ, con em được đến lớp thuận tiện nên bà con ai cũng vui mừng. Còn ông Ngô Văn Lự, Trưởng xóm Mỏ Nước thì chia sẻ: Ban đầu bà con trong bản còn chưa hiểu rõ chủ trương của Nhà nước vì vậy đối với việc di chuyển chỗ ở còn nhiều băn khoăn. Nắm bắt được tâm tư của bà con, với vai trò là Trưởng bản, tôi đã tích cực tuyên truyền, phân tích cho bà con trong bản hiểu về những lợi ích khi di chuyển xuống Khu tái định cư mới. Khi đã hiểu ra, bà con trong bản đều hưởng ứng và đồng lòng nhất trí xuống nơi ở mới.
Đưa chúng tôi đi tham quan khu tái định cư Tam Va, ông Hoàng Xuân Trường, Chủ tịch UBND xã Văn Lăng cho biết: Khu tái định cư Tam Va, thuộc Dự án di dân vùng thiên tai có nguy cơ sạt lở đất núi, được xây dựng nằm ở xóm Tam Va của xã. Trong xã Văn Lăng có 60 hộ dân thuộc diện có nhà ở vùng thiên tai có nguy cơ sạt lở, trong đó có 28 hộ người dân tộc Mông ở bản Mỏ Nước và 32 hộ dân của xóm Tam Va. 60 hộ này đều sống rải rác ở lưng chừng núi cao, cạnh suối, khe có độ dốc lớn, trước mặt là sông Cầu. Đây là nơi sinh sống không an toàn vì khi trời mưa to, nước từ trên núi chảy xuống tạo thành dòng chảy mạnh tạo ra lũ quét, từ đó có thể cuốn theo đất đá, nhà cửa, cây cối có thể bị sạt lở đất, gây mất an toàn cho tính mạng và tài sản của người dân. Trước tình đó, huyện Đồng Hỷ đã đề nghị tỉnh, Trung ương phê duyệt Dự án Di dân vùng thiên tai có nguy cơ sạt lở đất núi xã Văn Lăng nhằm xây dựng một khu dân cư rộng trên 40 nghìn m2, đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản cho các hộ dân trước nguy cơ bị sạt lở đất do ảnh hưởng của mưa bão, đồng thời phát triển đáp ứng các tiêu chí nông thôn mới, đảm bảo an ninh quốc phòng - toàn dân. Tổng kinh phí của Dự án là trên 54 tỉ đồng, nguồn vốn từ sự hỗ trợ của Trung ương và tỉnh, huyện. Đến thời điểm này, Khu tái định cư đã hoàn thành đến 90% khối lượng công việc…
Khu tái định cư Tam Va nằm cách bản Mỏ Nước khoảng 3km. Ngay đầu Khu, chúng tôi gặp ông Bùi Văn Lý, người dân xóm Tam Va đang ngắm nghía chiếc cầu treo bắc qua sông. Ông Bùi Văn Lý, chia sẻ: Có khu tái định cư này, không chỉ 60 hộ dân được di chuyển tới đây vui, mà chúng tôi là người dân đang ở trong xóm cũng rất vui. Trước đây, xóm Tam Va bao quanh là sông, mỗi khi trời mưa, nước dâng, xóm trở thành ốc đảo, phương tiện đi ra ngoài chỉ nhờ vào chiếc thuyền tôn. Có những hôm nước xiết, chúng tôi không thể dùng thuyền vượt sông được. Vì vậy, kinh tế khó phát triển, con cháu chúng tôi nhiều khi phải bỏ học. Khi có khu tái định cư Tam Va, Nhà nước đã đầu tư chiếc cầu treo chắc chắn, kiên cố thế này, từ nay việc đi lại đã trở nên dễ dàng và an toàn hơn nhiều.
Theo quan sát của chúng tôi, Khu tái định cư Tam Va hiện đã hoàn thành xong các hạng mục san nền; xây dựng tuyến đường giao thông dài 1,9 km; hệ thống cấp nước sinh hoạt phục vụ đủ nhu cầu cho 110 hộ dân; kênh mương tưới tiêu; cầu treo dây võng, tải trọng thiết kế cho xe 3,5 tấn. Từng ô đất rộng 320m2 theo quy hoạch vuông vắn, bằng phẳng, đã sẵn sàng chờ người dân đến xây dựng nhà cửa. Hiện Khu tái định cư còn hạng mục xây dựng trạm biến áp 100kva-35/0,4kv cấp điện, Nhà văn hóa, khu thể thao của xóm đang còn đang trong quá trình hoàn thiện.
Ông Hoàng Xuân Trường, Chủ tịch UBND xã Văn Lăng cho biết: Theo dự kiến, đến tháng 12 năm nay, Khu tái định cư sẽ hoàn thiện tất cả các hạng mục đúng như trong Dự án. Các ngành chức năng và chính quyền địa phương sẽ tiến hành di dời, tái định cư cho các hộ dân đến an cư, lạc nghiệp, nhằm giúp bà con ổn định đời sống, yên tâm canh tác sản xuất, từ đó xóa đói, giảm nghèo.