Trung tâm Điều dưỡng và phục hồi chức năng (PHCN) Tâm thần kinh Thái Nguyên là đơn vị sự nghiệp (thuộc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội) nằm trên địa bàn Xóm Ao Sen, xã Thịnh Đức (T.P Thái Nguyên) được thành lập theo quyết định số 32/QĐ – UBND ngày 19-3-1990 của UBND tỉnh Bắc Thái (nay là tỉnh Thái Nguyên) với tên gọi ban đầu là Trại tâm thần Thái Nguyên.
Đơn vị có chức năng tiếp nhận, quản lý, chăm sóc, nuôi dưỡng, điều trị và phục hồi chức năng tâm thần kinh cho người bệnh tâm thần phân liệt mãn tính trên địa bàn tỉnh (bệnh nhân đã qua điều trị nhiều lần ở các cơ sở y tế chuyên khoa tâm thần mà bệnh chưa được ổn định, luôn tái cơn, kích động, gây nguy hiểm cho gia đình, xã hội và gia đình của người bệnh không tự quản lý, nuôi dưỡng, chăm sóc, phục hồi chức năng cho người bệnh).
Đây là cơ sở bảo trợ xã hội công lập mang tính từ thiện, tính nhân văn sâu sắc bởi từ khi thành lập đến nay đã giải qyết được rất nhiều vấn đề nguy hiểm cho cộng đồng xã hội, hạn chế tối đa hình ảnh những người bệnh tâm thần đi lang thang ngoài đường phố hay trên các con đường làng để rồi khi tái cơn kích động, họ đập phá đồ đạc, nhà cửa, thậm chí đánh, giết cả người thân. Cùng với đó, bệnh nhân được đưa vào Trung tâm có cuộc sống tốt hơn nhờ sự chăm sóc, nuôi dưỡng chu đáo, điều trị, phục hồi chức năng theo quy định, tiêu chuẩn của Nhà nước. Vì thế 204 bệnh nhân (cả bệnh nhân tự nguyện) đang điều trị ở Trung tâm bệnh tật thuyên giảm, sức khỏe ổn định, bệnh nhân được sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, tập luyện thể dục, thể thao, tham gia lao động liệu pháp, được trò chuyện, tâm sự với những người đồng cảnh. Từ đó, người bệnh cảm thấy cuộc sống thêm phần vui vẻ, ý nghĩa hơn và giúp họ vơi đi phần nào sự bất hạnh.
Ngày đầu đi vào hoạt động, đơn vị chỉ có 8 cán bộ và 10 bệnh nhân, cơ sở vật chất rất thiếu thốn, nhà ở của bệnh nhân chật trội, tạm bợ, giường nằm, quần áo, chăn màn không đủ, tiền sinh hoạt ăn uống, tiền thuốc điều trị thấp chưa đáp ứng được nhu cầu chăm sóc, quản lý, nuôi dưỡng, điều trị cho người bệnh. Vì thế, bệnh tật của bệnh nhân diễn biến rất phức tạp, sức khỏe không ổn định, tái cơn thường xuyên, nhiều cán bộ bị bệnh nhân chửi bới, thậm chí đuổi đánh. Môi trường làm việc và đời sống của cán bộ rất khó khăn do trang thiết bị phục vụ công tác chuyên môn còn thiếu và chủ yếu là làm thủ công, lương thấp, các khoản phụ cấp nghề chưa đáp ứng được; khuôn viên xung quanh khu vực văn phòng và nơi ở của bệnh nhân là đồi, cây cối rậm rạp, xung quanh cơ quan chưa có hàng rào bởi thế công tác quản lý rất phức tạp. Khó khăn là vậy, nhưng tập thể cán bộ của Trung tâm vẫn luôn tâm huyết với công việc mình đã lựa chọn. Với tấm lòng thương cảm, nhân ái đối với người bệnh tâm thần, tập thể cán bộ của đơn vị đã từng ngày vượt qua thử thách, đoàn kết, nhất trí vì việc chung, phấn đấu đưa đơn vị vươn lên chặng đường mới.
Đó là chặng đường hoàn thiện Đề án nâng cấp, mở rộng Trung tâm từ 150 lên 300 giường bệnh giai đoạn 2011 - 2015 để đáp ứng được phần nào sự kỳ vọng của ngành và của toàn xã hội. Nhờ sự quan tâm của Nhà nước, Trung tâm đã khẳng định được sức mạnh, vị thế, vai trò của mình trong đời sống xã hội và từng bước hoàn thiện về nguồn nhân lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị, đặc biệt là sắp xếp ổn định bộ máy tổ chức trong giai đoạn tới. Hiện đơn vị có 12 phòng, khoa với tổng số 105 cán bộ và đội ngũ cán bộ không ngừng được nâng. Chi bộ Đảng và các tổ chức đoàn thể hoạt động sôi nổi, vững mạnh. Với những nỗ lực đó, Trung tâm đã được nhận nhiều phần thưởng của các cấp, như: Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; Bằng khen của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội; UBND tỉnh tặng Bằng khen và Cờ thi đua xuất sắc. Đặc biệt, nhân kỷ niệm 25 năm, Trung tâm đã vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba.