Chuyện biết rồi, khổ lắm… nhưng vẫn phải nói

16:34, 02/03/2015

Chỉ tính riêng từ đầu năm 2015 đến nay, ở huyện Phú Bình đã có 32 trường hợp sinh con thứ 3. Và trong năm 2014, toàn huyện có 264 trường hợp sinh con thứ 3 (chiếm hơn 1/5 tổng số trẻ sinh ra là con thứ 3 trở lên của toàn tỉnh).

Thêm vào đó, tình trạng cán bộ, đảng viên sinh con thứ 3 vẫn còn ở mức cao khiến cho công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS - KHHGĐ) ở huyện vẫn còn nhiều khó khăn.

 

Năm 2014, xã Tân Hòa có 11 trường hợp sinh con thứ 3, trong đó có 2 đảng viên (một giáo viên Trường Mầm non Tân Hòa và một cán bộ xã). Trong năm 2013, có 2/13 trường hợp sinh con thứ 3 là đảng viên và từ đầu năm 2015 đến nay, tại xã đã có 1 trường hợp đảng viên sinh con thứ 3. Đồng chí Nguyễn Văn Chữ, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Tân Hòa cho biết: Trên thực tế, các đảng viên đều nhận thức được hậu quả khi sinh con thứ 3 nhưng vì nhiều lý do họ vẫn cố tình vi phạm. Điều này gây khó khăn trong công tác tuyên truyền cho người dân vì một số người đã chất vấn ngược lại chúng tôi rằng: “Tại sao cán bộ, đảng viên có thể sinh được còn chúng tôi lại không?”.

 

Theo thống kê của Trung tâm Dân số huyện Phú Bình, năm 2014, toàn huyện có 11 cán bộ, đảng viên sinh con thứ 3 trở lên. Trong các trường hợp đó, hầu hết đã được xử lý bằng hình thức khiển trách hoặc cảnh cáo. Tuy nhiên, việc xử lý nặng hay nhẹ đối với những trường hợp là đảng viên sinh con thứ 3 không quan trọng bằng tinh thần, ý thức tự giác của mỗi cán bộ, đảng viên đối với công tác dân số. Bởi đối với người dân, đảng viên là những người gương mẫu, đi đầu trong mọi công việc. Vì vậy, ý thức chấp hành chính sách dân số của một số cán bộ, đảng viên đã tạo nên hiệu ứng không tốt, ảnh hưởng đến hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức về công tác dân số cho đội ngũ cán bộ, cộng tác viên dân số.

 

Thêm vào đó, bản chất của công tác dân số là tuyên truyền, vận động để người dân nâng cao ý thức, thể hiện trách nhiệm của bản thân với chất lượng sống của gia đình mình và cộng đồng bằng việc sinh ít con. Vì không có chế tài xử phạt hay quy định bắt buộc nào nên hoạt động của cán bộ dân số gặp nhiều trở ngại. Y sĩ Nguyễn Thị Hoa, cán bộ DS - KHHGĐ xã Thanh Ninh chia sẻ: Hàng năm, chúng tôi đã tổ chức nhiều buổi lồng ghép, phối hợp tuyên truyền nhưng hiệu quả thực tế của hoạt động này không cao. Tại các buổi nói chuyện chuyên đề, tư vấn chăm sóc sức khỏe sinh sản hay khi cán bộ dân số đến nhà tuyên truyền, bà con đều chăm chú lắng nghe và không ai có ý kiến phản bác. Tuy nhiên, người tuyên truyền thì cứ việc tuyên truyền, còn thực hiện hay không lại là chuyện của người dân nên công tác giảm tỷ lệ sinh con thứ ba vẫn còn bế tắc.

 

Theo ông Đỗ Văn Hưng, Phó Giám đốc Trung tâm Dân số huyện Phú Bình: Thực tế xu hướng sinh con thứ 3 ở huyện đã giảm trong những năm gần đây, tuy nhiên con số này vẫn ở mức cao so với toàn tỉnh. Cụ thể, năm 2013, tỷ lệ sinh con thứ 3 ở huyện là 10,8% và năm 2014 đã giảm xuống 9,0% (nhưng cao hơn 3,23% so với toàn tỉnh). Trong đó, các xã có tỷ lệ sinh con thứ 3 cao như Nga My (17,3%), Hà Châu (17,7%) và một số xã có số trẻ sinh ra là con thứ 3 tăng đột biến: Thanh Ninh (21%), Điềm Thụy (19,3%), Kha Sơn (19%)… Nguyên nhân của sự gia tăng này ngoài việc thiếu gương mẫu của một số cán bộ, đảng viên còn do tư tưởng lạc hậu đã ăn sâu vào suy nghĩ của người dân nông thôn: trọng nam khinh nữ, đông con nhiều phúc. Bên cạnh đó, hiện nay, nhiều hộ gia đình có kinh tế khá giả cũng có xu hướng sinh thêm con. Điều này có thể không ảnh hưởng tới cuộc sống của gia đình họ nhưng vẫn gây sức ép lên xã hội, cộng đồng. Trên thực tế, số liệu giảm tỷ lệ sinh hoặc sinh con thứ 3 qua từng năm khó có thể ổn định. Vì mức tăng dân số còn phụ thuộc khá nhiều vào quan niệm chọn năm, chọn tuổi để sinh con. Ví dụ như vào những năm được cho là đẹp, tỷ lệ sinh có thể gia tăng trở lại.

 

Bên cạnh những điều đã nêu trên, “cái khó muôn thủa” của ngành dân số như: nguồn kinh phí chương trình mục tiêu Quốc gia cho công tác DS-KHHGĐ bị cắt giảm; chế độ trợ cấp cho đối tượng thực hiện dịch vụ kế hoạch hoá gia đình thấp; chế độ chính sách cho đội ngũ làm công tác DS-KHHGĐ, đặc biệt là đội ngũ cộng tác viên dân số ở cơ sở thấp… cũng là lý do khiến tỷ lệ sinh con thứ 3 còn cao ở Phú Bình.