Theo thông tin từ Trung tâm Y tế dự phòng (TTYTDP) tỉnh, từ năm 2011-2015, trên địa bàn tỉnh có 15 ca tử vong do bị chó dại cắn và trên 32.000 ca phơi nhiễm phải đến cơ quan y tế để tiêm phòng vắc xin, huyết thanh kháng dại. Trước những diễn biến phức tạp của căn bệnh này, ngành Y tế đã phối hợp chặt chẽ với Chi cục Thú y Thái Nguyên triển khai nhiều biện pháp nhằm làm thay đổi nhận thức và hành vi của cộng đồng đối với công tác phòng, chống bệnh Dại.
Theo thông tin từ Trung tâm Y tế dự phòng (TTYTDP) tỉnh, từ năm 2011-2015, trên địa bàn tỉnh có 15 ca tử vong do bị chó dại cắn và trên 32.000 ca phơi nhiễm phải đến cơ quan y tế để tiêm phòng vắc xin, huyết thanh kháng dại. Trước những diễn biến phức tạp của căn bệnh này, ngành Y tế đã phối hợp chặt chẽ với Chi cục Thú y Thái Nguyên triển khai nhiều biện pháp nhằm làm thay đổi nhận thức và hành vi của cộng đồng đối với công tác phòng, chống bệnh dại.
Bác sĩ Nguyễn Thị Nga, Trưởng khoa Kiểm soát dịch bệnh và HIV/AIDS, Trung tâm Y tế huyện Phú Lương cho biết: Bệnh dại là một bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm, do vi rút dại gây ra, lây truyền từ động vật sang người. Vi rút bệnh Dại sau khi đi vào cơ thể sống sẽ tác động vào hệ thần kinh làm cho con vật (và người bị nhiễm) trở nên điên dại rồi chết. Nguồn mang bệnh dại chủ yếu là chó (chiếm 90%), mèo (chiếm 5%). Khi người bị nhiễm bệnh sại lên cơn thì không có bất cứ loại thuốc nào có thể chữa khỏi, tỷ lệ tử vong là 100%. Bệnh này chỉ có thể điều trị dự phòng ngay từ đầu bằng vắc xin và huyết thanh kháng dại.
Trên địa bàn tỉnh ta, từ năm 2014 trở lại đây, bệnh dại đang có nhiều chuyển biến phức tạp. Số người đến khám, tư vấn và điều trị dự phòng tăng cao đột biến. Cụ thể, nếu như năm 2011, toàn tỉnh mới có trên 4 nghìn trường hợp phơi nhiễm phải tiêm phòng vắc xin, huyết thanh kháng dại thì đến năm 2015 đã tăng lên hơn 10 nghìn trường hợp. Đã xuất hiện ổ dịch dại trên động vật tại 34 xã, phường, thị trấn ở các huyện, thành, thị là: Đại Từ, Phú Bình, Đồng Hỷ, Định Hóa, Phú Lương, T.X Phổ Yên, T.P Sông Công và T.P Thái Nguyên với trên 140 con chó bị tiêu hủy. Sở dĩ tình hình bệnh dại trên địa bàn tỉnh đang diễn biến theo chiều hướng phức tạp là do nguồn phơi nhiễm bệnh từ động vật lây sang người chưa được kiểm soát; số ca phơi nhiễm liên tục tăng; tỷ lệ tiêm vắc xin phòng dại cho chó, mèo còn thấp. Được biết, tổng đàn chó trên toàn tỉnh là trên 241 nghìn con. Tuy nhiên, hiện nay, tỷ lệ chó được tiêm phòng dại mới chỉ đạt trung bình 62%. Nguyên nhân của tình trạng này là do nhận thức của người dân về công tác phòng, chống bệnh Dại trên người và động vật còn hạn chế. Ở các vùng nông thôn, người dân vẫn chủ yếu nuôi thả chó tự do, không xích nhốt; vẫn còn tình trạng thiếu hợp tác, phối hợp với cán bộ thú y trong công tác tiêm phòng; hiệu quả của hệ thống giám sát bệnh dại chưa cao; việc điều tra và xử lý ổ dịch ở động vật và bệnh Dại trên người chưa có sự phối hợp thống nhất. Ngoài ra, do còn thiếu hiểu biết nên nhiều trường hợp khi bị chó dại, súc vật cắn, người dân vẫn chưa biết cách xử trí và điều trị dự phòng, từ đó, làm gia tăng nguy cơ xảy ra dịch và tăng tỷ lệ tử vong…
Để công tác phòng, chống bệnh dại đạt hiệu quả, hằng năm, Chi cục Thú y đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Quyết định toàn Ban chỉ đạo Phòng, chống dịch bệnh động vật; đồng thời, tổ chức tuyên truyền sâu rộng tới từng hộ dân về tính chất nguy hiểm của bệnh Dại, các biện pháp phòng bệnh trước và sau phơi nhiễm; tập huấn chuyên môn cho Tổ mạng lưới Thú y cơ sở, người trực tiếp tham gia tiêm phòng vắc xin nhằm đáp ứng yêu cầu về nghiệp vụ, góp phần nâng cao hiệu quả trong công tác phòng, chống dịch bệnh; phối hợp với Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và PTNT), Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc, Tổ chức Thú y thế giới đào tạo kỹ năng tuyên truyền trong công tác phòng, chống bệnh truyền nhiễm cho cán bộ thú y các huyện, thành phố, thị xã trên địa bàn.
Đồng chí Vũ Ngọc Tú, Phó Chủ tịch UBND xã Cổ Lũng (Phú Lương) cho biết: Năm 2015, xã Cổ Lũng có 1 trường hợp tử vong do bệnh Dại. Nguyên nhân là do sau khi bị chó cắn, gia đình bệnh nhân không đưa con đi kiểm tra, tiêm phòng mà chữa trị bằng thuốc nam. Trước tình hình trên, xã đã kiện toàn Ban chỉ đạo Phòng, chống dịch bệnh động vật; đồng thời tổ chức tuyên truyền tới các hộ dân nuôi chó phải đăng ký với cơ quan thú y, phải xích nhốt, không được thả rông và thực hiện lịch tiêm phòng đầy đủ; xã sẽ xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định phòng, chống dịch.
Theo đồng chí Nông Xuân Bắc, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, trong thời gian tới ngành Nông nghiệp sẽ tiếp tục phối hợp với ngành Y tế tăng cường việc giám sát, phát hiện và phòng, chống bệnh lây truyền từ động vật sang người; xây dựng các chương trình, kế hoạch hoạt động chung nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác phòng, chống bệnh dại; tăng cường kiểm tra, đôn đốc các địa phương trong công tác tiêm phòng vắc xin, quản lý đàn chó nuôi...
Để bệnh dại không còn là nỗi lo của cả cộng đồng, bên cạnh các biện pháp quyết liệt của các ngành chức năng rất cần sự tham gia, vào cuộc tích cực của các cá nhân và toàn xã hội. Khi phát hiện chó, mèo có những biểu hiện bất thường như bỏ ăn hoặc ăn ít, sốt cao, hung dữ khác thường, nghi dại phải nhốt cách ly để theo dõi; đồng thời, báo ngay cho nhân viên thú y cấp xã để xác minh và áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch kịp thời. Đối với người khi bị chó, mèo cắn cần rửa ngay vết cắn bằng nước xà phòng đặc, sau đó rửa bằng nước muối, bôi chất sát khuẩn như: cồn, cồn i ốt để làm giảm lượng vi rút tại vết cắn và đến các cơ sở y tế khám càng sớm càng tốt. Trong mọi trường hợp khi bị chó dại cắn tuyệt đối không được điều trị bằng thuốc nam, dễ dẫn đến trì hoãn tiêm vắc xin, huyết thanh kháng dại, khiến bệnh nhân tử vong.
