Năm 2013, Câu lạc bộ (CLB) phòng, chống bạo lực trên cơ sở giới được thành lập tại xóm Gò, xã Tiên Hội (Đại Từ). CLB ra đời góp phần đẩy lùi, ngăn chặn và hàn gắn những hậu quả mà bạo lực gia đình gây ra tại địa phương. Thông qua các hoạt động của mình, các thành viên trong CLB đã góp phần đem những nụ cười trở lại trong nhiều nếp nhà.
Chúng tôi tìm đến xóm Gò, đúng lúc các thành viên của CLB phòng, chống bạo lực trên cơ sở giới đang bàn luận nội dung vở kịch “Đừng đánh mẹ con” để biểu diễn trong Ngày Gia đình Việt Nam (28-6). Vở kịch nói về cảm xúc của người con khi chứng kiến cảnh bố thường xuyên đánh đập mẹ mình. Đon đả tiếp chúng tôi, chị Đinh Thị Cả, Chủ nhiệm CLB phòng, chống bạo lực trên cơ sở giới xóm Gò khoe: Từ 2 năm trở lại đây chúng tôi đã chuyển từ vận động bằng lời nói sang sử dụng các tiết mục văn nghệ. Các thành viên trong CLB mỗi người có thế mạnh riêng nên chúng tôi có cả “kho” tiết mục: thơ, vè, hát, múa, tiểu phẩm… Phương pháp này không chỉ đem lại hiệu quả cao mà còn giúp bà con hứng thú hơn với các buổi tuyên truyền.
Theo các thành viên trong CLB, trước đây, trong xóm cũng xảy ra các vụ mâu thuẫn gia đình, to tiếng thậm chí là xô xát, bạo lực gia đình do tệ nạn cờ bạc, rượu chè khá phổ biến. Chị Trần Thị Thế, thành viên CLB buồn rầu: Lúc đó, hầu hết người dân trong xóm đều cho rằng việc đàn ông đánh vợ là đang “dạy vợ” và nghĩ rằng vợ chồng sống với nhau không thể tránh khỏi xô xát. Nếu xóm nhắc nhở thì họ sẵng giọng “Việc của nhà tôi, tự tôi khác lo”. Vì thế, một số trường hợp bạo lực gia đình đã không được can thiệp kịp thời.
Trước thực trạng đó, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã chọn xã Tiên Hội để xây dựng mô hình điểm CLB phòng, chống bạo lực trên cơ sở giới. CLB được thành lập vào tháng 6-2013 tại xóm Gò với 30 thành viên tham gia. CLB sinh hoạt mỗi tháng một lần với các chuyên đề khác nhau như: xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ và hạnh phúc; lên án, phê phán các hành vi bạo lực gia đình và các biện pháp phòng chống bạo lực gia đình, kinh nghiệm sản xuất…. Đồng thời, CLB thường xuyên tổ chức các buổi giao lưu văn hoá văn nghệ nhân dịp lễ tết, ngày kỷ niệm với các tiết mục mang tính giáo dục về bạo lực gia đình, thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân. Các thành viên trong CLB cũng đã trở thành những địa chỉ tin cậy để những người bị bạo lực gia đình tìm đến, bày tỏ tâm sự của bản thân để được chia sẻ và tư vấn. Đến nay, số thành viên trong CLB đã tăng lên con số 50 người. Thông qua hoạt động CLB, các thành viên cũng như người dân xã Tiên Hội đã nâng cao nhận thức về bạo lực gia đình, sống hòa thuận, gắn kết trong xóm làng, an ninh trật tự được đảm bảo. Hiện nay, trên địa bàn xóm gần như đã không còn tính trạng bạo lực gia đình, đặc biệt, nạn bạo lực thân thể đã chấm dứt hoàn toàn. CLB đã giúp đỡ, hoà giải để nhiều cặp vợ chồng xảy ra bạo lực gia đình, có nguy cơ tan vỡ trở về sống hạnh phúc với nhau. Tiêu biểu như trường hợp của vợ chồng anh M.V.L, do kinh tế khó khăn, 2 vợ chồng anh thường xuyên xảy ra mẫu thuẫn, đôi lúc xô xát. Không chỉ tuyên truyền, hoà giải kịp thời cho vợ chồng anh chị, các thành viên trong CLB còn bày cách làm ăn, truyền kinh nghiệm sản xuất để anh chị phát triển kinh tế. Đến nay, vợ chồng anh V đã hạnh phúc trở lại, điều kiện kinh tế gia đình cũng được nâng lên đáng kể.
Trường hợp của chị M.T.H thì nghiêm trọng hơn khi chị nhiều lần bị chồng đánh đập. Mỗi lần như vậy, nhà của các thành viên trong CLB lại trở thành nơi để chị H tạm lánh. Cuối cùng, sau nhiều lần hoà giải, CLB đã giúp cho chồng chị H hiểu ra hành vi sai trái của mình và thay đổi hành vi. Hiện nay, chồng chị H đang là thành viên của CLB, tích cực tham gia tuyên truyền phòng chống bạo lực gia đình. Còn trường hợp của gia đình anh N.V.V lại là một câu chuyện buồn về bạo lực tinh thần trong gia đình. Do tính ghen tuông nên nhiều năm liền, anh V không cho vợ tham gia bất kỳ một hoạt động tập thể nào của địa phương. Điều này khiến không khí trong gia đình anh luôn trong tình trạng căng thẳng. Được sự giúp đỡ, thuyết phục của các thành viên trong CLB phòng chống bạo lực trên cơ sở giới, anh V đã thay đổi suy nghĩ. Hiện, vợ chồng anh vẫn đang chung sống hạnh phúc và tích cực tham gia phong trào văn hoá văn nghệ ở địa phương.
***
Theo thống kê, từ năm 2013-2015, toàn tỉnh ghi nhận được 592 vụ bạo lực gia đình về cả thân thể thân thể, tinh thần, tình dục, kinh tế. Đối tượng bị bạo lực chủ yếu là phụ nữ. Trong khi đó, số nạn nhân tìm đến các cơ sở hỗ trợ bạo nạn nhân bạo lực gia đình chiểm tỷ lệ rất thấp. Trước thực trạng trên, những mô hình dựa vào cộng đồng như mô hình CLB phòng, chống bạo lực trên cơ sở giới ở xóm Gò cần được nhân rộng hơn nữa. Qua đó, góp phần xây dựng gia đình hạnh phúc, no ấm, làm nền tảng vững chắc để xây dựng một xã hội hiện đại, văn minh, giàu mạnh.
