Mặc dù đã có Quyết định thu hồi đất của UBND tỉnh vào năm 2013 và Quyết định xử lý tài sản trên đất bị thu hồi năm 2014 song đến nay Dự án Khu dân cư (KDC) xóm Tân Sơn 9, xã Xuân Phương (Phú Bình) vẫn chưa thể có mặt bằng xây dựng. Phải chăng các cơ quan chức năng chưa thực sự quyết liệt trong việc giải quyết, tháo gỡ vướng mắc?
Từ việc cho thuê đất sai quy định
Năm 2011, UBND tỉnh đã chấp thuận cho Công ty cổ phần Lương thực Thái Nguyên (CPLTTN) thuê đất tại xã Xuân Phương trong thời hạn 45 năm (từ 2012 đến 2047) để xây dựng trụ sở làm việc, cửa hàng kinh doanh. Năm 2013, Công ty CPLTTN tự ý cho Hợp tác xã Bao bì Xuân Phương (HTX) thuê lại một phần tài sản trên đất và HTX đã xây dựng nhà xưởng trên diện tích 500m2. Việc này đã vi phạm Luật đất đai nên ngày 13-9-2013, UBND tỉnh đã ra Quyết định số 1795/QĐ-UBND về việc thu hồi 2.005m2 đất sản xuất kinh doanh do Công ty CPLTTN đang sử dụng và phần diện tích đất thu hồi này được giao cho Trung tâm Phát triển Quỹ đất tỉnh (TTPTQĐ) thực hiện GPMB.
Cùng với đó, đến ngày 24-4-2014, UBND tỉnh tiếp tục ra Quyết định số 770/QĐ-UBND về việc phê duyệt xử lý tài sản trên đất bị thu hồi đối với Công ty này. Theo đó Công ty được nhận số tiền bồi thường tài sản trên đất là trên 126 triệu đồng và có trách nhiệm tự tháo dỡ toàn bộ tài sản trên đất bị thu hồi, bàn giao diện tích đất cho TTPTQĐ tỉnh.
Tháng 6-2014, TTPTQĐ tỉnh được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương thực hiện Dự án KDC xóm Kiều Chính và KDC xóm Tân Sơn 9, xã Xuân Phương. Theo quy hoạch, KDC Tân Sơn 9 được xây dựng tại xóm Tân Sơn 9 với tổng diện tích là trên 2.005m2, trong đó các lô đất nông thôn nằm giáp đường gom Quốc lộ 37. Với vị trí thuận lợi, Dự án được triển khai không chỉ hình thành nên KDC nông thôn mới có hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, hiện đại, góp phần tăng quỹ đất ở, nhà ở dân cư nông thôn mà còn góp phần tạo động lực phát triển và thay đổi bộ mặt kinh tế - xã hội địa phương. Theo tiến độ đề ra, Dự án sẽ được khởi công, hoàn thành và đưa vào sử dụng trong năm 2014, tuy nhiên từ đó đến nay, Dự án này vẫn chưa được triển khai. Nguyên nhân là do Công ty CPLTTN vẫn chưa hoàn trả được mặt bằng cho TTPTQĐ - chủ đầu tư Dự án.
Đến chuyện nhùng nhằng giữa các bên
Để tìm hiểu nguyên nhân vì sao chưa bàn giao mặt bằng, chúng tôi đã làm việc với đại diện Công ty CPLTTN. Ông Phạm Xuân Trung, Phó Giám đốc Công ty cho biết: Trước kia, do khó khăn về kinh tế nên phía đơn vị chúng tôi có cho HTX Bao bì Xuân Phương thuê lại một phần tài sản trên đất trong thời gian 5 năm (từ năm 2013 đến hết năm 2017). Mặc dù UBND tỉnh đã ra quyết định thu hồi nhưng do chưa hết thời gian thuê, HTX không chịu bàn giao mặt bằng. Hơn nữa, HTX này còn đòi giữ nguyên hiện trạng tài sản nhà xưởng trên đất và đề nghị cho các xã viên được mua đất ở theo giá sàn đấu giá quyền sử dụng đất của UBND tỉnh... Thời gian qua, chúng tôi cũng đã nhiều lần liên hệ với Giám đốc HTX nhưng không gặp được vì HTX đã ngừng hoạt động, nhà xưởng đóng cửa, Giám đốc không còn cư trú tại địa phương, mọi thông tin chỉ trao đổi qua điện thoại song vẫn chưa nhận được câu trả lời rõ ràng. Hiện nay, Công ty chúng tôi đang xin tư vấn pháp luật, làm hồ sơ gửi lên tòa án để yêu cầu được giải quyết.
Tuy nhiên, khi trao đổi với chúng tôi, phía chủ đầu tư là TTPTQĐ tỉnh lại cho rằng Công ty CPLTTN chưa thực sự có thiện chí và nghiêm túc thực hiện theo các Quyết định của UBND tỉnh. Ông Lưu Hải Nguyên, Phó Giám đốc TTPTQĐ tỉnh cho biết: Gần 2 năm qua, chúng tôi liên tục đốc thúc Công ty sớm giải quyết dứt điểm với HTX, thậm chí chúng tôi đã lên phương án về kinh phí, sẽ hỗ trợ nhân, vật lực giúp Công ty trong việc tháo dỡ, giải phóng mặt bằng. Việc bàn giao các giấy tờ, hồ sơ liên quan cũng chậm trễ khi mà sau nhiều lần thúc giục, tháng 3 năm nay đơn vị này mới bàn giao lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AC 588369 (diện tích 1.534m2) cho chúng tôi, trong khi đáng ra phải bàn giao ngay sau khi có Quyết định thu hồi đất của UBND tỉnh năm 2013. Cũng có chủ trương xây dựng trong năm 2014, KDC xóm Kiều Chính đã được chúng tôi nhanh chóng triển khai theo đúng kế hoạch và đến nay các hộ dân đã xây dựng nhà cửa và ổn định đời sống. Trong khi đó KDC xóm Tân Sơn 9 giờ vẫn chưa thể có mặt bằng.
Không chỉ vướng 500m2 diện tích nhà xưởng của HTX, khi tìm hiểu thêm chúng tôi được biết, trên thực tế Công ty CPLTTN chưa tháo dỡ 2 căn nhà cấp 4 (gồm quầy bán hàng, văn phòng cũ của Công ty) trên thửa đất có diện tích 471m2 nằm ven Quốc lộ 37 (nằm trong 2.005m2 đất của Dự án) theo đúng như cam kết. Hiện tại quầy bán hàng và văn phòng cũ được một cá nhân trưng dụng làm hiệu cầm đồ. Theo cán bộ địa chính của UBND xã Xuân Phương, Công ty CPLTTN nói là cho một cá nhân “ở nhờ”, tuy nhiên đây thực chất là nơi kinh doanh, hiệu cầm đồ này được mở ra từ năm 2014 và hiện vẫn còn hoạt động. Chính vướng mắc này nên thời gian qua, chủ trương dỡ mặt bằng khu nhà trên để tận dụng nguyên vật liệu cho xóm Tân Sơn 9 xây dựng nhà văn hóa cũng không thành công.
Người trong cuộc nói gì?
Khi chúng tôi đặt câu hỏi với các cơ quan, đơn vị liên quan về lý do khiến tình trạng nhùng nhằng này kéo dài hơn 2 năm qua thì nhận được các câu trả lời khác nhau. Ông Phan Thanh Hà, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho rằng: Là đơn vị quản lý về đất đai, Sở cũng đã tổ chức nhiều cuộc làm việc tại địa phương, mời các bên liên quan tham gia lấy ý kiến song vẫn chưa thể thống nhất được giải pháp cụ thể. Dự án này do TTPTQĐ tỉnh (đơn vị thuộc Sở) làm chủ đầu tư nên Sở giao cho Trung tâm trực tiếp giải quyết các vấn đề vướng mắc. Còn theo đại diện TTPTQĐ tỉnh thì sở dĩ kéo dài đến tận nay là do phía Công ty chưa thiện chí, nghiêm túc giải quyết các vướng mắc. Ông Lưu Hải Nguyên, Phó Giám đốc Trung tâm nói: Thực tế chúng tôi không thể can thiệp, tác động với HTX nên hiện tại vẫn trông chờ vào trách nhiệm, những động thái từ Công ty. Biện minh cho sự trì hoãn của mình, phía Công ty cho rằng là đơn vị kinh doanh nên Công ty rất hạn chế về thời gian và nhân lực. Ông Phạm Xuân Trung, Phó Giám đốc Công ty nói: Công ty cũng đã làm hết khả năng, liên lạc, thỏa hiệp với HTX nhưng không thành nên chỉ còn biết chờ đợi. Hơn nữa, do hoạt động theo hình thức cổ phần hóa nên Công ty cũng đang rất khó khăn về tài chính, không có kinh phí cho việc tháo dỡ mặt bằng. Khi chúng tôi liên lạc, trao đổi qua điện thoại với ông Hồ Đình Xuân, Giám đốc HTX Bao bì Xuân Phương thì ông Xuân vẫn giữ nguyên những đề xuất ban đầu và chưa muốn bàn giao mặt bằng.
Đây được coi là một dự án khá quan trọng và cấp thiết, góp phần tạo động lực phát triển và thay đổi bộ mặt kinh tế xã hội của địa phương. Tuy nhiên chỉ vì nhùng nhằng trong giải phóng mặt bằng khiến cho Dự án kéo dài trong nhiều năm qua. Trong khi đó, mặc dù UBND tỉnh đã có những quyết định hành chính nhưng các bên vẫn chưa triển khai thực hiện theo đúng quyết định của UBND tỉnh. Thiết nghĩ các cơ quan chức năng cần có những biện pháp quyết liệt hơn, để sớm đưa dự án vào xây dựng.