Cùng với sự gia tăng nhanh chóng về số lượng công nhân và người lao động tại các khu công nghiệp, những khu nhà cho thuê trọ trên địa bàn T.X Phổ Yên cũng phát triển theo tỷ lệ thuận. Tuy nhiên, không phải khu nhà trọ nào xây lên cũng có khách, nhất là khi nhu cầu về chỗ ở của công nhân đang chững lại.
Nơi tấp nập, chỗ đìu hiu
Mặc dù đã có 80 phòng trọ nhưng gia đình anh Tạ Đình Hồng, ở tổ dân phố Con Trê, phường Đồng Tiến vẫn đầu tư hơn 600 triệu đồng để xây thêm một dãy gồm 14 phòng. Các phòng có diện tích trung bình 15m2, khu vệ sinh khép kín, có bệ kê bếp để nấu ăn. Ngoài ra, còn có thiết kế sẵn đường điện nếu khách thuê trọ có nhu cầu lắp bình nóng lạnh và điều hòa. Anh Hồng tự tin: 3 dãy nhà trọ hiện giờ của gia đình tôi đều đã kín người ở. Khu vực này ngay sát Nhà máy Điện tử Samsung, giao thông thuận lợi nên nhu cầu thuê trọ lớn. Tôi tin khu mới khi hoàn thành sẽ nhanh chóng có người đến thuê.
Ở tổ dân phố Con Trê, không phải ai cũng kinh doanh nhà trọ thuận lợi như vậy. Chỉ cách nhà anh Hồng khoảng 700m, khu nhà trọ của gia đình anh Phạm Xuân Thành lại luôn vắng vẻ. Anh Thành cho biết: Tôi xây 15 phòng cho thuê từ cuối năm 2015, với mong muốn sẽ có một nguồn thu nhập ổn định. Thế nhưng cao điểm nhất cũng chỉ 6 phòng có người thuê, bình thường 3-4 phòng. Khách thuê ít nên không biết khi nào mới thu hồi được vốn. Khu này xa hơn, đường đi không thuận lợi, nguồn điện lại yếu và không ổn đinh nên ít người hỏi thuê.
Thống kê của UBND phường Đồng Tiến cho thấy, trên địa bàn hiện có khoảng 8.000 phòng trọ. Tuy nhiên, tỷ lệ có người thuê ở chỉ đạt khoảng 55%. Một số tổ dân phố ở xa các nhà máy như: Quán Vã, Đồng Nâm, Yên Trung… phòng trọ xây lên nhưng gần như không có khách ở.
Số lượng phòng trọ nhiều, trong khi nhu cầu đã chững lại nên khách có quyền lựa chọn và yêu cầu cao hơn. Ông Ngô Văn Hướng, Bí thư Chi bộ xóm Hắng, xã Hồng Tiến cho biết: Những nhà trọ có diện tích nhỏ, tuyềnh toàng phục vụ nhu cầu tạm thời của người lao động thi công các dự án gần như không có ai ở nữa. Chủ thường để không hoặc chuyển mục đích sử dụng. Công nhân làm việc ổn định trong nhà máy hiện giờ đòi hỏi phòng trọ phải có điều kiện tốt hơn. Yêu cầu thường là gần, tiện đường giao thông, phòng rộng, có không gian thoáng đãng và điều kiện an ninh đảm bảo. Giá thuê cũng phải phù hợp với mức thu nhập của công nhân. Ông Hướng là một trong số ít gia đình ở xóm Hắng đầu tư xây dựng phòng trọ luôn có kín người ở.
Cân nhắc khi đầu tư
Trên địa bàn T.X Phổ Yên hiện có 876 hộ dân xây nhà cho thuê, với tổng số gần 10.000 phòng. Số lượng công nhân đang thuê trọ khoảng 11.500 người (chủ yếu thuộc Công ty Điện tử Samsung). Như vậy, so với thời điểm cuối năm 2015, lượng thuê ở các phòng trọ đã giảm hơn 4.000 người. Nguyên nhân được xác định là Công ty điện tử Samsung Thái Nguyên đã đầu tư thêm xe, tăng cường việc đưa đón công nhân về tận nhà. Hiện nay, đã có xe đưa người lao động về tất cả các huyện trên địa bàn tỉnh và các tỉnh lân cận như: Bắc Ninh, Bắc Giang, Vĩnh Phúc... Đối với công nhân trên địa bàn T.X Phổ Yên (chiếm tỷ lệ lớn) phía Công ty còn hợp đồng thuê thêm xe khách loại nhỏ (24 đến 30 chỗ) để chuyên chở. Ngoài ra, khu ký túc xá dành cho công nhân do doanh nghiệp đầu tư cũng giải quyết được một lượng khá lớn nhu cầu chỗ ở.
Nhu cầu về chỗ ở ít đi khiến nhiều chủ nhà trọ trong tình trạng “khóc dở, mếu dở” vì đầu tư mà không có khách. Thực tế là khi Công ty Điện tử Samsung đầu tư vào Phổ Yên thì xây dựng nhà trọ cho thuê được xem là một trong những giải pháp tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân. Tuy không có văn bản chỉ đạo, nhưng trong cuộc họp của các xã, phường vùng dự án, lãnh đạo địa phương đều có định hướng người dân, nhất là những gia đình được nhận tiền đền bù có thể đầu tư xây dựng phòng trọ. Điều này thực sự trở thành phong trào ở nhiều xã, phường như: Đồng Tiến, Hồng Tiến, Ba Hàng… Bà Hà Thị Duyên, ở tổ dân phố Đình, phường Đồng Tiến bộc bạch: Thấy một số hộ dân xung quanh đầu tư xây dựng nhà trọ cho thu nhập khá nên tôi cũng vay ngân hàng và dồn vốn tự có để xây 8 phòng trọ. Tuy nhiên, vị trí và thiết kế phòng không phù hợp nên lượng khách vắng, chắc còn lâu mới thu hồi được vốn.
Ông Trần Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND phường Đồng Tiến thông tin: Mặc dù tiền thuê thấp, nhiều khu nhà trọ gần như bỏ không nhưng trên địa bàn phường vẫn có nhiều hộ tiếp tục đầu tư xây mới nhà trọ mới. Chúng tôi đã định hướng người dân cần cân nhắc kỹ về nhu cầu, vị trí và quy mô xây cho phù hợp. Tránh tình trạng đầu tư nhưng không có khách gây lãng phí.
Thực tế, việc xây dựng phòng trọ cho thuê ở T.X Phổ Yên hiện vẫn theo kiểu tự phát, “mạnh ai nấy làm” không chỉ rủi ro về thiếu khách thuê mà còn tiềm ẩn không ít hệ lụy như phá vỡ cảnh quan, kiến trúc nông thôn và an ninh trật tự. Các dự án nhỏ do gia đình, cá nhân tự bỏ vốn hiện được miễn phí cấp phép xây dựng nên việc quản lý chất lượng cũng chưa chặt chẽ. Để các khu nhà trọ phát triển ổn định, thực sự tạo nguồn thu nhập cho người dân chính quyền và cơ quan chức năng cần tăng cường hơn nữa việc định hướng và quản lý để hạn chế thấp nhất rủi ro cho người dân.